сир
Komi-Permyak
Etymology
From Proto-Finno-Ugric *śure. Cognates include Hungarian szurok.
Komi-Zyrian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɕir/, [ˈɕir]
- Hyphenation: сир
Etymology 1
.jpg.webp)

From Proto-Permic *śu̇r, from Proto-Uralic *śure. Cognates include Hungarian szurok and Udmurt сир (śir).
The shift *-u̇- > -и- (-i-) is irregular, but was probably brought about by the preceding palatal sibilant.
Declension
| Declension of сир (stem: сир-) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | ||
| nominative | сир (śir) | сиръяс (śirjas) | |
| accusative | I* | сир (śir) | сиръяс (śirjas) |
| II* | сирӧс (śirös) | сиръясӧс (śirjasös) | |
| instrumental | сирӧн (śirön) | сиръясӧн (śirjasön) | |
| comitative | сиркӧд (śirköd) | сиръяскӧд (śirjasköd) | |
| caritive | сиртӧг (śirtög) | сиръястӧг (śirjastög) | |
| consecutive | сирла (śirla) | сиръясла (śirjasla) | |
| genitive | сирлӧн (śirlön) | сиръяслӧн (śirjaslön) | |
| ablative | сирлысь (śirlyś) | сиръяслысь (śirjaslyś) | |
| dative | сирлы (śirly) | сиръяслы (śirjasly) | |
| inessive | сирын (śiryn) | сиръясын (śirjasyn) | |
| elative | сирысь (śiryś) | сиръясысь (śirjasyś) | |
| illative | сирӧ (śirö) | сиръясӧ (śirjasö) | |
| egressive | сирсянь (śirśaň) | сиръяссянь (śirjasśaň) | |
| approximative | сирлань (śirlaň) | сиръяслань (śirjaslaň) | |
| terminative | сирӧдз (śirödź) | сиръясӧдз (śirjasödź) | |
| prolative | I | сирӧд (śiröd) | сиръясӧд (śirjasöd) |
| II | сирті (śirti) | сиръясті (śirjasti) | |
| *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. | |||
| Possessive declension of сир | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Etymology 2

Declension
| Declension of сир (stem: сир-) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | ||
| nominative | сир (śir) | сиръяс (śirjas) | |
| accusative | I* | сир (śir) | сиръяс (śirjas) |
| II* | сирӧс (śirös) | сиръясӧс (śirjasös) | |
| instrumental | сирӧн (śirön) | сиръясӧн (śirjasön) | |
| comitative | сиркӧд (śirköd) | сиръяскӧд (śirjasköd) | |
| caritive | сиртӧг (śirtög) | сиръястӧг (śirjastög) | |
| consecutive | сирла (śirla) | сиръясла (śirjasla) | |
| genitive | сирлӧн (śirlön) | сиръяслӧн (śirjaslön) | |
| ablative | сирлысь (śirlyś) | сиръяслысь (śirjaslyś) | |
| dative | сирлы (śirly) | сиръяслы (śirjasly) | |
| inessive | сирын (śiryn) | сиръясын (śirjasyn) | |
| elative | сирысь (śiryś) | сиръясысь (śirjasyś) | |
| illative | сирӧ (śirö) | сиръясӧ (śirjasö) | |
| egressive | сирсянь (śirśaň) | сиръяссянь (śirjasśaň) | |
| approximative | сирлань (śirlaň) | сиръяслань (śirjaslaň) | |
| terminative | сирӧдз (śirödź) | сиръясӧдз (śirjasödź) | |
| prolative | I | сирӧд (śiröd) | сиръясӧд (śirjasöd) |
| II | сирті (śirti) | сиръясті (śirjasti) | |
| *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. | |||
| Possessive declension of сир | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
References
- Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 36
- L. M. Beznosikova; E. A. Ajbabina; R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 589
Russian
Pronunciation
- IPA(key): [sʲir]
Serbo-Croatian
Etymology
From Proto-Slavic *syrъ.
Pronunciation
- IPA(key): /sîr/
Declension
Derived terms
Udmurt
Etymology
From Proto-Finno-Ugric *śure. Cognates include Hungarian szurok.
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сир śir |
сирёс śiros |
| accusative | сирез śirez |
сирёсыз śirosyz |
| genitive | сирлэн śirlen |
сирёслэн śiroslen |
| dative | сирлы śirly |
сирёслы śirosly |
| ablative | сирлэсь śirleś |
сирёслэсь śirosleś |
| instrumental | сирен śiren |
сирёсын śirosyn |
| abessive | сиртэк śirtek |
сирёстэк śirostek |
| adverbial | сиря śira |
сирёсъя śirosja |
| inessive | сирын śiryn |
сирёсын śirosyn |
| illative | сире śire |
сирёсы śirosy |
| elative | сирысь śiryś |
сирёсысь śirosyś |
| egressive | сирысьен śiryśjen |
сирёсысьен śirosyśjen |
| terminative | сирозь śiroź |
сирёсозь śirosoź |
| prolative | сиретӥ śireti |
сирёсытӥ śirosyti |
| allative | сирлань śirlaň |
сирёслань śiroslaň |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сире śire |
сирёсы śirosy |
| accusative | сирме śirme |
сирёсме śirosme |
| genitive | сирелэн śirelen |
сирёсылэн śirosylen |
| dative | сирелы śirely |
сирёсылы śirosyly |
| ablative | сирелэсь śireleś |
сирёсылэсь śirosyleś |
| instrumental | сиреным śirenym |
сирёсыным śirosynym |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сиред śired |
сирёсыд śirosyd |
| accusative | сирдэ śirde |
сирёстэ śiroste |
| genitive | сиредлэн śiredlen |
сирёсыдлэн śirosydlen |
| dative | сиредлы śiredly |
сирёсыдлы śirosydly |
| ablative | сиредлэсь śiredleś |
сирёсыдлэсь śirosydleś |
| instrumental | сиреныд śirenyd |
сирёсыныд śirosynyd |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирез śirez |
сирёсыз śirosyz |
| accusative | сирзэ śirze |
сирёссэ śirosse |
| genitive | сирезлэн śirezlen |
сирёсызлэн śirosyzlen |
| dative | сирезлы śirezly |
сирёсызлы śirosyzly |
| ablative | сирезлэсь śirezleś |
сирёсызлэсь śirosyzleś |
| instrumental | сиреныз śirenyz |
сирёсыныз śirosynyz |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирмы śirmy |
сирёсмы śirosmy |
| accusative | сирмэс śirmes |
сирёсмес śirosmes |
| genitive | сирмылэн śirmylen |
сирёсмылэн śirosmylen |
| dative | сирмылы śirmyly |
сирёсмылы śirosmyly |
| ablative | сирмылэсь śirmyleś |
сирёсмылэсь śirosmyleś |
| instrumental | сиренымы śirenymy |
сирёсынымы śirosynymy |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирды śirdy |
сирёсты śirosty |
| accusative | сирдэс śirdes |
сирёстэс śirostes |
| genitive | сирдылэн śirdylen |
сирёстылэн śirostylen |
| dative | сирдылы śirdyly |
сирёстылы śirostyly |
| ablative | сирдылэсь śirdyleś |
сирёстылэсь śirostyleś |
| instrumental | сиреныды śirenydy |
сирёсыныды śirosynydy |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирзы śirzy |
сирёссы śirossy |
| accusative | сирзэс śirzes |
сирёссэс śirosses |
| genitive | сирзылэн śirzylen |
сирёссылэн śirossylen |
| dative | сирзылы śirzyly |
сирёссылы śirossyly |
| ablative | сирзылэсь śirzyleś |
сирёссылэсь śirossyleś |
| instrumental | сиренызы śirenyzy |
сирёсынызы śirosynyzy |
Ukrainian
Etymology
From Proto-Slavic *syrъ.
Pronunciation
- IPA(key): [sɪr]
Audio (file)
Noun
сир • (syr) m inan (genitive си́ру, nominative plural сири́, genitive plural сирі́в, related adjective си́рний)
Declension
References
- Bilodid, I. K., editor (1970–1980), “сир”, in Словник української мови: в 11 т. [Dictionary of the Ukrainian Language: in 11 vols] (in Ukrainian), Kyiv: Naukova Dumka
Yakut
Etymology 1
From Proto-Turkic *yẹr.[1] Cognate with Dolgan һир, Tuvan чер (çer), Southern Altai јер (ǰer), Kazakh жер (jer), Turkish yer.
Noun
сир • (sir)
Derived terms
References
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*jẹr”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Etymology 2
from Proto-Turkic *yẹr- (“to hate”). Cognate with Kazakh жеру (jeru), Old Turkic [script needed] (yer-, “to hate, dispraise”) and Turkish yermek
Verb
сир • (sir)
Derived terms
- сиргэн (sirgen, “to be disgusted”)