հայթեմ
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain. According to Martirosyan, who develops J̌ahukyan's etymology, perhaps a denominative verb based on an otherwise unattested noun *հայթ (*haytʿ) inherited from a derivative of the root *sh₂ey- (“to bind”). See also հիանամ (hianam).
Conjugation
active
| infinitive | հայթել (haytʿel) | participle | հայթեցեալ, հայթեալ (haytʿecʿeal, haytʿeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | հայթեց- (haytʿecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթեմ (haytʿem) | հայթես (haytʿes) | հայթէ (haytʿē) | հայթեմք (haytʿemkʿ) | հայթէք (haytʿēkʿ) | հայթեն (haytʿen) | |
| imperfect | հայթէի, հայթեի* (haytʿēi, haytʿei*) | հայթէիր, հայթեիր* (haytʿēir, haytʿeir*) | հայթէր (haytʿēr) | հայթէաք, հայթեաք* (haytʿēakʿ, haytʿeakʿ*) | հայթէիք, հայթեիք* (haytʿēikʿ, haytʿeikʿ*) | հայթէին, հայթեին* (haytʿēin, haytʿein*) | |
| aorist | հայթեցի (haytʿecʿi) | հայթեցեր (haytʿecʿer) | հայթեաց (haytʿeacʿ) | հայթեցաք (haytʿecʿakʿ) | հայթեցէք, հայթեցիք (haytʿecʿēkʿ, haytʿecʿikʿ) | հայթեցին (haytʿecʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթիցեմ (haytʿicʿem) | հայթիցես (haytʿicʿes) | հայթիցէ (haytʿicʿē) | հայթիցեմք (haytʿicʿemkʿ) | հայթիցէք (haytʿicʿēkʿ) | հայթիցեն (haytʿicʿen) | |
| aorist | հայթեցից (haytʿecʿicʿ) | հայթեսցես (haytʿescʿes) | հայթեսցէ (haytʿescʿē) | հայթեսցուք (haytʿescʿukʿ) | հայթեսջիք (haytʿesǰikʿ) | հայթեսցեն (haytʿescʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | հայթեա՛ (haytʿeá) | — | — | հայթեցէ՛ք (haytʿecʿḗkʿ) | — | |
| cohortative | — | հայթեսջի՛ր (haytʿesǰír) | — | — | հայթեսջի՛ք (haytʿesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ հայթեր (mí haytʿer) | — | — | մի՛ հայթէք (mí haytʿēkʿ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | հայթել, հայթիլ* (haytʿel, haytʿil*) | participle | հայթեցեալ, հայթեալ (haytʿecʿeal, haytʿeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | հայթեց- (haytʿecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթիմ (haytʿim) | հայթիս (haytʿis) | հայթի (haytʿi) | հայթիմք (haytʿimkʿ) | հայթիք (haytʿikʿ) | հայթին (haytʿin) | |
| imperfect | հայթէի (haytʿēi) | հայթէիր (haytʿēir) | հայթէր, հայթիւր (haytʿēr, haytʿiwr) | հայթէաք (haytʿēakʿ) | հայթէիք (haytʿēikʿ) | հայթէին (haytʿēin) | |
| aorist | հայթեցայ (haytʿecʿay) | հայթեցար (haytʿecʿar) | հայթեցաւ (haytʿecʿaw) | հայթեցաք (haytʿecʿakʿ) | հայթեցայք (haytʿecʿaykʿ) | հայթեցան (haytʿecʿan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթիցիմ (haytʿicʿim) | հայթիցիս (haytʿicʿis) | հայթիցի (haytʿicʿi) | հայթիցիմք (haytʿicʿimkʿ) | հայթիցիք (haytʿicʿikʿ) | հայթիցին (haytʿicʿin) | |
| aorist | հայթեցայց (haytʿecʿaycʿ) | հայթեսցիս (haytʿescʿis) | հայթեսցի (haytʿescʿi) | հայթեսցուք (haytʿescʿukʿ) | հայթեսջիք (haytʿesǰikʿ) | հայթեսցին (haytʿescʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | հայթեա՛ց (haytʿeácʿ) | — | — | հայթեցարո՛ւք (haytʿecʿarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | հայթեսջի՛ր (haytʿesǰír) | — | — | հայթեսջի՛ք (haytʿesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ հայթիր (mí haytʿir) | — | — | մի՛ հայթիք (mí haytʿikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
- խայթայթանք (xaytʿaytʿankʿ)
- խայթայթեմ (xaytʿaytʿem)
- հաթայթանք (hatʿaytʿankʿ)
- հայթայթամտեմ (haytʿaytʿamtem)
- հայթայթամտիմ (haytʿaytʿamtim)
- հայթայթանք (haytʿaytʿankʿ)
- հայթայթեմ (haytʿaytʿem)
- հայթհայթանք (haytʿhaytʿankʿ)
- հայթհայթեմ (haytʿhaytʿem)
- հայթհայթումն (haytʿhaytʿumn)
- հեթեթ (hetʿetʿ)
- հեթեթանք (hetʿetʿankʿ)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “հայթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- J̌ahukyan, Geworg (1963), “Stugabanutʿyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal] (in Armenian), issue 4, Yerevan: Academy Press, page 92
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 385
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.