boʻlmoq
Uzbek
| Other scripts | |
|---|---|
| Cyrillic | бўлмоқ (boʻlmoq) |
| Latin | boʻlmoq |
| Perso-Arabic | بۉلماق |
Etymology 1
From Proto-Turkic *bōl- (“to become”).[1] Cognate with Old Turkic 𐰉𐰆𐰞 (b¹ul¹ /bol-/, “to become”).
Conjugation
| Conjugation of boʻlmoq (see also Appendix:Uzbek verbs) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| tense | participle | |||||||
| positive | negative | positive | negative | |||||
| singular | plural1 | singular | plural1 | |||||
| nominal non-finites | ||||||||
| infinitive | boʻlmoq | boʻlmamoq | – | – | ||||
| gerund | simpl | boʻla | boʻlmay, boʻlmasdan | – | – | |||
| past | boʻlib | – | – | |||||
| comp | boʻlish | – | – | – | ||||
| indicative | ||||||||
| present | simpl | 1st | boʻlaman | boʻlamiz | boʻlmayman | boʻlmaymiz | boʻlayotgan | boʻlmayotgan |
| 2nd | boʻlasan | boʻlasiz | boʻlmaysan | boʻlmaysiz | ||||
| 3rd | boʻladi | boʻladilar | boʻlmaydi | boʻlmaydilar | ||||
| cont A | 1st | boʻlyapman | boʻlyapmiz | boʻlmayapman | boʻlmayapmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlyapsan | boʻlyapsiz | boʻlmayapsan | boʻlmayapsiz | ||||
| 3rd | boʻlyapdi | boʻlyapdilar | boʻlmayapdi | boʻlmayapdilar | ||||
| cont B2 | 1st | boʻlayotirman | boʻlayotirmiz | boʻlmayotirman | boʻlmayotirmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlayotirsan | boʻlayotirsiz | boʻlmayotirsan | boʻlmayotirsiz | ||||
| 3rd | boʻlayotir | boʻlayotirlar | boʻlmayotir | boʻlmayotirlar | ||||
| cont C | 1st | boʻlmoqdaman | boʻlmoqdamiz | boʻlmamoqdaman | boʻlmamoqdamiz | – | – | |
| 2nd | boʻlmoqdasan | boʻlmoqdasiz | boʻlmamoqdasan | boʻlmamoqdasiz | ||||
| 3rd | boʻlmoqda | boʻlmoqdalar | boʻlmamoqda | boʻlmamoqdalar | ||||
| perf | 1st | boʻlganman | boʻlganmiz | boʻlmaganman | boʻlmaganmiz | boʻladigan | boʻlmaydigan | |
| 2nd | boʻlgansan | boʻlgansiz | boʻlmagansan | boʻlmagansiz | ||||
| 3rd | boʻlgan | boʻlganlar | boʻlmagan | boʻlmaganlar | ||||
| past | def | 1st | boʻldim | boʻldik | boʻlmadim | boʻlmadik | boʻlgan | boʻlmagan |
| 2nd | boʻlding | boʻldingiz | boʻlmading | boʻlmadingiz | ||||
| 3rd | boʻldi | boʻldilar | boʻlmadi | boʻlmadilar | ||||
| indef | 1st | boʻlibman | boʻlibmiz | boʻlmabman | boʻlmabmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlibsan | boʻlibsiz | boʻlmabsan | boʻlmabsiz | ||||
| 3rd | boʻlibdi | boʻlibdilar | boʻlmabdi | boʻlmabdilar | ||||
| future | indef | 1st | boʻlarman | boʻlarmiz | boʻlmasman | boʻlmasmiz | boʻlar | boʻlmas |
| 2nd | boʻlarsan | boʻlarsiz | boʻlmassan | boʻlmassiz | ||||
| 3rd | boʻlar | boʻlarlar | boʻlmas | boʻlmaslar | ||||
| def3 | 1st | boʻlajakman | boʻlajakmiz | boʻlmayajakman | boʻlmayajakmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlajaksan | boʻlajaksiz | boʻlmayajaksan | boʻlmayajaksiz | ||||
| 3rd | boʻlajak | boʻlajaklar | boʻlmayajak | boʻlmayajaklar | ||||
| oblig | 1st | boʻladiganman | boʻladiganmiz | boʻlmaydiganman | boʻlmaydiganmiz | – | – | |
| 2nd | boʻladigansan | boʻladigansiz | boʻlmaydigansan | boʻlmaydigansiz | ||||
| 3rd | boʻladigan | boʻladiganlar | boʻlmaydigan | boʻlmaydiganlar | ||||
| conditional | ||||||||
| 1st | boʻlsam | boʻlsak | boʻlmasam | boʻlmasak | – | – | ||
| 2nd | boʻlsang | boʻlsangiz | boʻlmasang | boʻlmasangiz | ||||
| 3rd | boʻlsa | boʻlsalar | boʻlmasa | boʻlmasalar | ||||
| intentional | ||||||||
| 1st | boʻlmoqchiman | boʻlmoqchimiz | boʻlmoqchi + emas + person suffix | – | – | |||
| 2nd | boʻlmoqchisan | boʻlmoqchisiz | ||||||
| 3rd | boʻlmoqchi | boʻlmoqchilar | ||||||
| imperative | ||||||||
| 1st | boʻlay! | boʻlaylik! | boʻlmay! | boʻlmaylik! | – | – | ||
| 2nd | boʻl! (formal -ing) | boʻlingiz! | boʻlma! | boʻlmangiz! | ||||
| 3rd | boʻlsin! | boʻlsinlar! | boʻlmasin! | boʻlmasinlar! | ||||
Compound tenses:
1Third person plural forms are commonly replaced by the third person singular. | ||||||||
Etymology 2
From Proto-Turkic *bȫl-.[2]
Conjugation
| Conjugation of boʻlmoq (see also Appendix:Uzbek verbs) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| tense | participle | |||||||
| positive | negative | positive | negative | |||||
| singular | plural1 | singular | plural1 | |||||
| nominal non-finites | ||||||||
| infinitive | boʻlmoq | boʻlmamoq | – | – | ||||
| gerund | simpl | boʻla | boʻlmay, boʻlmasdan | – | – | |||
| past | boʻlib | – | – | |||||
| comp | boʻlish | – | – | – | ||||
| indicative | ||||||||
| present | simpl | 1st | boʻlaman | boʻlamiz | boʻlmayman | boʻlmaymiz | boʻlayotgan | boʻlmayotgan |
| 2nd | boʻlasan | boʻlasiz | boʻlmaysan | boʻlmaysiz | ||||
| 3rd | boʻladi | boʻladilar | boʻlmaydi | boʻlmaydilar | ||||
| cont A | 1st | boʻlyapman | boʻlyapmiz | boʻlmayapman | boʻlmayapmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlyapsan | boʻlyapsiz | boʻlmayapsan | boʻlmayapsiz | ||||
| 3rd | boʻlyapdi | boʻlyapdilar | boʻlmayapdi | boʻlmayapdilar | ||||
| cont B2 | 1st | boʻlayotirman | boʻlayotirmiz | boʻlmayotirman | boʻlmayotirmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlayotirsan | boʻlayotirsiz | boʻlmayotirsan | boʻlmayotirsiz | ||||
| 3rd | boʻlayotir | boʻlayotirlar | boʻlmayotir | boʻlmayotirlar | ||||
| cont C | 1st | boʻlmoqdaman | boʻlmoqdamiz | boʻlmamoqdaman | boʻlmamoqdamiz | – | – | |
| 2nd | boʻlmoqdasan | boʻlmoqdasiz | boʻlmamoqdasan | boʻlmamoqdasiz | ||||
| 3rd | boʻlmoqda | boʻlmoqdalar | boʻlmamoqda | boʻlmamoqdalar | ||||
| perf | 1st | boʻlganman | boʻlganmiz | boʻlmaganman | boʻlmaganmiz | boʻladigan | boʻlmaydigan | |
| 2nd | boʻlgansan | boʻlgansiz | boʻlmagansan | boʻlmagansiz | ||||
| 3rd | boʻlgan | boʻlganlar | boʻlmagan | boʻlmaganlar | ||||
| past | def | 1st | boʻldim | boʻldik | boʻlmadim | boʻlmadik | boʻlgan | boʻlmagan |
| 2nd | boʻlding | boʻldingiz | boʻlmading | boʻlmadingiz | ||||
| 3rd | boʻldi | boʻldilar | boʻlmadi | boʻlmadilar | ||||
| indef | 1st | boʻlibman | boʻlibmiz | boʻlmabman | boʻlmabmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlibsan | boʻlibsiz | boʻlmabsan | boʻlmabsiz | ||||
| 3rd | boʻlibdi | boʻlibdilar | boʻlmabdi | boʻlmabdilar | ||||
| future | indef | 1st | boʻlarman | boʻlarmiz | boʻlmasman | boʻlmasmiz | boʻlar | boʻlmas |
| 2nd | boʻlarsan | boʻlarsiz | boʻlmassan | boʻlmassiz | ||||
| 3rd | boʻlar | boʻlarlar | boʻlmas | boʻlmaslar | ||||
| def3 | 1st | boʻlajakman | boʻlajakmiz | boʻlmayajakman | boʻlmayajakmiz | – | – | |
| 2nd | boʻlajaksan | boʻlajaksiz | boʻlmayajaksan | boʻlmayajaksiz | ||||
| 3rd | boʻlajak | boʻlajaklar | boʻlmayajak | boʻlmayajaklar | ||||
| oblig | 1st | boʻladiganman | boʻladiganmiz | boʻlmaydiganman | boʻlmaydiganmiz | – | – | |
| 2nd | boʻladigansan | boʻladigansiz | boʻlmaydigansan | boʻlmaydigansiz | ||||
| 3rd | boʻladigan | boʻladiganlar | boʻlmaydigan | boʻlmaydiganlar | ||||
| conditional | ||||||||
| 1st | boʻlsam | boʻlsak | boʻlmasam | boʻlmasak | – | – | ||
| 2nd | boʻlsang | boʻlsangiz | boʻlmasang | boʻlmasangiz | ||||
| 3rd | boʻlsa | boʻlsalar | boʻlmasa | boʻlmasalar | ||||
| intentional | ||||||||
| 1st | boʻlmoqchiman | boʻlmoqchimiz | boʻlmoqchi + emas + person suffix | – | – | |||
| 2nd | boʻlmoqchisan | boʻlmoqchisiz | ||||||
| 3rd | boʻlmoqchi | boʻlmoqchilar | ||||||
| imperative | ||||||||
| 1st | boʻlay! | boʻlaylik! | boʻlmay! | boʻlmaylik! | – | – | ||
| 2nd | boʻl! (formal -ing) | boʻlingiz! | boʻlma! | boʻlmangiz! | ||||
| 3rd | boʻlsin! | boʻlsinlar! | boʻlmasin! | boʻlmasinlar! | ||||
Compound tenses:
1Third person plural forms are commonly replaced by the third person singular. | ||||||||
References
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*bōl-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill.
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*bȫl-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.