जृम्भते

Sanskrit

Alternative scripts

ᬚᬺᬫ᭄ᬪᬢᬾ (Balinese script)
জৃম্ভতে (Assamese script)
জৃম্ভতে (Bengali script)
𑰕𑰴𑰦𑰿𑰥𑰝𑰸 (Bhaiksuki script)
𑀚𑀾𑀫𑁆𑀪𑀢𑁂 (Brahmi script)
𑌜𑍃𑌮𑍍𑌭𑌤𑍇 (Grantha script)
જૃમ્ભતે (Gujarati script)
ਜ੍ਹਮੑਭਤੇ (Gurmukhi script)
ꦗꦽꦩ꧀ꦨꦠꦺ (Javanese script)
ជ្ឫម្ភតេ (Khmer script)
ಜೃಮ್ಭತೇ (Kannada script)
ຊ຺ຣິມ຺ຠເຕ (Lao script)
ജൃമ്ഭതേ (Malayalam script)
𑘕𑘵𑘦𑘿𑘥𑘝𑘹 (Modi script)
ᠽᠷᢈᠮᠪᠾᠠᢐᠧ (Mongolian script)
ᡯᡵᡳᠮᢨᠠᢠᡝ (Manchu script)
ဇၖမ္ဘတေ (Burmese script)
𑦵𑧖𑧆𑧠𑧅𑦽𑧚 (Nandinagari script)
𑐖𑐺𑐩𑑂𑐨𑐟𑐾 (Newa script)
ଜୃମ୍ଭତେ (Oriya script)
ꢙꢺꢪ꣄ꢩꢡꢾ (Saurashtra script)
𑆘𑆸𑆩𑇀𑆨𑆠𑆼 (Sharada script)
𑖕𑖴𑖦𑖿𑖥𑖝𑖸 (Siddham script)
ජෘම්භතේ (Sinhalese script)
జృమ్భతే (Telugu script)
ชฺฤมฺภเต (Thai script)
ཛྲྀ་མྦྷ་ཏེ (Tibetan script)
𑒖𑒵𑒧𑓂𑒦𑒞𑒹 (Tirhuta script)

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /d͡ʑŕ̩m.bʱɐ.tɐj/
(Classical) IPA^(key): /ˈd͡ʑr̩m.bʱɐ.t̪eː/

Verb

जृम्भते • (jṛ́mbhate) (root जृम्भ्, class 1, type A)[1]

to open the mouth, yawn, ĀśvGṛ. iii, 6 ; Mn. &c.;
to gape open, open (as a flower), Ṛtus. ; Kathās. xxv ;
to fly back or recoil (as a bow when unstrung), MBh. v, 1909;
to unstring a bow, R. iii, 30, 28;
to unfold, spread (as a flood &c.), expand, occupy a larger circuit, MBh. ; Hariv. ; Bhartṛ. iii, 41 ; Rājat. v, 269 ;
to spread (as sound), v, 363 ;
to feel at ease, Hariv. 12073; Kum. iii, 24 ; Kathās. vii, 102 ; Rājat. vi, 283 :

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: जृम्भितुम् (jṛ́mbhitum)
	Undeclinable
Infinitive	जृम्भितुम् jṛ́mbhitum
Gerund	जृम्भित्वा jṛmbhitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	जृम्भ्य / जृम्भितव्य / जृम्भणीय jṛ́mbhya / jṛmbhitavya / jṛmbhaṇīya
Feminine Gerundive	जृम्भ्या / जृम्भितव्या / जृम्भणीया jṛ́mbhyā / jṛmbhitavyā / jṛmbhaṇīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	जृम्भित jṛmbhitá
Feminine Past Passive Participle	जृम्भिता jṛmbhitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	जृम्भितवत् jṛmbhitávat
Feminine Past Active Participle	जृम्भितवती jṛmbhitávatī

Present: जृम्भते (jṛ́mbhate), जृम्भ्यते (jṛmbhyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	- -	- -	- -	जृम्भते jṛ́mbhate	जृम्भेते jṛ́mbhete	जृम्भन्ते jṛ́mbhante	जृम्भ्यते jṛmbhyáte	जृम्भ्येते jṛmbhyéte	जृम्भ्यन्ते jṛmbhyánte
Second	- -	- -	- -	जृम्भसे jṛ́mbhase	जृम्भेथे jṛ́mbhethe	जृम्भध्वे jṛ́mbhadhve	जृम्भ्यसे jṛmbhyáse	जृम्भ्येथे jṛmbhyéthe	जृम्भ्यध्वे jṛmbhyádhve
First	- -	- -	- -	जृम्भे jṛ́mbhe	जृम्भावहे jṛ́mbhāvahe	जृम्भामहे jṛ́mbhāmahe	जृम्भ्ये jṛmbhyé	जृम्भ्यावहे jṛmbhyā́vahe	जृम्भ्यामहे jṛmbhyā́mahe
Imperative
Third	- -	- -	- -	जृम्भताम् jṛ́mbhatām	जृम्भेताम् jṛ́mbhetām	जृम्भन्तम् jṛ́mbhantam	जृम्भ्यताम् jṛmbhyátām	जृम्भ्येताम् jṛmbhyétām	जृम्भ्यन्तम् jṛmbhyántam
Second	- -	- -	- -	जृम्भस्व jṛ́mbhasva	जृम्भेथाम् jṛ́mbhethām	जृम्भध्वम् jṛ́mbhadhvam	जृम्भ्यस्व jṛmbhyásva	जृम्भ्येथाम् jṛmbhyéthām	जृम्भ्यध्वम् jṛmbhyádhvam
First	- -	- -	- -	जृम्भै jṛ́mbhai	जृम्भावहै jṛ́mbhāvahai	जृम्भामहै jṛ́mbhāmahai	जृम्भ्यै jṛmbhyaí	जृम्भ्यावहै jṛmbhyā́vahai	जृम्भ्यामहै jṛmbhyā́mahai
Optative/Potential
Third	- -	- -	- -	जृम्भेत jṛ́mbheta	जृम्भेयाताम् jṛ́mbheyātām	जृम्भेरन् jṛ́mbheran	जृम्भ्येत jṛmbhyéta	जृम्भ्येयाताम् jṛmbhyéyātām	जृम्भ्येरन् jṛmbhyéran
Second	- -	- -	- -	जृम्भेथाः jṛ́mbhethāḥ	जृम्भेयाथाम् jṛ́mbheyāthām	जृम्भेध्वम् jṛ́mbhedhvam	जृम्भ्येथाः jṛmbhyéthāḥ	जृम्भ्येयाथाम् jṛmbhyéyāthām	जृम्भ्येध्वम् jṛmbhyédhvam
First	- -	- -	- -	जृम्भेय jṛ́mbheya	जृम्भेवहि jṛ́mbhevahi	जृम्भेमहि jṛ́mbhemahi	जृम्भ्येय jṛmbhyéya	जृम्भ्येवहि jṛmbhyévahi	जृम्भ्येमहि jṛmbhyémahi
Participles
	- -			जृम्भमाण jṛ́mbhamāṇa			जृम्भ्यमाण jṛmbhyámāṇa

Imperfect: अजृम्भत (ájṛmbhata), अजृम्भ्यत (ájṛmbhyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	- -	- -	- -	अजृम्भत ájṛmbhata	अजृम्भेताम् ájṛmbhetām	अजृम्भन्त ájṛmbhanta	अजृम्भ्यत ájṛmbhyata	अजृम्भ्येताम् ájṛmbhyetām	अजृम्भ्यन्त ájṛmbhyanta
Second	- -	- -	- -	अजृम्भथाः ájṛmbhathāḥ	अजृम्भेथाम् ájṛmbhethām	अजृम्भध्वम् ájṛmbhadhvam	अजृम्भ्यथाः ájṛmbhyathāḥ	अजृम्भ्येथाम् ájṛmbhyethām	अजृम्भ्यध्वम् ájṛmbhyadhvam
First	- -	- -	- -	अजृम्भे ájṛmbhe	अजृम्भावहि ájṛmbhāvahi	अजृम्भामहि ájṛmbhāmahi	अजृम्भ्ये ájṛmbhye	अजृम्भ्यावहि ájṛmbhyāvahi	अजृम्भ्यामहि ájṛmbhyāmahi

Future: जृम्भिष्यते (jṛmbhiṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	- -	- -	- -	जृम्भिष्यते jṛmbhiṣyáte	जृम्भिष्येते jṛmbhiṣyéte	जृम्भिष्यन्ते jṛmbhiṣyánte
Second	- -	- -	- -	जृम्भिष्यसे jṛmbhiṣyáse	जृम्भिष्येथे jṛmbhiṣyéthe	जृम्भिष्यध्वे jṛmbhiṣyádhve
First	- -	- -	- -	जृम्भिष्ये jṛmbhiṣyé	जृम्भिष्यावहे jṛmbhiṣyā́vahe	जृम्भिष्यामहे jṛmbhiṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	- -	- -	- -	जृम्भिता jṛmbhitā́	जृम्भितारौ jṛmbhitā́rau	जृम्भितारः jṛmbhitā́raḥ
Second	- -	- -	- -	जृम्भितासे jṛmbhitā́se	जृम्भितासाथे jṛmbhitā́sāthe	जृम्भिताध्वे jṛmbhitā́dhve
First	- -	- -	- -	जृम्भिताहे jṛmbhitā́he	जृम्भितास्वहे jṛmbhitā́svahe	जृम्भितास्महे jṛmbhitā́smahe
Participles
	- -			जृम्भिष्याण jṛmbhiṣyā́ṇa

Conditional: अजृम्भिष्यत (ájṛmbhiṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	- -	- -	- -	अजृम्भिष्यत ájṛmbhiṣyata	अजृम्भिष्येताम् ájṛmbhiṣyetām	अजृम्भिष्यन्त ájṛmbhiṣyanta
Second	- -	- -	- -	अजृम्भिष्यथाः ájṛmbhiṣyathāḥ	अजृम्भिष्येथाम् ájṛmbhiṣyethām	अजृम्भिष्यध्वम् ájṛmbhiṣyadhvam
First	- -	- -	- -	अजृम्भिष्ये ájṛmbhiṣye	अजृम्भिष्यावहि ájṛmbhiṣyāvahi	अजृम्भिष्यामहि ájṛmbhiṣyāmahi

Aorist: अजृम्भिष्ट (ájṛmbhiṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	- -	- -	- -	अजृम्भिष्ट ájṛmbhiṣṭa	अजृम्भिषाताम् ájṛmbhiṣātām	अजृम्भिषत ájṛmbhiṣata
Second	- -	- -	- -	अजृम्भिष्ठाः ájṛmbhiṣṭhāḥ	अजृम्भिषाथाम् ájṛmbhiṣāthām	अजृम्भिढ्वम् ájṛmbhiḍhvam
First	- -	- -	- -	अजृम्भिषि ájṛmbhiṣi	अजृम्भिष्वहि ájṛmbhiṣvahi	अजृम्भिष्महि ájṛmbhiṣmahi

Benedictive/Precative: जृम्भिषीष्ट (jṛmbhiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	- -	- -	- -	जृम्भिषीष्ट jṛmbhiṣīṣṭá	जृम्भिषीयास्ताम् jṛmbhiṣīyā́stām	जृम्भिषीरन् jṛmbhiṣīrán
Second	- -	- -	- -	जृम्भिषीष्ठाः jṛmbhiṣīṣṭhā́ḥ	जृम्भिषीयास्थाम् jṛmbhiṣīyā́sthām	जृम्भिषीध्वम् jṛmbhiṣīdhvám
First	- -	- -	- -	जृम्भिषीय jṛmbhiṣīyá	जृम्भिषीवहि jṛmbhiṣīváhi	जृम्भिषीमहि jṛmbhiṣīmáhi

Perfect: जजृम्भे (jajṛmbhé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	- -	- -	- -	जजृम्भे jajṛmbhé	जजृम्भाते jajṛmbhā́te	जजृम्भिरे jajṛmbhiré
Second	- -	- -	- -	जजृम्भिषे jajṛmbhiṣé	जजृम्भाथे jajṛmbhā́the	जजृम्भिध्वे jajṛmbhidhvé
First	- -	- -	- -	जजृम्भे jajṛmbhé	जजृम्भिवहे jajṛmbhiváhe	जजृम्भिमाहे jajṛmbhimā́he
Participles
	- -			जजृम्भाण jajṛmbhāṇá

References

Monier Williams (1899), “जृम्भते”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 424.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Monier Williams (1899), “जृम्भते”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 424.