वानर

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit वानर (vānara). Doublet of बंदर (bandar).

Pronunciation
  • (Delhi Hindi) IPA(key): /ʋɑː.nəɾ/, [ʋäː.n̪əɾ]

Noun

वानर • (vānar) m (Urdu spelling وانر‎)

  1. monkey, ape, primate
    Synonym: बंदर (bandar)

Declension
Declension of वानर (masc cons-stem)
singular plural
direct वानर
vānar		 वानर
vānar
oblique वानर
vānar		 वानरों
vānarõ
vocative वानर
vānar		 वानरो
vānaro

Hypernyms

References
  • Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “vānara”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press

Marathi

Etymology
नपुसकलिंग (napusakliṅga): वानर n (vānar)
स्त्रीलिंग (strīliṅga): वानरी f (vānrī)

Borrowed from Sanskrit वानर (vānara).

Pronunciation
  • IPA(key): /ʋa.nəɾ/

Noun

वानर • (vānar) n

  1. monkey, baboon
    Synonym: माकड (mākaḍ) (more common)

See also
  • वानरी (vānrī, “female monkey”) f (more common) and वानरीण (vānrīṇ, “female monkey”) f (less common)

References

Pali

Alternative forms
Alternative forms
  • vānara (Latin script)
  • 𑀯𑀸𑀦𑀭 (Brahmi script)
  • ৰানর (Bengali script)
  • වානර (Sinhalese script)
  • ဝါနရ or ဝႃၼရ (Burmese script)
  • วานร or วานะระ (Thai script)
  • ᩅᩤᨶᩁ (Tai Tham script)
  • ວານຣ or ວານະຣະ (Lao script)
  • វានរ (Khmer script)
  • 𑅇𑄂𑄚𑄢 (Chakma script)

Noun

वानर m

  1. Devanagari script form of vānara (“monkey”)

Declension
Declension table of "वानर" (masculine)
Case \ NumberSingularPlural
Nominative (first)वानरो (vānaro)वानरा (vānarā)
Accusative (second)वानरं (vānaraṃ)वानरे (vānare)
Instrumental (third)वानरेन (vānarena)वानरेहि (vānarehi) or वानरेभि (vānarebhi)
Dative (fourth)वानरस्स (vānarassa) or वानराय (vānarāya) or वानरत्थं (vānaratthaṃ)वानरानं (vānarānaṃ)
Ablative (fifth)वानरस्मा (vānarasmā) or वानरम्हा (vānaramhā) or वानरा (vānarā)वानरेहि (vānarehi) or वानरेभि (vānarebhi)
Genitive (sixth)वानरस्स (vānarassa)वानरानं (vānarānaṃ)
Locative (seventh)वानरस्मिं (vānarasmiṃ) or वानरम्हि (vānaramhi) or वानरे (vānare)वानरेसु (vānaresu)
Vocative (calling)वानर (vānara)वानरा (vānarā)

Sanskrit

Etymology

Compound of वान (vāna, vriddhi of वन (vana, “forest”)) +‎ नर (nara, “man”). Cognate to Pashto ونهنر (wëna-nar, "woodsman").

Pronunciation

Noun

वानर • (vānara) m

  1. monkey; any such ape
    • c. 400 BCE, Mahābhārata 1.60.7:
      राक्षसास्तु पुलस्तयस्य वानरा किंनरास्तथा ।
      यक्षाश्च मनुजव्याघ्र पुत्रास्तस्य च धीमतः ।
      पुलहस्य मृगाः सिंहा व्याघ्राः किंपुरुषास्तथा ॥
      rākṣasāstu pulastayasya vānarā kiṃnarāstathā .
      yakṣāśca manujavyāghra putrāstasya ca dhīmataḥ .
      pulahasya mṛgāḥ siṃhā vyāghrāḥ kiṃpuruṣāstathā .
    • c. 800 CE – 1100, Agni Purāṇa 8.8:
      इत्युक्तवा स गतो रामं नत्वोवाच हरीश्वरः ।
      आनीता वानराः सर्वे सीतायाश च गवेषणे ॥
      ityuktavā sa gato rāmaṃ natvovāca harīśvaraḥ .
      ānītā vānarāḥ sarve sītāyāśa ca gaveṣaṇe .

Declension
Masculine a-stem declension of वानर (vānara)
Singular Dual Plural
Nominative वानरः
vānaraḥ		 वानरौ
vānarau		 वानराः / वानरासः¹
vānarāḥ / vānarāsaḥ¹
Vocative वानर
vānara		 वानरौ
vānarau		 वानराः / वानरासः¹
vānarāḥ / vānarāsaḥ¹
Accusative वानरम्
vānaram		 वानरौ
vānarau		 वानरान्
vānarān
Instrumental वानरेण
vānareṇa		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरैः / वानरेभिः¹
vānaraiḥ / vānarebhiḥ¹
Dative वानराय
vānarāya		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरेभ्यः
vānarebhyaḥ
Ablative वानरात्
vānarāt		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरेभ्यः
vānarebhyaḥ
Genitive वानरस्य
vānarasya		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानराणाम्
vānarāṇām
Locative वानरे
vānare		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानरेषु
vānareṣu
Notes
  • ¹Vedic

Adjective

वानर • (vānara)

  1. belonging to an ape or monkey, monkey-like

Declension
Masculine a-stem declension of वानर (vānara)
Singular Dual Plural
Nominative वानरः
vānaraḥ		 वानरौ
vānarau		 वानराः / वानरासः¹
vānarāḥ / vānarāsaḥ¹
Vocative वानर
vānara		 वानरौ
vānarau		 वानराः / वानरासः¹
vānarāḥ / vānarāsaḥ¹
Accusative वानरम्
vānaram		 वानरौ
vānarau		 वानरान्
vānarān
Instrumental वानरेण
vānareṇa		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरैः / वानरेभिः¹
vānaraiḥ / vānarebhiḥ¹
Dative वानराय
vānarāya		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरेभ्यः
vānarebhyaḥ
Ablative वानरात्
vānarāt		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरेभ्यः
vānarebhyaḥ
Genitive वानरस्य
vānarasya		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानराणाम्
vānarāṇām
Locative वानरे
vānare		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानरेषु
vānareṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of वानरा (vānarā)
Singular Dual Plural
Nominative वानरा
vānarā		 वानरे
vānare		 वानराः
vānarāḥ
Vocative वानरे
vānare		 वानरे
vānare		 वानराः
vānarāḥ
Accusative वानराम्
vānarām		 वानरे
vānare		 वानराः
vānarāḥ
Instrumental वानरया / वानरा¹
vānarayā / vānarā¹		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानराभिः
vānarābhiḥ
Dative वानरायै
vānarāyai		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानराभ्यः
vānarābhyaḥ
Ablative वानरायाः
vānarāyāḥ		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानराभ्यः
vānarābhyaḥ
Genitive वानरायाः
vānarāyāḥ		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानराणाम्
vānarāṇām
Locative वानरायाम्
vānarāyām		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानरासु
vānarāsu
Notes
  • ¹Vedic
Neuter a-stem declension of वानर (vānara)
Singular Dual Plural
Nominative वानरम्
vānaram		 वानरे
vānare		 वानराणि / वानरा¹
vānarāṇi / vānarā¹
Vocative वानर
vānara		 वानरे
vānare		 वानराणि / वानरा¹
vānarāṇi / vānarā¹
Accusative वानरम्
vānaram		 वानरे
vānare		 वानराणि / वानरा¹
vānarāṇi / vānarā¹
Instrumental वानरेण
vānareṇa		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरैः / वानरेभिः¹
vānaraiḥ / vānarebhiḥ¹
Dative वानराय
vānarāya		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरेभ्यः
vānarebhyaḥ
Ablative वानरात्
vānarāt		 वानराभ्याम्
vānarābhyām		 वानरेभ्यः
vānarebhyaḥ
Genitive वानरस्य
vānarasya		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानराणाम्
vānarāṇām
Locative वानरे
vānare		 वानरयोः
vānarayoḥ		 वानरेषु
vānareṣu
Notes
  • ¹Vedic

Descendants
  • → Hindi: वानर (vānar)
  • → Marathi: वानर (vānar)
  • → Telugu: వానరము (vānaramu)
  • → Indonesian: wanara
  • ⇒ Sanskrit: *वान्दर (vāndara) (plosive-added form)
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.