շտկել
Armenian
Alternative forms
- շիտակել (šitakel), շիտկել (šitkel) – dialectal
Etymology
From Middle Armenian *շիտակել (*šitakel), from շիտակ (šitak).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ʃətˈkɛl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ʃədˈɡɛl]
Verb
շտկել • (štkel)
- to straighten, to put in order, to arrange
- to correct, to rectify, to remedy
- to turn right side out (with the outer side on the outside)
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | շտկել (štkel) | imperfective converb | շտկում (štkum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | շտկվել (štkvel) | simultaneous converb | շտկելիս (štkelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | շտկել (štkel) | ||||
| aorist stem | շտկ- (štk-) | future converb I | շտկելու (štkelu) | ||||
| resultative participle | շտկած (štkac) | future converb II | շտկելիք (štkelikʿ) | ||||
| subject participle | շտկող (štkoł) | connegative converb | շտկի (štki) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | շտկում եմ (štkum em) | շտկում ես (štkum es) | շտկում է (štkum ē) | շտկում ենք (štkum enkʿ) | շտկում եք (štkum ekʿ) | շտկում են (štkum en) | |
| past imperfective | շտկում էի (štkum ēi) | շտկում էիր (štkum ēir) | շտկում էր (štkum ēr) | շտկում էինք (štkum ēinkʿ) | շտկում էիք (štkum ēikʿ) | շտկում էին (štkum ēin) | |
| future | շտկելու եմ (štkelu em) | շտկելու ես (štkelu es) | շտկելու է (štkelu ē) | շտկելու ենք (štkelu enkʿ) | շտկելու եք (štkelu ekʿ) | շտկելու են (štkelu en) | |
| past future | շտկելու էի (štkelu ēi) | շտկելու էիր (štkelu ēir) | շտկելու էր (štkelu ēr) | շտկելու էինք (štkelu ēinkʿ) | շտկելու էիք (štkelu ēikʿ) | շտկելու էին (štkelu ēin) | |
| present perfect | շտկել եմ (štkel em) | շտկել ես (štkel es) | շտկել է (štkel ē) | շտկել ենք (štkel enkʿ) | շտկել եք (štkel ekʿ) | շտկել են (štkel en) | |
| pluperfect | շտկել էի (štkel ēi) | շտկել էիր (štkel ēir) | շտկել էր (štkel ēr) | շտկել էինք (štkel ēinkʿ) | շտկել էիք (štkel ēikʿ) | շտկել էին (štkel ēin) | |
| aorist (past perfective) | շտկեցի, շտկի* (štkecʿi, štki*) | շտկեցիր, շտկիր* (štkecʿir, štkir*) | շտկեց (štkecʿ) | շտկեցինք, շտկինք* (štkecʿinkʿ, štkinkʿ*) | շտկեցիք, շտկիք* (štkecʿikʿ, štkikʿ*) | շտկեցին, շտկին* (štkecʿin, štkin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | շտկեմ (štkem) | շտկես (štkes) | շտկի (štki) | շտկենք (štkenkʿ) | շտկեք (štkekʿ) | շտկեն (štken) | |
| past | շտկեի (štkei) | շտկեիր (štkeir) | շտկեր (štker) | շտկեինք (štkeinkʿ) | շտկեիք (štkeikʿ) | շտկեին (štkein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կշտկեմ (kštkem) | կշտկես (kštkes) | կշտկի (kštki) | կշտկենք (kštkenkʿ) | կշտկեք (kštkekʿ) | կշտկեն (kštken) | |
| past | կշտկեի (kštkei) | կշտկեիր (kštkeir) | կշտկեր (kštker) | կշտկեինք (kštkeinkʿ) | կշտկեիք (kštkeikʿ) | կշտկեին (kštkein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | շտկի՛ր, շտկի՛* (štkír, štkí*) | — | — | շտկե՛ք, շտկեցե՛ք** (štkékʿ, štkecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չշտկել (čʿštkel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չշտկած (čʿštkac) | ||||||
| subject participle | չշտկող (čʿštkoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ շտկում (čʿem štkum) | չես շտկում (čʿes štkum) | չի շտկում (čʿi štkum) | չենք շտկում (čʿenkʿ štkum) | չեք շտկում (čʿekʿ štkum) | չեն շտկում (čʿen štkum) | |
| past imperfective | չէի շտկում (čʿēi štkum) | չէիր շտկում (čʿēir štkum) | չէր շտկում (čʿēr štkum) | չէինք շտկում (čʿēinkʿ štkum) | չէիք շտկում (čʿēikʿ štkum) | չէին շտկում (čʿēin štkum) | |
| future | չեմ շտկելու (čʿem štkelu) | չես շտկելու (čʿes štkelu) | չի շտկելու (čʿi štkelu) | չենք շտկելու (čʿenkʿ štkelu) | չեք շտկելու (čʿekʿ štkelu) | չեն շտկելու (čʿen štkelu) | |
| past future | չէի շտկելու (čʿēi štkelu) | չէիր շտկելու (čʿēir štkelu) | չէր շտկելու (čʿēr štkelu) | չէինք շտկելու (čʿēinkʿ štkelu) | չէիք շտկելու (čʿēikʿ štkelu) | չէին շտկելու (čʿēin štkelu) | |
| present perfect | չեմ շտկել (čʿem štkel) | չես շտկել (čʿes štkel) | չի շտկել (čʿi štkel) | չենք շտկել (čʿenkʿ štkel) | չեք շտկել (čʿekʿ štkel) | չեն շտկել (čʿen štkel) | |
| pluperfect | չէի շտկել (čʿēi štkel) | չէիր շտկել (čʿēir štkel) | չէր շտկել (čʿēr štkel) | չէինք շտկել (čʿēinkʿ štkel) | չէիք շտկել (čʿēikʿ štkel) | չէին շտկել (čʿēin štkel) | |
| aorist (past perfective) | չշտկեցի, չշտկի* (čʿštkecʿi, čʿštki*) | չշտկեցիր, չշտկիր* (čʿštkecʿir, čʿštkir*) | չշտկեց (čʿštkecʿ) | չշտկեցինք, չշտկինք* (čʿštkecʿinkʿ, čʿštkinkʿ*) | չշտկեցիք, չշտկիք* (čʿštkecʿikʿ, čʿštkikʿ*) | չշտկեցին, չշտկին* (čʿštkecʿin, čʿštkin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չշտկեմ (čʿštkem) | չշտկես (čʿštkes) | չշտկի (čʿštki) | չշտկենք (čʿštkenkʿ) | չշտկեք (čʿštkekʿ) | չշտկեն (čʿštken) | |
| past | չշտկեի (čʿštkei) | չշտկեիր (čʿštkeir) | չշտկեր (čʿštker) | չշտկեինք (čʿštkeinkʿ) | չշտկեիք (čʿštkeikʿ) | չշտկեին (čʿštkein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ շտկի (čʿem štki) | չես շտկի (čʿes štki) | չի շտկի (čʿi štki) | չենք շտկի (čʿenkʿ štki) | չեք շտկի (čʿekʿ štki) | չեն շտկի (čʿen štki) | |
| past | չէի շտկի (čʿēi štki) | չէիր շտկի (čʿēir štki) | չէր շտկի (čʿēr štki) | չէինք շտկի (čʿēinkʿ štki) | չէիք շտկի (čʿēikʿ štki) | չէին շտկի (čʿēin štki) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ շտկիր, մի՛ շտկի* (mí štkir, mí štki*) | — | — | մի՛ շտկեք, մի՛ շտկեցեք** (mí štkekʿ, mí štkecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շտկել (štkel) | |||
| dative | շտկելու (štkelu) | |||
| ablative | շտկելուց (štkelucʿ) | |||
| instrumental | շտկելով (štkelov) | |||
| locative | շտկելում (štkelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | շտկելը/շտկելն (štkelə/štkeln) | |||
| dative | շտկելուն (štkelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շտկելս (štkels) | |||
| dative | շտկելուս (štkelus) | |||
| ablative | շտկելուցս (štkelucʿs) | |||
| instrumental | շտկելովս (štkelovs) | |||
| locative | շտկելումս (štkelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շտկելդ (štkeld) | |||
| dative | շտկելուդ (štkelud) | |||
| ablative | շտկելուցդ (štkelucʿd) | |||
| instrumental | շտկելովդ (štkelovd) | |||
| locative | շտկելումդ (štkelumd) | |||
Derived terms
- շտկում (štkum)
Related terms
- շիտակ (šitak)
References
- Orengo, Alessandro (2019), “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 237
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1913), “շտկել”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žołovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.