achtaigh
Irish
    
    Etymology
    
From Old Irish achtaigid (“stipulates as a condition; decrees, ordains”), from acht (“stipulation, condition; decree, edict, contract, condition”).
Verb
    
achtaigh (present analytic achtaíonn, future analytic achtóidh, verbal noun achtú, past participle achtaithe)
Conjugation
    
Second Conjugation
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | achtaím | achtaíonn tú; achtaír† | achtaíonn sé, sí | achtaímid; achtaíonn muid | achtaíonn sibh | achtaíonn siad; achtaíd† | a achtaíonn; a achtaíos / a n-achtaíonn*; a n-achtaíos* | achtaítear | 
| past | d'achtaigh mé; d'achtaíos / achtaigh mé‡; achtaíos‡ | d'achtaigh tú; d'achtaís / achtaigh tú‡; achtaís‡ | d'achtaigh sé, sí / achtaigh sé, sí‡ | d'achtaíomar; d'achtaigh muid / achtaíomar‡; achtaigh muid‡ | d'achtaigh sibh; d'achtaíobhair / achtaigh sibh‡; achtaíobhair‡ | d'achtaigh siad; d'achtaíodar / achtaigh siad‡; achtaíodar‡ | a d'achtaigh / ar achtaigh* | achtaíodh; hachtaíodh† | |
| past habitual | d'achtaínn / achtaínn‡; n-achtaínn‡‡ | d'achtaíteá / achtaíteá‡; n-achtaíteᇇ | d'achtaíodh sé, sí / achtaíodh sé, sí‡; n-achtaíodh sé, s퇇 | d'achtaímis; d'achtaíodh muid / achtaímis‡; achtaíodh muid‡; n-achtaímis‡‡; n-achtaíodh muid‡‡ | d'achtaíodh sibh / achtaíodh sibh‡; n-achtaíodh sibh‡‡ | d'achtaídís; d'achtaíodh siad / achtaídís; achtaíodh siad‡; n-achtaídís‡‡; n-achtaíodh siad‡‡ | a d'achtaíodh / a n-achtaíodh* | d'achtaítí / achtaítí‡; n-achtaít퇇 | |
| future | achtóidh mé; achtód; achtóchaidh mé† | achtóidh tú; achtóir†; achtóchaidh tú† | achtóidh sé, sí; achtóchaidh sé, sí† | achtóimid; achtóidh muid; achtóchaimid†; achtóchaidh muid† | achtóidh sibh; achtóchaidh sibh† | achtóidh siad; achtóid†; achtóchaidh siad† | a achtóidh; a achtós; a achtóchaidh†; a achtóchas† / a n-achtóidh*; a n-achtós*; a n-achtóchaidh*†; a n-achtóchas*† | achtófar; achtóchar† | |
| conditional | d'achtóinn; d'achtóchainn† / achtóinn‡; achtóchainn†‡; n-achtóinn‡‡; n-achtóchainn†‡‡ | d'achtófá; d'achtóchthᆠ/ achtófá‡; achtóchthᆇ; n-achtófᇇ; n-achtóchthᆇ‡ | d'achtódh sé, sí; d'achtóchadh sé, sí† / achtódh sé, sí‡; achtóchadh sé, s톇; n-achtódh sé, s퇇; n-achtóchadh sé, s톇‡ | d'achtóimis; d'achtódh muid; d'achtóchaimis†; d'achtóchadh muid† / achtóimis‡; achtódh muid‡; achtóchaimis†‡; achtóchadh muid†‡; n-achtóimis‡‡; n-achtódh muid‡‡; n-achtóchaimis†‡‡; n-achtóchadh muid†‡‡ | d'achtódh sibh; d'achtóchadh sibh† / achtódh sibh‡; achtóchadh sibh†‡; n-achtódh sibh‡‡; n-achtóchadh sibh†‡‡ | d'achtóidís; d'achtódh siad; d'achtóchadh siad† / achtóidís‡; achtódh siad‡; achtóchadh siad†‡; n-achtóidís‡‡; n-achtódh siad‡‡; n-achtóchadh siad†‡‡ | a d'achtódh; a d'achtóchadh† / a n-achtódh*; a n-achtóchadh*† | d'achtófaí; d'achtóchthaí† / achtófaí‡; achtóchtha톇; n-achtófa퇇; n-achtóchtha톇‡ | |
| subjunctive | present | go n-achtaí mé; go n-achtaíod† | go n-achtaí tú; go n-achtaír† | go n-achtaí sé, sí | go n-achtaímid; go n-achtaí muid | go n-achtaí sibh | go n-achtaí siad; go n-achtaíd† | — | go n-achtaítear | 
| past | dá n-achtaínn | dá n-achtaíteá | dá n-achtaíodh sé, sí | dá n-achtaímis; dá n-achtaíodh muid | dá n-achtaíodh sibh | dá n-achtaídís; dá n-achtaíodh siad | — | dá n-achtaítí | |
| imperative | achtaím | achtaigh | achtaíodh sé, sí | achtaímis | achtaígí; achtaídh† | achtaídís | — | achtaítear | |
| verbal noun | achtú | ||||||||
| past participle | achtaithe | ||||||||
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡ Dependent form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Derived terms
    
- athachtaigh (“re-enact”, transitive verb)
Mutation
    
| Irish mutation | |||
|---|---|---|---|
| Radical | Eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis | 
| achtaigh | n-achtaigh | hachtaigh | not applicable | 
| Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. | |||
Further reading
    
- Ó Dónaill, Niall (1977), “achtaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “2 achtaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- “enact”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2023
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.