खादति

Pali

Alternative forms

khādati (Latin script)
𑀔𑀸𑀤𑀢𑀺 (Brahmi script)
খাদতি (Bengali script)
ඛාදති (Sinhalese script)
ခါဒတိ or ၶႃၻတိ (Burmese script)
ขาทติ or ขาทะติ (Thai script)
ᨡᩣᨴᨲᩥ (Tai Tham script)
ຂາທຕິ or ຂາທະຕິ (Lao script)
ខាទតិ (Khmer script)
𑄈𑄂𑄘𑄖𑄨 (Chakma script)

Verb

खादति (root khād, first conjugation)

Devanagari script form of khādati

Sanskrit

Alternative scripts

ᬔᬵᬤᬢᬶ (Balinese script)
খাদতি (Assamese script)
খাদতি (Bengali script)
𑰏𑰯𑰟𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀔𑀸𑀤𑀢𑀺 (Brahmi script)
𑌖𑌾𑌦𑌤𑌿 (Grantha script)
ખાદતિ (Gujarati script)
ਖਾਦਤਿ (Gurmukhi script)
ꦑꦴꦢꦠꦶ (Javanese script)
ខាទតិ (Khmer script)
ಖಾದತಿ (Kannada script)
ຂາທຕິ (Lao script)
ഖാദതി (Malayalam script)
𑘏𑘰𑘟𑘝𑘱 (Modi script)
ᠻᠠᢗᢑᠠᢐᢈ (Mongolian script)
ᡘᠠ᠎᠊ᠠᡩᠠᢠᡳ (Manchu script)
ခါဒတိ (Burmese script)
𑦯𑧑𑦿𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐏𑐵𑐡𑐟𑐶 (Newa script)
ଖାଦତି (Oriya script)
ꢓꢵꢣꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆒𑆳𑆢𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖏𑖯𑖟𑖝𑖰 (Siddham script)
ඛාදති (Sinhalese script)
ఖాదతి (Telugu script)
ขาทติ (Thai script)
ཁཱ་ད་ཏི (Tibetan script)
𑒐𑒰𑒠𑒞𑒱 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *kʰā́dati, from Proto-Indo-European *kʷh₂ḗdeti ~ *kʷh₂édeti, from *kʷh₂ed-.

Cognate with Old Armenian խածանեմ (xacanem) and Proto-Slavic *kǫsàti (“to bite”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kʰɑ́ː.dɐ.ti/

(Classical) IPA^(key): /ˈkʰɑː.d̪ɐ.t̪i/

Verb

खादति • (khā́dati) (root खाद्, class 1, type P)

to chew, bite, eat, devour, feed, prey upon
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.64.7:
  महिषासो मायिनश्चित्रभानवो गिरयो न स्वतवसो रघुष्यदः ।
  मृगा इव हस्तिनः खादथा वना यदारुणीषु तविषीरयुग्ध्वम् ॥
  mahiṣāso māyinaścitrabhānavo girayo na svatavaso raghuṣyadaḥ .
  mṛgā iva hastinaḥ khādathā vanā yadāruṇīṣu taviṣīrayugdhvam .
  Mighty, with wondrous power and marvellously bright, selfstrong like mountains, ye glide swiftly on your way.
  Like the wild elephants ye eat the forests up when ye assume your strength among the bright red flames.
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Yajurveda
to hurt
- c. 600 BCE – 600 CE, Suśruta, Suśruta Saṃhitā
to ruin
- Subhāṣitāvalī
(causative) to cause to be eaten or devoured by (+ instrumental)
- c. 600 BCE – 400 BCE, Pāṇini
- c. 300 BCE, Gautama Dharmasūtra
- c. 200 BCE – 200 CE, Manusmṛti
- c. 1260, Hemādri Paṇḍit, Caturvarga Cintāmaṇi
(desiderative) to desire to eat
- c. 400 BCE, Mahābhārata 7.205.1
- 1088 – 1173, Hemacandra, Yogaśāstra 3.18

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: खादितुम् (khā́ditum)
	Undeclinable
Infinitive	खादितुम् khā́ditum
Gerund	खदित्वा khaditvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	खाद्य / खादितव्य / खादनीय khā́dya / khāditavya / khādanīya
Feminine Gerundive	खाद्या / खादितव्या / खादनीया khā́dyā / khāditavyā / khādanīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	खदित khaditá
Feminine Past Passive Participle	खदिता khaditā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	खदितवत् khaditávat
Feminine Past Active Participle	खदितवती khaditávatī

Present: खादति (khā́dati), खादते (khā́date), खाद्यते (khādyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	खादति khā́dati	खादतः khā́dataḥ	खादन्ति khā́danti	खादते khā́date	खादेते khā́dete	खादन्ते khā́dante	खाद्यते khādyáte	खाद्येते khādyéte	खाद्यन्ते khādyánte
Second	खादसि khā́dasi	खादथः khā́dathaḥ	खादथ khā́datha	खादसे khā́dase	खादेथे khā́dethe	खादध्वे khā́dadhve	खाद्यसे khādyáse	खाद्येथे khādyéthe	खाद्यध्वे khādyádhve
First	खादामि khā́dāmi	खादावः khā́dāvaḥ	खादामः khā́dāmaḥ	खादे khā́de	खादावहे khā́dāvahe	खादामहे khā́dāmahe	खाद्ये khādyé	खाद्यावहे khādyā́vahe	खाद्यामहे khādyā́mahe
Imperative
Third	खादतु / खादतात् khā́datu / khā́datāt	खादताम् khā́datām	खादन्तु khā́dantu	खादताम् khā́datām	खादेताम् khā́detām	खादन्तम् khā́dantam	खाद्यताम् khādyátām	खाद्येताम् khādyétām	खाद्यन्तम् khādyántam
Second	खाद / खादतात् khā́da / khā́datāt	खादतम् khā́datam	खादत khā́data	खादस्व khā́dasva	खादेथाम् khā́dethām	खादध्वम् khā́dadhvam	खाद्यस्व khādyásva	खाद्येथाम् khādyéthām	खाद्यध्वम् khādyádhvam
First	खादानि khā́dāni	खादाव khā́dāva	खादाम khā́dāma	खादै khā́dai	खादावहै khā́dāvahai	खादामहै khā́dāmahai	खाद्यै khādyaí	खाद्यावहै khādyā́vahai	खाद्यामहै khādyā́mahai
Optative/Potential
Third	खादेत् khā́det	खादेताम् khā́detām	खादेयुः khā́deyuḥ	खादेत khā́deta	खादेयाताम् khā́deyātām	खादेरन् khā́deran	खाद्येत khādyéta	खाद्येयाताम् khādyéyātām	खाद्येरन् khādyéran
Second	खादेः khā́deḥ	खादेतम् khā́detam	खादेत khā́deta	खादेथाः khā́dethāḥ	खादेयाथाम् khā́deyāthām	खादेध्वम् khā́dedhvam	खाद्येथाः khādyéthāḥ	खाद्येयाथाम् khādyéyāthām	खाद्येध्वम् khādyédhvam
First	खादेयम् khā́deyam	खादेव khā́deva	खादेमः khā́demaḥ	खादेय khā́deya	खादेवहि khā́devahi	खादेमहि khā́demahi	खाद्येय khādyéya	खाद्येवहि khādyévahi	खाद्येमहि khādyémahi
Participles
	खादत् khā́dat			खादमान khā́damāna			खाद्यमान khādyámāna

Imperfect: अखादत् (ákhādat), अखादत (ákhādata), अखाद्यत (ákhādyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अखादत् ákhādat	अखादताम् ákhādatām	अखादन् ákhādan	अखादत ákhādata	अखादेताम् ákhādetām	अखादन्त ákhādanta	अखाद्यत ákhādyata	अखाद्येताम् ákhādyetām	अखाद्यन्त ákhādyanta
Second	अखादः ákhādaḥ	अखादतम् ákhādatam	अखादत ákhādata	अखादथाः ákhādathāḥ	अखादेथाम् ákhādethām	अखादध्वम् ákhādadhvam	अखाद्यथाः ákhādyathāḥ	अखाद्येथाम् ákhādyethām	अखाद्यध्वम् ákhādyadhvam
First	अखादम् ákhādam	अखादाव ákhādāva	अखादाम ákhādāma	अखादे ákhāde	अखादावहि ákhādāvahi	अखादामहि ákhādāmahi	अखाद्ये ákhādye	अखाद्यावहि ákhādyāvahi	अखाद्यामहि ákhādyāmahi

Future: खादिष्यति (khādiṣyáti), खादिष्यते (khādiṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	खादिष्यति khādiṣyáti	खादिष्यतः khādiṣyátaḥ	खादिष्यन्ति khādiṣyánti	खादिष्यते khādiṣyáte	खादिष्येते khādiṣyéte	खादिष्यन्ते khādiṣyánte
Second	खादिष्यसि khādiṣyási	खादिष्यथः khādiṣyáthaḥ	खादिष्यथ khādiṣyátha	खादिष्यसे khādiṣyáse	खादिष्येथे khādiṣyéthe	खादिष्यध्वे khādiṣyádhve
First	खादिष्यामि khādiṣyā́mi	खादिष्यावः khādiṣyā́vaḥ	खादिष्यामः khādiṣyā́maḥ	खादिष्ये khādiṣyé	खादिष्यावहे khādiṣyā́vahe	खादिष्यामहे khādiṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	खादिता khāditā́	खादितारौ khāditā́rau	खादितारः khāditā́raḥ	खादिता khāditā́	खादितारौ khāditā́rau	खादितारः khāditā́raḥ
Second	खादितासि khāditā́si	खादितास्थः khāditā́sthaḥ	खादितास्थ khāditā́stha	खादितासे khāditā́se	खादितासाथे khāditā́sāthe	खादिताध्वे khāditā́dhve
First	खादितास्मि khāditā́smi	खादितास्वः khāditā́svaḥ	खादितास्मः khāditā́smaḥ	खादिताहे khāditā́he	खादितास्वहे khāditā́svahe	खादितास्महे khāditā́smahe
Participles
	खादिष्यत् khādiṣyát			खादिष्याण khādiṣyā́ṇa

Conditional: अखादिष्यत् (ákhādiṣyat), अखादिष्यत (ákhādiṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अखादिष्यत् ákhādiṣyat	अखादिष्यताम् ákhādiṣyatām	अखादिष्यन् ákhādiṣyan	अखादिष्यत ákhādiṣyata	अखादिष्येताम् ákhādiṣyetām	अखादिष्यन्त ákhādiṣyanta
Second	अखादिष्यः ákhādiṣyaḥ	अखादिष्यतम् ákhādiṣyatam	अखादिष्यत ákhādiṣyata	अखादिष्यथाः ákhādiṣyathāḥ	अखादिष्येथाम् ákhādiṣyethām	अखादिष्यध्वम् ákhādiṣyadhvam
First	अखादिष्यम् ákhādiṣyam	अखादिष्याव ákhādiṣyāva	अखादिष्याम ákhādiṣyāma	अखादिष्ये ákhādiṣye	अखादिष्यावहि ákhādiṣyāvahi	अखादिष्यामहि ákhādiṣyāmahi

Aorist: अखादीत् (ákhādīt), अखादिष्ट (ákhādiṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अखादीत् ákhādīt	अखादिष्टाम् ákhādiṣṭām	अखादिषुः ákhādiṣuḥ	अखादिष्ट ákhādiṣṭa	अखादिषाताम् ákhādiṣātām	अखादिषत ákhādiṣata
Second	अखादीः ákhādīḥ	अखादिष्तम् ákhādiṣtam	अखादिष्ट ákhādiṣṭa	अखादिष्ठाः ákhādiṣṭhāḥ	अखादिषाथाम् ákhādiṣāthām	अखादिढ्वम् ákhādiḍhvam
First	अखादिषम् ákhādiṣam	अखादिष्व ákhādiṣva	अखादिष्म ákhādiṣma	अखादिषि ákhādiṣi	अखादिष्वहि ákhādiṣvahi	अखादिष्महि ákhādiṣmahi

Benedictive/Precative: खादियात् (khādiyā́t), खादिषीष्ट (khādiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	खादियात् khādiyā́t	खादियास्ताम् khādiyā́stām	खादियासुः khādiyā́suḥ	खादिषीष्ट khādiṣīṣṭá	खादिषीयास्ताम् khādiṣīyā́stām	खादिषीरन् khādiṣīrán
Second	खादियाः khādiyā́ḥ	खादियास्तम् khādiyā́stam	खादियास्त khādiyā́sta	खादिषीष्ठाः khādiṣīṣṭhā́ḥ	खादिषीयास्थाम् khādiṣīyā́sthām	खादिषीध्वम् khādiṣīdhvám
First	खादियासम् khādiyā́sam	खादियास्व khādiyā́sva	खादियास्म khādiyā́sma	खादिषीय khādiṣīyá	खादिषीवहि khādiṣīváhi	खादिषीमहि khādiṣīmáhi

Perfect: चखाद (cakhā́da), चखादे (cakhādé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चखाद cakhā́da	चखादतुः cakhādátuḥ	चखादुः cakhādúḥ	चखादे cakhādé	चखादाते cakhādā́te	चखादिरे cakhādiré
Second	चखादिथ cakhā́ditha	चखादथुः cakhādáthuḥ	चखाद cakhādá	चखादिषे cakhādiṣé	चखादाथे cakhādā́the	चखादिध्वे cakhādidhvé
First	चखाद cakhā́da	चखादिव cakhādivá	चखादिम cakhādimá	चखादे cakhādé	चखादिवहे cakhādiváhe	चखादिमाहे cakhādimā́he
Participles
	चखादिवांस् cakhādivā́ṃs			चखादान cakhādāná

Descendants

Dardic:
- Domaaki: [script needed] (khānā)
- Kashmiri: کھیون‎ (khyōn)
Helu:
- Sinhalese: කනවා (kanawā)
- Dhivehi: ކަނީ‎ (kanī)
Magadhi Prakrit: 𑀔𑀸𑀤𑀺 (khādi)
- Bengali–Assamese:
  - Assamese: খা (kha)
  - Bengali: খাওয়া (khaōẏa)
  - Kamta: kha
  - Rajbanshi: खाबा (khābā)
  - Sylheti: ꠈꠣꠅꠀ (xáoa)
- Bhojpuri:
  Devanagari: खाईल (khāīl)
  
  Kaithi: 𑂎𑂰𑂆𑂪 (khāīl)
- Oriya: ଖାଇବା (khaiba)
Maharastri Prakrit: 𑀔𑀸𑀅𑀇 (khāaï)
Sauraseni Prakrit: 𑀔𑀸𑀤𑀺 (khādi)
- Old Gujarati:
  - Gujarati: ખાવું (khāvũ)
  - Marwari: खाणौ (khāṇau)
- Hindustani:
  Hindi: खाना (khānā)
  
  Urdu: کھانا‎ (khānā)
- Pahari:
  - Garhwali: खाणु (khāṇu)
  - Nepali: खानु (khānu)
- Punjabi:
  Gurmukhi: ਖਾਣਾ (khāṇā)
  
  Shahmukhi: کھانا‎ (khānā)
- Romani: khal, xal
  - → Hungarian: kajál
    - ⇒ Hungarian: kaja
- Sindhi:
  Arabic: کائِڻُ‎
  
  Devanagari: खाइणु
Pali: khādati
⇒ Old Marathi:
Modi: 𑘏𑘰𑘟𑘜𑘹 (khādaṇe)

Devanagari: खादणे (khādaṇe)

References

Monier Williams (1899), “खादति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 339.

खादति

Pali

Alternative forms

Verb

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Descendants

References

Further reading