լարել
Armenian
Etymology
From Old Armenian լարեմ (larem).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [lɑˈɾɛl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [lɑˈɾɛl]
Audio (file) - Hyphenation: լա‧րել
Verb
լարել • (larel)
- to tune (a musical instrument)
- ջութակը լարել ― ǰutʿakə larel ― to tune the violin
- to wind up (a mechanism)
- ժամացույցը լարել ― žamacʿuycʿə larel ― to wind the clock
- to stretch, extend; to strain
- աղեղը լարել ― ałełə larel ― to draw a bow
- մկանները լարել ― mkannerə larel ― to toughen muscles, to tense muscles
- (figuratively) to strain; to worsen
- լարված հարաբերություններ ― larvac haraberutʿyunner ― strained relationship
- (dialectal) to chase away
- (Ardeal) to arrange, place (in order), line up
- Synonym: շարել (šarel)
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | լարել (larel) | imperfective converb | լարում (larum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | լարվել (larvel) | simultaneous converb | լարելիս (larelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | լարել (larel) | ||||
| aorist stem | լար- (lar-) | future converb I | լարելու (larelu) | ||||
| resultative participle | լարած (larac) | future converb II | լարելիք (larelikʿ) | ||||
| subject participle | լարող (laroł) | connegative converb | լարի (lari) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | լարում եմ (larum em) | լարում ես (larum es) | լարում է (larum ē) | լարում ենք (larum enkʿ) | լարում եք (larum ekʿ) | լարում են (larum en) | |
| past imperfective | լարում էի (larum ēi) | լարում էիր (larum ēir) | լարում էր (larum ēr) | լարում էինք (larum ēinkʿ) | լարում էիք (larum ēikʿ) | լարում էին (larum ēin) | |
| future | լարելու եմ (larelu em) | լարելու ես (larelu es) | լարելու է (larelu ē) | լարելու ենք (larelu enkʿ) | լարելու եք (larelu ekʿ) | լարելու են (larelu en) | |
| past future | լարելու էի (larelu ēi) | լարելու էիր (larelu ēir) | լարելու էր (larelu ēr) | լարելու էինք (larelu ēinkʿ) | լարելու էիք (larelu ēikʿ) | լարելու էին (larelu ēin) | |
| present perfect | լարել եմ (larel em) | լարել ես (larel es) | լարել է (larel ē) | լարել ենք (larel enkʿ) | լարել եք (larel ekʿ) | լարել են (larel en) | |
| pluperfect | լարել էի (larel ēi) | լարել էիր (larel ēir) | լարել էր (larel ēr) | լարել էինք (larel ēinkʿ) | լարել էիք (larel ēikʿ) | լարել էին (larel ēin) | |
| aorist (past perfective) | լարեցի, լարի* (larecʿi, lari*) | լարեցիր, լարիր* (larecʿir, larir*) | լարեց (larecʿ) | լարեցինք, լարինք* (larecʿinkʿ, larinkʿ*) | լարեցիք, լարիք* (larecʿikʿ, larikʿ*) | լարեցին, լարին* (larecʿin, larin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | լարեմ (larem) | լարես (lares) | լարի (lari) | լարենք (larenkʿ) | լարեք (larekʿ) | լարեն (laren) | |
| past | լարեի (larei) | լարեիր (lareir) | լարեր (larer) | լարեինք (lareinkʿ) | լարեիք (lareikʿ) | լարեին (larein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կլարեմ (klarem) | կլարես (klares) | կլարի (klari) | կլարենք (klarenkʿ) | կլարեք (klarekʿ) | կլարեն (klaren) | |
| past | կլարեի (klarei) | կլարեիր (klareir) | կլարեր (klarer) | կլարեինք (klareinkʿ) | կլարեիք (klareikʿ) | կլարեին (klarein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | լարի՛ր, լարի՛* (larír, larí*) | — | — | լարե՛ք, լարեցե՛ք** (larékʿ, larecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չլարել (čʿlarel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չլարած (čʿlarac) | ||||||
| subject participle | չլարող (čʿlaroł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ լարում (čʿem larum) | չես լարում (čʿes larum) | չի լարում (čʿi larum) | չենք լարում (čʿenkʿ larum) | չեք լարում (čʿekʿ larum) | չեն լարում (čʿen larum) | |
| past imperfective | չէի լարում (čʿēi larum) | չէիր լարում (čʿēir larum) | չէր լարում (čʿēr larum) | չէինք լարում (čʿēinkʿ larum) | չէիք լարում (čʿēikʿ larum) | չէին լարում (čʿēin larum) | |
| future | չեմ լարելու (čʿem larelu) | չես լարելու (čʿes larelu) | չի լարելու (čʿi larelu) | չենք լարելու (čʿenkʿ larelu) | չեք լարելու (čʿekʿ larelu) | չեն լարելու (čʿen larelu) | |
| past future | չէի լարելու (čʿēi larelu) | չէիր լարելու (čʿēir larelu) | չէր լարելու (čʿēr larelu) | չէինք լարելու (čʿēinkʿ larelu) | չէիք լարելու (čʿēikʿ larelu) | չէին լարելու (čʿēin larelu) | |
| present perfect | չեմ լարել (čʿem larel) | չես լարել (čʿes larel) | չի լարել (čʿi larel) | չենք լարել (čʿenkʿ larel) | չեք լարել (čʿekʿ larel) | չեն լարել (čʿen larel) | |
| pluperfect | չէի լարել (čʿēi larel) | չէիր լարել (čʿēir larel) | չէր լարել (čʿēr larel) | չէինք լարել (čʿēinkʿ larel) | չէիք լարել (čʿēikʿ larel) | չէին լարել (čʿēin larel) | |
| aorist (past perfective) | չլարեցի, չլարի* (čʿlarecʿi, čʿlari*) | չլարեցիր, չլարիր* (čʿlarecʿir, čʿlarir*) | չլարեց (čʿlarecʿ) | չլարեցինք, չլարինք* (čʿlarecʿinkʿ, čʿlarinkʿ*) | չլարեցիք, չլարիք* (čʿlarecʿikʿ, čʿlarikʿ*) | չլարեցին, չլարին* (čʿlarecʿin, čʿlarin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չլարեմ (čʿlarem) | չլարես (čʿlares) | չլարի (čʿlari) | չլարենք (čʿlarenkʿ) | չլարեք (čʿlarekʿ) | չլարեն (čʿlaren) | |
| past | չլարեի (čʿlarei) | չլարեիր (čʿlareir) | չլարեր (čʿlarer) | չլարեինք (čʿlareinkʿ) | չլարեիք (čʿlareikʿ) | չլարեին (čʿlarein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ լարի (čʿem lari) | չես լարի (čʿes lari) | չի լարի (čʿi lari) | չենք լարի (čʿenkʿ lari) | չեք լարի (čʿekʿ lari) | չեն լարի (čʿen lari) | |
| past | չէի լարի (čʿēi lari) | չէիր լարի (čʿēir lari) | չէր լարի (čʿēr lari) | չէինք լարի (čʿēinkʿ lari) | չէիք լարի (čʿēikʿ lari) | չէին լարի (čʿēin lari) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ լարիր, մի՛ լարի* (mí larir, mí lari*) | — | — | մի՛ լարեք, մի՛ լարեցեք** (mí larekʿ, mí larecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | լարել (larel) | |||
| dative | լարելու (larelu) | |||
| ablative | լարելուց (larelucʿ) | |||
| instrumental | լարելով (larelov) | |||
| locative | լարելում (larelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | լարելը/լարելն (larelə/lareln) | |||
| dative | լարելուն (larelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | լարելս (larels) | |||
| dative | լարելուս (larelus) | |||
| ablative | լարելուցս (larelucʿs) | |||
| instrumental | լարելովս (larelovs) | |||
| locative | լարելումս (larelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | լարելդ (lareld) | |||
| dative | լարելուդ (larelud) | |||
| ablative | լարելուցդ (larelucʿd) | |||
| instrumental | լարելովդ (larelovd) | |||
| locative | լարելումդ (larelumd) | |||
Related terms
- լար (lar)
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “լար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 267b
Old Armenian
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.