हारयति

Sanskrit

Etymology

Inherited from Proto-Indo-Aryan *źʰāráyati, from Proto-Indo-Iranian *ȷ́ʰāráyati, from Proto-Indo-European *ǵʰoréyeti (“to cause to yearn for”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɦɑː.ɾɐ.jɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈɦɑː.ɾɐ.jɐ.t̪i/

Verb

हारयति • (hārayati) (root हृ, class 10, type P, present)

to cause to be taken

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: हारयितुम् (hāráyitum)
	Undeclinable
Infinitive	हारयितुम् hāráyitum
Gerund	हारित्वा hāritvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	हारयितव्य / हारनीय hārayitavyá / hāranī́ya
Feminine Gerundive	हारयितव्या / हारनीया hārayitavyā́ / hāranī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	हारित hāritá
Feminine Past Passive Participle	हारिता hāritā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	हारितवत् hāritávat
Feminine Past Active Participle	हारितवती hāritávatī

Present: हारयति (hāráyáti), हारयते (hāráyáte), हार्यते (hāryáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	हारयति hāráyáti	हारयतः hāráyátaḥ	हारयन्ति hāráyánti	हारयते hāráyáte	हारयेते hāráyéte	हारयन्ते hāráyánte	हार्यते hāryáte	हार्येते hāryéte	हार्यन्ते hāryánte
Second	हारयसि hāráyási	हारयथः hāráyáthaḥ	हारयथ hāráyátha	हारयसे hāráyáse	हारयेथे hāráyéthe	हारयध्वे hāráyádhve	हार्यसे hāryáse	हार्येथे hāryéthe	हार्यध्वे hāryádhve
First	हारयामि hāráyā́mi	हारयावः hāráyā́vaḥ	हारयामः hāráyā́maḥ	हारये hāráyé	हारयावहे hāráyā́vahe	हारयामहे hāráyā́mahe	हार्ये hāryé	हार्यावहे hāryā́vahe	हार्यामहे hāryā́mahe
Imperative
Third	हारयतु / हारयतात् hāráyátu / hāráyátāt	हारयताम् hāráyátām	हारयन्तु hāráyántu	हारयताम् hāráyátām	हारयेताम् hāráyétām	हारयन्तम् hāráyántam	हार्यताम् hāryátām	हार्येताम् hāryétām	हार्यन्तम् hāryántam
Second	हारय / हारयतात् hāráyá / hāráyátāt	हारयतम् hāráyátam	हारयत hāráyáta	हारयस्व hāráyásva	हारयेथाम् hāráyéthām	हारयध्वम् hāráyádhvam	हार्यस्व hāryásva	हार्येथाम् hāryéthām	हार्यध्वम् hāryádhvam
First	हारयाणि hāráyā́ṇi	हारयाव hāráyā́va	हारयाम hāráyā́ma	हारयै hāráyaí	हारयावहै hāráyā́vahai	हारयामहै hāráyā́mahai	हार्यै hāryaí	हार्यावहै hāryā́vahai	हार्यामहै hāryā́mahai
Optative/Potential
Third	हारयेत् hāráyét	हारयेताम् hāráyétām	हारयेयुः hāráyéyuḥ	हारयेत hāráyéta	हारयेयाताम् hāráyéyātām	हारयेरन् hāráyéran	हार्येत hāryéta	हार्येयाताम् hāryéyātām	हार्येरन् hāryéran
Second	हारयेः hāráyéḥ	हारयेतम् hāráyétam	हारयेत hāráyéta	हारयेथाः hāráyéthāḥ	हारयेयाथाम् hāráyéyāthām	हारयेध्वम् hāráyédhvam	हार्येथाः hāryéthāḥ	हार्येयाथाम् hāryéyāthām	हार्येध्वम् hāryédhvam
First	हारयेयम् hāráyéyam	हारयेव hāráyéva	हारयेमः hāráyémaḥ	हारयेय hāráyéya	हारयेवहि hāráyévahi	हारयेमहि hāráyémahi	हार्येय hāryéya	हार्येवहि hāryévahi	हार्येमहि hāryémahi
Participles
	हारयत् hāráyát			हारयमाण hāráyámāṇa			हार्यमाण hāryámāṇa

Imperfect: अहारयत् (áhārayat), अहारयत (áhārayata), अहार्यत (áhāryata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अहारयत् áhārayat	अहारयताम् áhārayatām	अहारयन् áhārayan	अहारयत áhārayata	अहारयेताम् áhārayetām	अहारयन्त áhārayanta	अहार्यत áhāryata	अहार्येताम् áhāryetām	अहार्यन्त áhāryanta
Second	अहारयः áhārayaḥ	अहारयतम् áhārayatam	अहारयत áhārayata	अहारयथाः áhārayathāḥ	अहारयेथाम् áhārayethām	अहारयध्वम् áhārayadhvam	अहार्यथाः áhāryathāḥ	अहार्येथाम् áhāryethām	अहार्यध्वम् áhāryadhvam
First	अहारयम् áhārayam	अहारयाव áhārayāva	अहारयाम áhārayāma	अहारये áhāraye	अहारयावहि áhārayāvahi	अहारयामहि áhārayāmahi	अहार्ये áhārye	अहार्यावहि áhāryāvahi	अहार्यामहि áhāryāmahi

Future: हारयिष्यति (hārayiṣyáti), हारयिष्यते (hārayiṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	हारयिष्यति hārayiṣyáti	हारयिष्यतः hārayiṣyátaḥ	हारयिष्यन्ति hārayiṣyánti	हारयिष्यते hārayiṣyáte	हारयिष्येते hārayiṣyéte	हारयिष्यन्ते hārayiṣyánte
Second	हारयिष्यसि hārayiṣyási	हारयिष्यथः hārayiṣyáthaḥ	हारयिष्यथ hārayiṣyátha	हारयिष्यसे hārayiṣyáse	हारयिष्येथे hārayiṣyéthe	हारयिष्यध्वे hārayiṣyádhve
First	हारयिष्यामि hārayiṣyā́mi	हारयिष्यावः hārayiṣyā́vaḥ	हारयिष्यामः hārayiṣyā́maḥ	हारयिष्ये hārayiṣyé	हारयिष्यावहे hārayiṣyā́vahe	हारयिष्यामहे hārayiṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	हारयिता hārayitā́	हारयितारौ hārayitā́rau	हारयितारः hārayitā́raḥ	हारयिता hārayitā́	हारयितारौ hārayitā́rau	हारयितारः hārayitā́raḥ
Second	हारयितासि hārayitā́si	हारयितास्थः hārayitā́sthaḥ	हारयितास्थ hārayitā́stha	हारयितासे hārayitā́se	हारयितासाथे hārayitā́sāthe	हारयिताध्वे hārayitā́dhve
First	हारयितास्मि hārayitā́smi	हारयितास्वः hārayitā́svaḥ	हारयितास्मः hārayitā́smaḥ	हारयिताहे hārayitā́he	हारयितास्वहे hārayitā́svahe	हारयितास्महे hārayitā́smahe
Participles
	हारयिष्यत् hārayiṣyát			हारयिष्याण hārayiṣyā́ṇa

Conditional: अहारयिष्यत् (áhārayiṣyat), अहारयिष्यत (áhārayiṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अहारयिष्यत् áhārayiṣyat	अहारयिष्यताम् áhārayiṣyatām	अहारयिष्यन् áhārayiṣyan	अहारयिष्यत áhārayiṣyata	अहारयिष्येताम् áhārayiṣyetām	अहारयिष्यन्त áhārayiṣyanta
Second	अहारयिष्यः áhārayiṣyaḥ	अहारयिष्यतम् áhārayiṣyatam	अहारयिष्यत áhārayiṣyata	अहारयिष्यथाः áhārayiṣyathāḥ	अहारयिष्येथाम् áhārayiṣyethām	अहारयिष्यध्वम् áhārayiṣyadhvam
First	अहारयिष्यम् áhārayiṣyam	अहारयिष्याव áhārayiṣyāva	अहारयिष्याम áhārayiṣyāma	अहारयिष्ये áhārayiṣye	अहारयिष्यावहि áhārayiṣyāvahi	अहारयिष्यामहि áhārayiṣyāmahi

Aorist: अजीहरत् (ájīharat), अजीहरत (ájīharata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अजीहरत् ájīharat	अजीहरताम् ájīharatām	अजीहरन् ájīharan	अजीहरत ájīharata	अजीहरेताम् ájīharetām	अजीहरन्त ájīharanta
Second	अजीहरः ájīharaḥ	अजीहरतम् ájīharatam	अजीहरत ájīharata	अजीहरथाः ájīharathāḥ	अजीहरेथाम् ájīharethām	अजीहरध्वम् ájīharadhvam
First	अजीहरम् ájīharam	अजीहराव ájīharāva	अजीहराम ájīharāma	अजीहरे ájīhare	अजीहरावहि ájīharāvahi	अजीहरामहि ájīharāmahi

Benedictive/Precative: हार्यात् (hāryā́t), हारयिषीष्ट (hārayiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	हार्यात् hāryā́t	हार्यास्ताम् hāryā́stām	हार्यासुः hāryā́suḥ	हारयिषीष्ट hārayiṣīṣṭá	हारयिषीयास्ताम् hārayiṣīyā́stām	हारयिषीरन् hārayiṣīrán
Second	हार्याः hāryā́ḥ	हार्यास्तम् hāryā́stam	हार्यास्त hāryā́sta	हारयिषीष्ठाः hārayiṣīṣṭhā́ḥ	हारयिषीयास्थाम् hārayiṣīyā́sthām	हारयिषीध्वम् hārayiṣīdhvám
First	हार्यासम् hāryā́sam	हार्यास्व hāryā́sva	हार्यास्म hāryā́sma	हारयिषीय hārayiṣīyá	हारयिषीवहि hārayiṣīváhi	हारयिषीमहि hārayiṣīmáhi

Perfect: हारयाञ्चकार (hārayāñcakā́ra) or हारयाम्बभूव (hārayāmbabhū́va) or हारयामास (hārayāmā́sa), हारयाञ्चक्रे (hārayāñcakré) or हारयाम्बभूव (hārayāmbabhū́va) or हारयामास (hārayāmā́sa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	हारयाञ्चकार / हारयाम्बभूव / हारयामास hārayāñcakā́ra / hārayāmbabhū́va / hārayāmā́sa	हारयाञ्चक्रतुः / हारयाम्बभूवतुः / हारयामासतुः hārayāñcakrátuḥ / hārayāmbabhūvátuḥ / hārayāmāsátuḥ	हारयाञ्चक्रुः / हारयाम्बभूवुः / हारयामासुः hārayāñcakrúḥ / hārayāmbabhūvúḥ / hārayāmāsúḥ	हारयाञ्चक्रे / हारयाम्बभूव / हारयामास hārayāñcakré / hārayāmbabhū́va / hārayāmā́sa	हारयाञ्चक्राते / हारयाम्बभूवतुः / हारयामासतुः hārayāñcakrā́te / hārayāmbabhūvátuḥ / hārayāmāsátuḥ	हारयाञ्चक्रिरे / हारयाम्बभूवुः / हारयामासुः hārayāñcakriré / hārayāmbabhūvúḥ / hārayāmāsúḥ
Second	हारयाञ्चकर्थ / हारयाम्बभूविथ / हारयामासिथ hārayāñcakártha / hārayāmbabhū́vitha / hārayāmā́sitha	हारयाञ्चक्रथुः / हारयाम्बभूवथुः / हारयामासथुः hārayāñcakráthuḥ / hārayāmbabhūváthuḥ / hārayāmāsáthuḥ	हारयाञ्चक्र / हारयाम्बभूव / हारयामास hārayāñcakrá / hārayāmbabhūvá / hārayāmāsá	हारयाञ्चकृषे / हारयाम्बभूविथ / हारयामासिथ hārayāñcakṛṣé / hārayāmbabhū́vitha / hārayāmā́sitha	हारयाञ्चक्राथे / हारयाम्बभूवथुः / हारयामासथुः hārayāñcakrā́the / hārayāmbabhūváthuḥ / hārayāmāsáthuḥ	हारयाञ्चकृध्वे / हारयाम्बभूव / हारयामास hārayāñcakṛdhvé / hārayāmbabhūvá / hārayāmāsá
First	हारयाञ्चकर / हारयाम्बभूव / हारयामास hārayāñcakára / hārayāmbabhū́va / hārayāmā́sa	हारयाञ्चकृव / हारयाम्बभूविव / हारयामासिव hārayāñcakṛvá / hārayāmbabhūvivá / hārayāmāsivá	हारयाञ्चकृम / हारयाम्बभूविम / हारयामासिम hārayāñcakṛmá / hārayāmbabhūvimá / hārayāmāsimá	हारयाञ्चक्रे / हारयाम्बभूव / हारयामास hārayāñcakré / hārayāmbabhū́va / hārayāmā́sa	हारयाञ्चकृवहे / हारयाम्बभूविव / हारयामासिव hārayāñcakṛváhe / hārayāmbabhūvivá / hārayāmāsivá	हारयाञ्चकृमहे / हारयाम्बभूविम / हारयामासिम hārayāñcakṛmáhe / hārayāmbabhūvimá / hārayāmāsimá
Participles
	हारयाञ्चकृवांस् / हारयाम्बभूवांस् / हारयामासिवांस् hārayāñcakṛvā́ṃs / hārayāmbabhūvā́ṃs / hārayāmāsivā́ṃs			हारयाञ्चक्रान / हारयाम्बभूवांस् / हारयामासिवांस् hārayāñcakrāná / hārayāmbabhūvā́ṃs / hārayāmāsivā́ṃs

Descendants

Prakrit: 𑀳𑀸𑀭𑁂𑀇 (hārei)
- Assamese: হাৰা (hara)
- Bengali: হারা (hara)
- Gujarati: હાર્વુઁ (hārvum̐)
- Hindi: हारना (hārnā)
- Old Marathi: हरितणे (haritaṇe)
  - Marathi: हरणे (harṇe)
- Nepali: हार्नु (hārnu)
- Oriya: ହାରିବା (hariba)
- Punjabi: ਹਾਰ੍ਨਾ (hārnā)
- Sinhalese: අරිණවා (ariṇawā)
- Sylheti: ꠀꠞꠣ (ara)

References

Monier Williams (1899), “हारयति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 398.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.