ağıl

See also: agil

Azerbaijani

Pronunciation
  • IPA(key): [ɑˈɣɯɫ]
  • Audio(file)

Etymology 1

Ultimately from Arabic عَقْل‎ (ʕaql).

Noun

ağıl (usually uncountable, definite accusative ağlı)

  1. understanding, reason, intellect
  2. good sense
    kiməsə ağıl öyrətmək ― to teach someone good sense
Declension
    Declension of ağıl
singular
nominative ağıl
definite accusative ağlı
dative ağla
locative ağılda
ablative ağıldan
definite genitive ağlın
    Possessive forms of ağıl
nominative
singular
mənim (“my”) ağlım


sənin (“your”) ağlın


onun (“his/her/its”) ağlı


bizim (“our”) ağlımız


sizin (“your”) ağlınız


onların (“their”) ağlı or ağılları


accusative
singular
mənim (“my”) ağlımı


sənin (“your”) ağlını


onun (“his/her/its”) ağlını


bizim (“our”) ağlımızı


sizin (“your”) ağlınızı


onların (“their”) ağlını or ağıllarını


dative
singular
mənim (“my”) ağlıma


sənin (“your”) ağlına


onun (“his/her/its”) ağlına


bizim (“our”) ağlımıza


sizin (“your”) ağlınıza


onların (“their”) ağlına or ağıllarına


locative
singular
mənim (“my”) ağlımda


sənin (“your”) ağlında


onun (“his/her/its”) ağlında


bizim (“our”) ağlımızda


sizin (“your”) ağlınızda


onların (“their”) ağlında or ağıllarında


ablative
singular
mənim (“my”) ağlımdan


sənin (“your”) ağlından


onun (“his/her/its”) ağlından


bizim (“our”) ağlımızdan


sizin (“your”) ağlınızdan


onların (“their”) ağlından or ağıllarından


genitive
singular
mənim (“my”) ağlımın


sənin (“your”) ağlının


onun (“his/her/its”) ağlının


bizim (“our”) ağlımızın


sizin (“your”) ağlınızın


onların (“their”) ağlının or ağıllarının


Derived terms

Etymology 2

From Proto-Turkic *āgïl, from Proto-Turkic *āg- (“to enclose”). Doublet of aul (< Russian).

Noun

ağıl (definite accusative ağılı, plural ağıllar)

  1. fold (enclosure for domestic animals)
    Synonym: yataq
Declension
    Declension of ağıl
singular plural
nominative ağıl
 ağıllar
definite accusative ağılı
 ağılları
dative ağıla
 ağıllara
locative ağılda
 ağıllarda
ablative ağıldan
 ağıllardan
definite genitive ağılın
 ağılların
    Possessive forms of ağıl
nominative
singular plural
mənim (“my”) ağılım ağıllarım
sənin (“your”) ağılın ağılların
onun (“his/her/its”) ağılı ağılları
bizim (“our”) ağılımız ağıllarımız
sizin (“your”) ağılınız ağıllarınız
onların (“their”) ağılı or ağılları ağılları
accusative
singular plural
mənim (“my”) ağılımı ağıllarımı
sənin (“your”) ağılını ağıllarını
onun (“his/her/its”) ağılını ağıllarını
bizim (“our”) ağılımızı ağıllarımızı
sizin (“your”) ağılınızı ağıllarınızı
onların (“their”) ağılını or ağıllarını ağıllarını
dative
singular plural
mənim (“my”) ağılıma ağıllarıma
sənin (“your”) ağılına ağıllarına
onun (“his/her/its”) ağılına ağıllarına
bizim (“our”) ağılımıza ağıllarımıza
sizin (“your”) ağılınıza ağıllarınıza
onların (“their”) ağılına or ağıllarına ağıllarına
locative
singular plural
mənim (“my”) ağılımda ağıllarımda
sənin (“your”) ağılında ağıllarında
onun (“his/her/its”) ağılında ağıllarında
bizim (“our”) ağılımızda ağıllarımızda
sizin (“your”) ağılınızda ağıllarınızda
onların (“their”) ağılında or ağıllarında ağıllarında
ablative
singular plural
mənim (“my”) ağılımdan ağıllarımdan
sənin (“your”) ağılından ağıllarından
onun (“his/her/its”) ağılından ağıllarından
bizim (“our”) ağılımızdan ağıllarımızdan
sizin (“your”) ağılınızdan ağıllarınızdan
onların (“their”) ağılından or ağıllarından ağıllarından
genitive
singular plural
mənim (“my”) ağılımın ağıllarımın
sənin (“your”) ağılının ağıllarının
onun (“his/her/its”) ağılının ağıllarının
bizim (“our”) ağılımızın ağıllarımızın
sizin (“your”) ağılınızın ağıllarınızın
onların (“their”) ağılının or ağıllarının ağıllarının

Crimean Tatar

Noun

ağıl (Northern dialect)

  1. stable

Declension
Declension of ağıl
nominative ağıl
genitive ağılnıñ
dative ağılğa
accusative ağılnı
locative ağılda
ablative ağıldan

Salar

Etymology

Cognate with Turkmen āgyl.

Pronunciation
  • (Ili, Yining, Xinjiang) IPA(key): [ɑʁɨl]
  • (Mengda, Qingshui, Xunhua, Qinghai, Ili, Yining, Xinjiang) IPA(key): [ɑːʁɨl]

Noun

ağıl

  1. village

References
  • Tenishev, Edhem (1976), “ağıl”, in Stroj salárskovo jazyká [Grammar of Salar], Moscow, page 281, 282, 283
  • Yakup, Abdurishid (2002), “ağıl”, in An Ili Salar Vocabulary: Introduction and a Provisional Salar-English Lexicon, Tokyo: University of Tokyo, →ISBN, page 33

Talysh

Alternative forms
  • ağl

Etymology

Ultimately from Arabic عَقْل‎ (ʕaql).

Noun

ağıl (Cyrillic ағыл)

  1. understanding, reason, intellect

Derived terms

References
  • Pirejko, L. A. (1976), “ағыл”, in Talyšsko-russkij slovarʹ [Talysh–Russian Dictionary], Moscow: Russkij jazyk, page 19

Turkish
ağıl

Etymology

Inherited from Ottoman Turkish آغل‎ (ağıl), from Proto-Turkic *āgïl. For the development of the sense "halo" compare the typological parallels in Old Armenian բակ (bak).

Pronunciation
  • IPA(key): /ɑˈɰɯɫ/, (in fast speech) /ɑːɫ/
  • Hyphenation: a‧ğıl

Noun

ağıl (definite accusative ağılı, plural ağıllar)

  1. fold (enclosure for domestic animals)
  2. halo
    Synonym: hale
    ay ağılı ― ring of light around the moon
    gün ağılı ― ring of light around the sun

Declension
Inflection
Nominative ağıl
Definite accusative ağılı
Singular Plural
Nominative ağıl ağıllar
Definite accusative ağılı ağılları
Dative ağıla ağıllara
Locative ağılda ağıllarda
Ablative ağıldan ağıllardan
Genitive ağılın ağılların
Possessive forms
Nominative
Singular Plural
1st singular ağılım ağıllarım
2nd singular ağılın ağılların
3rd singular ağılı ağılları
1st plural ağılımız ağıllarımız
2nd plural ağılınız ağıllarınız
3rd plural ağılları ağılları
Definite accusative
Singular Plural
1st singular ağılımı ağıllarımı
2nd singular ağılını ağıllarını
3rd singular ağılını ağıllarını
1st plural ağılımızı ağıllarımızı
2nd plural ağılınızı ağıllarınızı
3rd plural ağıllarını ağıllarını
Dative
Singular Plural
1st singular ağılıma ağıllarıma
2nd singular ağılına ağıllarına
3rd singular ağılına ağıllarına
1st plural ağılımıza ağıllarımıza
2nd plural ağılınıza ağıllarınıza
3rd plural ağıllarına ağıllarına
Locative
Singular Plural
1st singular ağılımda ağıllarımda
2nd singular ağılında ağıllarında
3rd singular ağılında ağıllarında
1st plural ağılımızda ağıllarımızda
2nd plural ağılınızda ağıllarınızda
3rd plural ağıllarında ağıllarında
Ablative
Singular Plural
1st singular ağılımdan ağıllarımdan
2nd singular ağılından ağıllarından
3rd singular ağılından ağıllarından
1st plural ağılımızdan ağıllarımızdan
2nd plural ağılınızdan ağıllarınızdan
3rd plural ağıllarından ağıllarından
Genitive
Singular Plural
1st singular ağılımın ağıllarımın
2nd singular ağılının ağıllarının
3rd singular ağılının ağıllarının
1st plural ağılımızın ağıllarımızın
2nd plural ağılınızın ağıllarınızın
3rd plural ağıllarının ağıllarının

Derived terms
  • açık ağıl
  • ağıl oğlanları
  • ağıl tutmak
  • ağıl yapmak
  • ağılda oğlak doğsa ovada otu biter
  • ağıllamak

Further reading
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.