գուռն

Middle Armenian

Alternative forms

Etymology

From Classical Syriac ܓܘܪܢܐ‎ (gūrnā).

Noun

գուռն • (guṙn)

  1. large stone water vessel as a bath or trough
    • 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 290:[1]
      Եւ թէ ի գնաց ջուր չլինի, ի ջրհորէ գռներ դի՛ր, և ծովեր արա, և քանի մօտ լինի՝ այն է լաւ, որ չհալածին [մեղուքն] ի հեռուն։
      Ew tʿē i gnacʿ ǰur čʿlini, i ǰrhorē gṙner dír, ew cover ara, ew kʿani mōt lini, ayn ē law, or čʿhalacin [mełukʿn] i heṙun.
    • 1293, Hetʿum of Korikos, Patmutʿiwn azgin Ṙovbinancʿ, tʿe orpēs tirecʿin Kilikio [The history of the Rubenid dynasty, on how they began to rule over Cilicia] :[2][3]
      Իսկ Ռովբէն վասն սաստիկ ուժեղութեանն իւրոյ մատուցեալ կալաւ զգուռն մի, որ էր լի ջրով, վերոյց ի տեղոջէ իւրմէ և տարեալ եդ առաջի կայսերն […]
      Isk Ṙovbēn vasn sastik užełutʿeann iwroy matucʿeal kalaw zguṙn mi, or ēr li ǰrov, veroycʿ i tełoǰē iwrmē ew tareal ed aṙaǰi kaysern […]
    • 15th century, Aṙakʿel Siwnecʿi, Lucmunkʿ yałags Sahmanacʿs Dawtʿi Anyałtʿ pʿilisopʿayi [Commentary on Definitions of Philosophy of Dawitʿ Anyałtʿ] :[4]
      Քարեայ նաւն՝ է գուռ ջրոյ․ իսկ մարդ եւ ոչ մարդ, չէզոքն կամ կռտածն ի մարդկանէ։
      Kʿareay nawn, ē guṙ ǰroy; isk mard ew očʿ mard, čʿēzokʿn kam kṙtacn i mardkanē.
  2. kneading trough
    • 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 260:[5]
      Եւ թէ ուզես որ շոյտ պտղաբերին, զբնատակն հա՛տ յաշունն եւ աղբեա, եւ հացի գուռն կամ ճառայի ոռք ի վերայ կործեա․ եւ երբ ժամ լինի՝ բա՛ց, եւ ծլեցո
      Ew tʿē uzes or šoyt ptłaberin, zbnatakn hát yašunn ew ałbea, ew hacʿi guṙn kam čaṙayi oṙkʿ i veray korcea; ew erb žam lini, bácʿ, ew clecʿo

Descendants
  • Armenian: գուռ (guṙ)
  • → Northern Kurdish: kurn, kurin, kur
  • → Ottoman Turkish: قرنه‎ (kurna)
  • → Turkish: gürün, kürün, kurun[6]

References
  1. Ališan Ł., editor (1877) Girkʿ vastakocʿ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 190
  2. Samuēl Anecʿi (1893), Aršak Tēr-Mikʿelean, editor, Hawakʿmunkʿ i grocʿ patmagracʿ yałags giwti žamanakacʿ ancʿelocʿ minčʿew i nerkays cayrakʿał arareal (Matenadaran S. Ēǰmiacni; 2)‎, Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 205
  3. Hakobyan, Vazgen (1956) Manr žamanakagrutʿyunner XIII—XVIII dd. [Minor Chronicles 13–18th cc.] (Nyutʿer hay žołovrdi patmutʿyan; 7) (in Armenian), volume II, Yerevan: Academy Press, page 101
  4. Aṙakʿel Siwnecʿi (1797) Lucmunkʿ yałags Sahmanacʿs Dawtʿi Anyałtʿ pʿilisopʿayi [Commentary on Definitions of Philosophy of Dawitʿ Anyałtʿ]‎, Madras: Yarutʿiwn Šmawonean Širazecʿi's Press, page 540
  5. Ališan Ł., editor (1877) Girkʿ vastakocʿ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 172
  6. Dankoff, Robert (1995) Armenian Loanwords in Turkish (Turcologica; 21), Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, § 122, page 40

Further reading
  • Ačaṙean, Hračʿeay (1971), “գուռն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume I, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 597b
  • Ališan Ł., editor (1877) Girkʿ vastakocʿ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 243
  • Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1837), “գուռն”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui. Mnacʿordkʿ noragiwt baṙicʿ ew vkayutʿeancʿ yawurs [New Dictionary of the Armenian Language. Appendix of Newly-Discovered Words and Attestations] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1049c
  • Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “գուռն”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 151b
  • Norayr N. Biwzandacʿi (2000), “գուռ”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 150
  • Norayr N. Biwzandacʿi (2000), “գուռն”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 150
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.