khipu
Quechua
FWOTD – 15 October 2013
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkʰipu/
Noun
khipu
Declension
declension of khipu
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | khipu | khipukuna |
| accusative | khiputa | khipukunata |
| dative | khipuman | khipukunaman |
| genitive | khipup | khipukunap |
| locative | khipupi | khipukunapi |
| terminative | khipukama | khipukunakama |
| ablative | khipumanta | khipukunamanta |
| instrumental | khipuwan | khipukunawan |
| comitative | khipuntin | khipukunantin |
| abessive | khipunnaq | khipukunannaq |
| comparative | khipuhina | khipukunahina |
| causative | khipurayku | khipukunarayku |
| benefactive | khipupaq | khipukunapaq |
| associative | khipupura | khipukunapura |
| distributive | khipunka | khipukunanka |
| exclusive | khipulla | khipukunalla |
possessive forms of khipu
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipuy | khipuykuna |
| accusative | khipuyta | khipuykunata |
| dative | khipuyman | khipuykunaman |
| genitive | khipuypa | khipuykunap |
| locative | khipuypi | khipuykunapi |
| terminative | khipuykama | khipuykunakama |
| ablative | khipuymanta | khipuykunamanta |
| instrumental | khipuywan | khipuykunawan |
| comitative | khipuynintin | khipuykunantin |
| abessive | khipuyninnaq | khipuykunannaq |
| comparative | khipuyhina | khipuykunahina |
| causative | khipuyrayku | khipuykunarayku |
| benefactive | khipuypaq | khipuykunapaq |
| associative | khipuypura | khipuykunapura |
| distributive | khipuyninka | khipuykunanka |
| exclusive | khipuylla | khipuykunalla |
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipuyki | khipuykikuna |
| accusative | khipuykita | khipuykikunata |
| dative | khipuykiman | khipuykikunaman |
| genitive | khipuykipa | khipuykikunap |
| locative | khipuykipi | khipuykikunapi |
| terminative | khipuykikama | khipuykikunakama |
| ablative | khipuykimanta | khipuykikunamanta |
| instrumental | khipuykiwan | khipuykikunawan |
| comitative | khipuykintin | khipuykikunantin |
| abessive | khipuykinnaq | khipuykikunannaq |
| comparative | khipuykihina | khipuykikunahina |
| causative | khipuykirayku | khipuykikunarayku |
| benefactive | khipuykipaq | khipuykikunapaq |
| associative | khipuykipura | khipuykikunapura |
| distributive | khipuykinka | khipuykikunanka |
| exclusive | khipuykilla | khipuykikunalla |
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipun | khipunkuna |
| accusative | khipunta | khipunkunata |
| dative | khipunman | khipunkunaman |
| genitive | khipunpa | khipunkunap |
| locative | khipunpi | khipunkunapi |
| terminative | khipunkama | khipunkunakama |
| ablative | khipunmanta | khipunkunamanta |
| instrumental | khipunwan | khipunkunawan |
| comitative | khipunintin | khipunkunantin |
| abessive | khipunninnaq | khipunkunannaq |
| comparative | khipunhina | khipunkunahina |
| causative | khipunrayku | khipunkunarayku |
| benefactive | khipunpaq | khipunkunapaq |
| associative | khipunpura | khipunkunapura |
| distributive | khipuninka | khipunkunanka |
| exclusive | khipunlla | khipunkunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipunchik | khipunchikkuna |
| accusative | khipunchikta | khipunchikkunata |
| dative | khipunchikman | khipunchikkunaman |
| genitive | khipunchikpa | khipunchikkunap |
| locative | khipunchikpi | khipunchikkunapi |
| terminative | khipunchikkama | khipunchikkunakama |
| ablative | khipunchikmanta | khipunchikkunamanta |
| instrumental | khipunchikwan | khipunchikkunawan |
| comitative | khipunchiknintin | khipunchikkunantin |
| abessive | khipunchikninnaq | khipunchikkunannaq |
| comparative | khipunchikhina | khipunchikkunahina |
| causative | khipunchikrayku | khipunchikkunarayku |
| benefactive | khipunchikpaq | khipunchikkunapaq |
| associative | khipunchikpura | khipunchikkunapura |
| distributive | khipunchikninka | khipunchikkunanka |
| exclusive | khipunchiklla | khipunchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipuyku | khipuykukuna |
| accusative | khipuykuta | khipuykukunata |
| dative | khipuykuman | khipuykukunaman |
| genitive | khipuykupa | khipuykukunap |
| locative | khipuykupi | khipuykukunapi |
| terminative | khipuykukama | khipuykukunakama |
| ablative | khipuykumanta | khipuykukunamanta |
| instrumental | khipuykuwan | khipuykukunawan |
| comitative | khipuykuntin | khipuykukunantin |
| abessive | khipuykunnaq | khipuykukunannaq |
| comparative | khipuykuhina | khipuykukunahina |
| causative | khipuykurayku | khipuykukunarayku |
| benefactive | khipuykupaq | khipuykukunapaq |
| associative | khipuykupura | khipuykukunapura |
| distributive | khipuykunka | khipuykukunanka |
| exclusive | khipuykulla | khipuykukunalla |
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipuykichik | khipuykichikkuna |
| accusative | khipuykichikta | khipuykichikkunata |
| dative | khipuykichikman | khipuykichikkunaman |
| genitive | khipuykichikpa | khipuykichikkunap |
| locative | khipuykichikpi | khipuykichikkunapi |
| terminative | khipuykichikkama | khipuykichikkunakama |
| ablative | khipuykichikmanta | khipuykichikkunamanta |
| instrumental | khipuykichikwan | khipuykichikkunawan |
| comitative | khipuykichiknintin | khipuykichikkunantin |
| abessive | khipuykichikninnaq | khipuykichikkunannaq |
| comparative | khipuykichikhina | khipuykichikkunahina |
| causative | khipuykichikrayku | khipuykichikkunarayku |
| benefactive | khipuykichikpaq | khipuykichikkunapaq |
| associative | khipuykichikpura | khipuykichikkunapura |
| distributive | khipuykichikninka | khipuykichikkunanka |
| exclusive | khipuykichiklla | khipuykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | khipunku | khipunkukuna |
| accusative | khipunkuta | khipunkukunata |
| dative | khipunkuman | khipunkukunaman |
| genitive | khipunkupa | khipunkukunap |
| locative | khipunkupi | khipunkukunapi |
| terminative | khipunkukama | khipunkukunakama |
| ablative | khipunkumanta | khipunkukunamanta |
| instrumental | khipunkuwan | khipunkukunawan |
| comitative | khipunkuntin | khipunkukunantin |
| abessive | khipunkunnaq | khipunkukunannaq |
| comparative | khipunkuhina | khipunkukunahina |
| causative | khipunkurayku | khipunkukunarayku |
| benefactive | khipunkupaq | khipunkukunapaq |
| associative | khipunkupura | khipunkukunapura |
| distributive | khipunkunka | khipunkukunanka |
| exclusive | khipunkulla | khipunkukunalla |
Related terms
- khipu khipu
- khipuchaq
- khipukamayuq
- khipukuq
- khipuna
- khipupay
- khipuy
References
- “khipu” in Academia Mayor de la Lengua Quechua (2006) Diccionario quechua-español-quechua, 2nd edition, Cusco: Edmundo Pantigozo, page 77.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.