प्रुषित
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ᬧ᭄ᬭᬸᬱᬶᬢ (Balinese script)
- প্ৰুষিত (Assamese script)
- প্রুষিত (Bengali script)
- 𑰢𑰿𑰨𑰲𑰬𑰰𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑁆𑀭𑀼𑀱𑀺𑀢 (Brahmi script)
- 𑌪𑍍𑌰𑍁𑌷𑌿𑌤 (Grantha script)
- પ્રુષિત (Gujarati script)
- ਪੑਰੁਸ਼ਿਤ (Gurmukhi script)
- ꦥꦿꦸꦰꦶꦠ (Javanese script)
- ប្រុឞិត (Khmer script)
- ಪ್ರುಷಿತ (Kannada script)
- ປ຺ຣຸຩິຕ (Lao script)
- പ്രുഷിത (Malayalam script)
- 𑘢𑘿𑘨𑘳𑘬𑘱𑘝 (Modi script)
- ᢒᠷᠤᢔᢈᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- ᢒᡵᡠᢢᡳᢠᠠ (Manchu script)
- ပြုၑိတ (Burmese script)
- 𑧂𑧠𑧈𑧔𑧌𑧒𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐥𑑂𑐬𑐸𑐲𑐶𑐟 (Newa script)
- ପ୍ରୁଷିତ (Oriya script)
- ꢦ꣄ꢬꢸꢰꢶꢡ (Saurashtra script)
- 𑆥𑇀𑆫𑆶𑆰𑆴𑆠 (Sharada script)
- 𑖢𑖿𑖨𑗜𑖬𑖰𑖝 (Siddham script)
- ප්රුෂිත (Sinhalese script)
- ప్రుషిత (Telugu script)
- ปฺรุษิต (Thai script)
- པྲུ་ཥི་ཏ (Tibetan script)
- 𑒣𑓂𑒩𑒳𑒭𑒱𑒞 (Tirhuta script)
Etymology
From the root प्रुष् (pruṣ) + -इत (-ita), from Proto-Indo-European *prews-.
Adjective
प्रुषित • (pruṣitá)
- sprinkled, wetted
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.58.2:
- आ स्वमद्म॑ यु॒वमा॑नो अ॒जर॑स्तृ॒ष्व॑वि॒ष्यन्न॑त॒सेषु॑ तिष्ठति ।
अत्यो॒ न पृ॒ष्ठं प्रु॑षि॒तस्य॑ रोचते दि॒वो न सानु॑ स्त॒नय॑न्नचिक्रदत् ॥- ā́ svámádma yuvámāno ajárastṛṣvàviṣyánnataséṣu tiṣṭhati .
átyo ná pṛṣṭhám pruṣitásya rocate divó ná sā́nu stanáyannacikradat . - Never decaying, seizing his appropriate food, rapidly, eagerly through the dry wood he spreads.
His back, as he is sprinkled, glistens like a horse: loud hath he roared and shouted like the heights of heaven?
- ā́ svámádma yuvámāno ajárastṛṣvàviṣyánnataséṣu tiṣṭhati .
- आ स्वमद्म॑ यु॒वमा॑नो अ॒जर॑स्तृ॒ष्व॑वि॒ष्यन्न॑त॒सेषु॑ तिष्ठति ।
Declension
| Masculine a-stem declension of प्रुषित (pruṣitá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रुषितः pruṣitáḥ |
प्रुषितौ pruṣitaú |
प्रुषिताः / प्रुषितासः¹ pruṣitā́ḥ / pruṣitā́saḥ¹ |
| Vocative | प्रुषित prúṣita |
प्रुषितौ prúṣitau |
प्रुषिताः / प्रुषितासः¹ prúṣitāḥ / prúṣitāsaḥ¹ |
| Accusative | प्रुषितम् pruṣitám |
प्रुषितौ pruṣitaú |
प्रुषितान् pruṣitā́n |
| Instrumental | प्रुषितेन pruṣiténa |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषितैः / प्रुषितेभिः¹ pruṣitaíḥ / pruṣitébhiḥ¹ |
| Dative | प्रुषिताय pruṣitā́ya |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषितेभ्यः pruṣitébhyaḥ |
| Ablative | प्रुषितात् pruṣitā́t |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषितेभ्यः pruṣitébhyaḥ |
| Genitive | प्रुषितस्य pruṣitásya |
प्रुषितयोः pruṣitáyoḥ |
प्रुषितानाम् pruṣitā́nām |
| Locative | प्रुषिते pruṣité |
प्रुषितयोः pruṣitáyoḥ |
प्रुषितेषु pruṣitéṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of प्रुषिता (pruṣitā́) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रुषिता pruṣitā́ |
प्रुषिते pruṣité |
प्रुषिताः pruṣitā́ḥ |
| Vocative | प्रुषिते prúṣite |
प्रुषिते prúṣite |
प्रुषिताः prúṣitāḥ |
| Accusative | प्रुषिताम् pruṣitā́m |
प्रुषिते pruṣité |
प्रुषिताः pruṣitā́ḥ |
| Instrumental | प्रुषितया / प्रुषिता¹ pruṣitáyā / pruṣitā́¹ |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषिताभिः pruṣitā́bhiḥ |
| Dative | प्रुषितायै pruṣitā́yai |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषिताभ्यः pruṣitā́bhyaḥ |
| Ablative | प्रुषितायाः pruṣitā́yāḥ |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषिताभ्यः pruṣitā́bhyaḥ |
| Genitive | प्रुषितायाः pruṣitā́yāḥ |
प्रुषितयोः pruṣitáyoḥ |
प्रुषितानाम् pruṣitā́nām |
| Locative | प्रुषितायाम् pruṣitā́yām |
प्रुषितयोः pruṣitáyoḥ |
प्रुषितासु pruṣitā́su |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of प्रुषित (pruṣitá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रुषितम् pruṣitám |
प्रुषिते pruṣité |
प्रुषितानि / प्रुषिता¹ pruṣitā́ni / pruṣitā́¹ |
| Vocative | प्रुषित prúṣita |
प्रुषिते prúṣite |
प्रुषितानि / प्रुषिता¹ prúṣitāni / prúṣitā¹ |
| Accusative | प्रुषितम् pruṣitám |
प्रुषिते pruṣité |
प्रुषितानि / प्रुषिता¹ pruṣitā́ni / pruṣitā́¹ |
| Instrumental | प्रुषितेन pruṣiténa |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषितैः / प्रुषितेभिः¹ pruṣitaíḥ / pruṣitébhiḥ¹ |
| Dative | प्रुषिताय pruṣitā́ya |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषितेभ्यः pruṣitébhyaḥ |
| Ablative | प्रुषितात् pruṣitā́t |
प्रुषिताभ्याम् pruṣitā́bhyām |
प्रुषितेभ्यः pruṣitébhyaḥ |
| Genitive | प्रुषितस्य pruṣitásya |
प्रुषितयोः pruṣitáyoḥ |
प्रुषितानाम् pruṣitā́nām |
| Locative | प्रुषिते pruṣité |
प्रुषितयोः pruṣitáyoḥ |
प्रुषितेषु pruṣitéṣu |
| Notes |
| ||
References
- Monier Williams (1899), “प्रुषित”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 711, column 3.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.