qaytarmaq
Azerbaijani
FWOTD – 16 July 2020
Etymology
A derivation of Proto-Turkic *kay- (“to turn back”), whence also Azerbaijani qayıtmaq (“to come back”). Cognate with Karakhanid قَیْتَرْماق (qaytarmāq, “turn back”), which Kashgari reported to be an Oghuz word[1], Kipchak qaytar- (“to return something”)[2].
Pronunciation
Verb
qaytarmaq
- (ditransitive) to return, give back
- (transitive) to take back
- to regain possession of something, to reclaim
- to return something to a vendor for a refund
- 2015 November 14, Fins.az:
- Vətəndaşların diqqət yetirməli olduqları məqamlardan da biri alınan məhsullardır. Belə ki, əksər hallarda istisnasız olaraq aldığımız malı qaytara biləcəyimizi düşünürük. Amma bu heç də belə deyil.
- One of the issues that citizens must pay attention to is the goods they are purchasing. Most of the times we believe that we can take back any item [to the store]. However, this is not the case.
-
- (transitive) to pay back, repay
- borcunu qaytarmaq ― to repay a loan
- (transitive) to ward off, repel
- zərbəni qaytarmaq ― to push back (literally, “to ward off a strike”)
- (transitive) to reflect (to bend back light from a surface)
- işığı qaytarmaq ― to reflect light
- Synonym: əks etdirmək
- (intransitive) to vomit
Conjugation
Conjugation of qaytarmaq
| positive | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| subject non-past participle | qaytaran | |||||||
| subject past participle | qaytarmış | |||||||
| subject future definite participle | qaytaracaq | |||||||
| non-subject future participle | (mənim +) qaytaracağım | (sənin +) qaytaracağın | (onun +) qaytaracağı | (bizim +) qaytaracağımız | (sizin +) qaytaracağınız | (onların +) qaytaracağı or qaytaracaqları | ||
| non-subject past participle | (mənim +) qaytardığım | (sənin +) qaytardığın | (onun +) qaytardığı | (bizim +) qaytardığımız | (sizin +) qaytardığınız | (onların +) qaytardığı or qaytardıqları | ||
| qaytarıb | ||||||||
| general temporal participle | qaytaranda | |||||||
| participle of intensification | qaytardıqca | |||||||
| specific temporal participle | qaytararkən | |||||||
| reduplicated participle | qaytara-qaytara | |||||||
| modal participle | qaytararaq | |||||||
| infinitive | qaytarmaq | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | qaytarıram | qaytarırsan | qaytarır | qaytarırıq | qaytarırsınız | qaytarırlar |
| perfect 1 | qaytarmışam | qaytarmısan, qaytarmışsan* |
qaytarmışdır | qaytarmışıq | qaytarmısınız, qaytarmışsınız* |
qaytarmışlar | ||
| perfect 2 | – | qaytarıbsan | qaytarıb(dır) | – | qaytarıbsınız | qaytarıb(dır)lar | ||
| past | simple | qaytardım | qaytardın | qaytardı | qaytardıq | qaytardınız | qaytardılar | |
| continuous | qaytarırdım | qaytarırdın | qaytarırdı | qaytarırdıq | qaytarırdınız | qaytarırdılar | ||
| perfect | qaytarmışdım | qaytarmışdın | qaytarmışdı | qaytarmışdıq | qaytarmışdınız | qaytarmışdılar | ||
| future | definite | qaytaracağam | qaytaracaqsan | qaytaracaq | qaytaracağıq | qaytaracaqsınız | qaytaracaqlar | |
| indefinite | qaytararam | qaytararsan | qaytarar | qaytararıq | qaytararsınız | qaytararlar | ||
| future-in-the-past | definite | qaytaracaqdım | qaytaracaqdın | qaytaracaqdı | qaytaracaqdıq | qaytaracaqdınız | qaytaracaqdılar | |
| indefinite | qaytarardım | qaytarardın | qaytarardı | qaytarardıq | qaytarardınız | qaytarardılar | ||
| conditional | present | qaytarsam | qaytarsan | qaytarsa | qaytarsaq | qaytarsanız | qaytarsalar | |
| past | qaytarsaydım | qaytarsaydın | qaytarsaydı | qaytarsaydıq | qaytarsaydınız | qaytarsaydılar | ||
| subjunctive | qaytaram | qaytarasan | qaytara | qaytaraq | qaytarasınız | qaytaralar | ||
| hortative | qaytarasıyam | qaytarasısan | qaytarası | qaytarasıyıq | qaytarasısınız | qaytarasılar | ||
| obligational | present | qaytarmalıyam | qaytarmalısan | qaytarmalı | qaytarmalıyıq | qaytarmalısınız | qaytarmalılar | |
| past | qaytarmalıydım | qaytarmalıydın | qaytarmalıydı | qaytarmalıydıq | qaytarmalıydınız | qaytarmalıydılar | ||
| evidential | present | qaytarırmışam | qaytarırmışsan | qaytarırmış | qaytarırmışıq | qaytarırmışsınız | qaytarırmışlar | |
| past | qaytarıbmışam | qaytarıbmışsan | qaytarıbmış | qaytarıbmışıq | qaytarıbmışsınız | qaytarıbmışlar | ||
| imperative | qaytarım | qaytar | qaytarsın | qaytaraq, qaytaralım* |
qaytarın | qaytarsınlar | ||
| negative | ||||||||
| subject non-past participle | qaytarmayan | |||||||
| subject past participle | qaytarmamış | |||||||
| subject future definite participle | qaytarmayacaq | |||||||
| non-subject future participle | (mənim +) qaytarmayacağım | (sənin +) qaytarmayacağın | (onun +) qaytarmayacağı | (bizim +) qaytarmayacağımız | (sizin +) qaytarmayacağınız | (onların +) qaytarmayacağı or qaytarmayacaqları | ||
| non-subject participle | (mənim +) qaytarmadığım | (sənin +) qaytarmadığın | (onun +) qaytarmadığı | (bizim +) qaytarmadığımız | (sizin +) qaytarmadığınız | (onların +) qaytarmadığı or qaytarmadıqları | ||
| negative converb | - | |||||||
| caritive compound | qaytarmadan | |||||||
| general temporal participle | qaytarmayanda | |||||||
| participle of intensification | qaytarmadıqca | |||||||
| specific temporal participle | qaytarmayarkən | |||||||
| modal participle | qaytarmayaraq | |||||||
| infinitive | qaytarmamaq | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | qaytarmıram | qaytarmırsan | qaytarmır | qaytarmırıq | qaytarmırsınız | qaytarmırlar |
| perfect 1 | qaytarmamışam | qaytarmamısan, qaytarmamışsan* |
qaytarmamış | qaytarmamışıq | qaytarmamısınız, qaytarmamışsınız* |
qaytarmamışlar | ||
| perfect 2 | – | qaytarmayıbsan | qaytarmayıb(dır) | – | qaytarmayıbsınız | qaytarmayıb(dır)lar | ||
| past | simple | qaytarmadım | qaytarmadın | qaytarmadı | qaytarmadıq | qaytarmadınız | qaytarmadılar | |
| continuous | qaytarmırdım | qaytarmırdın | qaytarmırdı | qaytarmırdıq | qaytarmırdınız | qaytarmırdılar | ||
| perfect | qaytarmamışdım | qaytarmamışdın | qaytarmamışdı | qaytarmamışdıq | qaytarmamışdınız | qaytarmamışdılar | ||
| future | definite | qaytarmayacağam | qaytarmayacaqsan | qaytarmayacaq | qaytarmayacağıq | qaytarmayacaqsınız | qaytarmayacaqlar | |
| indefinite | qaytarmaram | qaytarmarsan, qaytarmazsan |
qaytarmaz | qaytarmarıq | qaytarmarsınız, qaytarmazsınız | qaytarmazlar | ||
| future-in-the-past | definite | qaytarmayacaqdım | qaytarmayacaqdın | qaytarmayacaqdı | qaytarmayacaqdıq | qaytarmayacaqdınız | qaytarmayacaqdılar | |
| indefinite | qaytarmazdım | qaytarmazdın | qaytarmazdı | qaytarmazdıq | qaytarmazdınız | qaytarmazdılar | ||
| conditional | present | qaytarmasam | qaytarmasan | qaytarmasa | qaytarmasaq | qaytarmasanız | qaytarmasalar | |
| past | qaytarmasaydım | qaytarmasaydın | qaytarmasaydı | qaytarmasaydıq | qaytarmasaydınız | qaytarmasaydılar | ||
| subjunctive | qaytarmayam | qaytarmayasan | qaytarmaya | qaytarmayaq | qaytarmayasınız | qaytarmayalar | ||
| hortative | qaytarmayasıyam | qaytarmayasısan | qaytarmayası | qaytarmayasıyıq | qaytarmayasısınız | qaytarmayasılar | ||
| obligational | present | qaytarmamalıyam | qaytarmamalısan | qaytarmamalı | qaytarmamalıyıq | qaytarmamalısınız | qaytarmamalılar | |
| past | qaytarmamalıydım | qaytarmamalıydın | qaytarmamalıydı | qaytarmamalıydıq | qaytarmamalıydınız | qaytarmamalıydılar | ||
| evidential | present | qaytarmayırmışam | qaytarmayırmışsan | qaytarmayırmış | qaytarmayırmışıq | qaytarmayırmışsınız | qaytarmayırmışlar | |
| past | qaytarmayıbmışam | qaytarmayıbmışsan | qaytarmayıbmış | qaytarmayıbmışıq | qaytarmayıbmışsınız | qaytarmayıbmışlar | ||
| imperative | qaytarmayım | qaytarma | qaytarmasın | qaytarmayaq qaytarmayalım* |
qaytarmayın | qaytarmasınlar | ||
| negative potential | ||||||||
| subject non-past participle | qaytarammayan | |||||||
| subject future definite participle | qaytarammayacaq | |||||||
| non-subject participle | (mənim +) qaytarammadığım | (sənin +) qaytarammadığın | (onun +) qaytarammadığı | (bizim +) qaytarammadığımız | (sizin +) qaytarammadığınız | (onların +) qaytarammadığı or qaytarammadıqları | ||
| converb | - | |||||||
| caritive potentian converb | qaytarammadan | |||||||
| general temporal participle | qaytarammayanda | |||||||
| participle of intensification | qaytarammadıqca | |||||||
| specific temporal participle | qaytarammayarkən | |||||||
| modal participle | qaytarammayaraq | |||||||
| infinitive | qaytarammamaq | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | qaytarammıram | qaytarammırsan | qaytarammır | qaytarammırıq | qaytarammırsınız | qaytarammırlar |
| perfect 1 | qaytarammamışam | qaytarammamısan, qaytarammamışsan* |
qaytarammamışdır | qaytarammamışıq | qaytarammamısınız, qaytarammamışsınız* |
qaytarammaşmılar | ||
| perfect 2 | – | qaytarammayıbsan | qaytarammayıb(dır) | – | qaytarammayıbsınız | qaytarammayıb(dır)lar | ||
| past | simple | qaytarammadım | qaytarammadın | qaytarammadı | qaytarammadıq | qaytarammadınız | qaytarammadılar | |
| continuous | qaytarammırdım | qaytarammırdın | qaytarammırdı | qaytarammırdıq | qaytarammırdınız | qaytarammırdılır | ||
| perfect | qaytarammamışdım | qaytarammamışdın | qaytarammamışdı | qaytarammamışdıq | qaytarammamışdınız | qaytarammamışdılar | ||
| future | definite | qaytarammayacağam | qaytarammayacaqsan | qaytarammayacaq | qaytarammayacağıq | qaytarammayacaqsınız | qaytarammayacaqlar | |
| indefinite | qaytarammaram | qaytarammarsan, qaytarammazsan |
qaytarammaz | qaytarammarıq | qaytarammarsınız, qaytarammazsınız |
qaytarammazlar | ||
| future-in-the-past | definite | qaytarammayacaqdım | qaytarammayacaqdın | qaytarammayacaqdı | qaytarammayacaqdıq | qaytarammayacaqdınız | qaytarammayacaqdılar | |
| indefinite | qaytarammazdım | qaytarammazdın | qaytarammazdı | qaytarammazdıq | qaytarammazdınız | qaytarammazdılar | ||
| conditional | present | qaytarammasam | qaytarammasan | qaytarammasa | qaytarammasaq | qaytarammasanız | qaytarammasalar | |
| past | qaytarammasaydım | qaytarammasaydın | qaytarammasaydı | qaytarammasaydıq | qaytarammasaydınız | qaytarammasaydılar | ||
| subjunctive | qaytarammayam | qaytarammayasan | qaytarammaya | qaytarammayaq | qaytarammayasınız | qaytarammayalar | ||
| imperative | qaytarammayım | qaytaramma | qaytarammasın | qaytarammayaq | qaytarammayın | qaytarammasınlar | ||
| * dated or high-register | ||||||||
Derived terms
References
- al-Kashgarî, Mahmud (1072–1074), Besim Atalay, transl., Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi [Translation of the “Compendium of the languages of the Turks”] (Türk Dil Kurumu Yayınları; 521) (in Turkish), volume III, 1985 edition, Ankara: Türk Tarih Kurmu Basımevi, published 1939–1943, page 193
- Tavkul, Ufuk (2003), “Codex Cumanicus ve Karaçay-Malkar Türkçesi”, in Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, volume 15, Berlin, pages 45-81
Further reading
- “qaytarmaq” in Obastan.com.
Crimean Tatar
Conjugation
Conjugation of qaytarmaq (Northern)
| infinitive | qaytarmaq | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| gerund | qaytarma | |||||||
| repeated gerund1) | qaytara | |||||||
| temporal gerund | qaytaryatırğanda | |||||||
| non-future participle | qaytarğan | |||||||
| future participle | qaytaracaq | |||||||
| way of doing | qaytarıp | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | qaytarırman | qaytarırsıñ | qaytarır | qaytarırmız | qaytarırsız | qaytarırlar |
| continuous | qaytaram | qaytarasıñ | qaytara | qaytaramız | qaytarasıñız | qaytaralar | ||
| perfect | qaytarğaman | qaytarğasıñ | qaytarğan | qaytarğamız | qaytarğasız | qaytarğanlar | ||
| past | simple | qaytardım | qaytardıñ | qaytardı | qaytardıq | qaytardıñız | qaytardılar | |
| continuous | qaytaradım | qaytaradıñ | qaytaradı | qaytaradıq | qaytaradıñız | qaytaradılar | ||
| future | qaytaracakman | qaytaracaksıñ | qaytaracak | qaytaracakmız | qaytaracaksıñız | qaytaracaklar | ||
| conditional | qaytarsam | qaytarsañ | qaytarsa | qaytarsaq | qaytarsañız | qaytarsalar | ||
| optative | qaytarayım | qaytarasıñ | qaytara | qaytarayıq | qaytarasız | qaytaralar | ||
| imperative | – | qaytar | – | – | qaytarın | – | ||
| 1)Only used for repeatings of a verb. | ||||||||
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.