tacht
Irish
    
    Etymology
    
From Old Irish tachtaid.
Pronunciation
    
Verb
    
tacht (present analytic tachtann, future analytic tachtfaidh, verbal noun tachtadh, past participle tachta)
Usage notes
    
The Irish verb is transitive; the intransitive English senses of “choke, strangle” must be translated using a passive or impersonal construction, such as Tá sé á thachtadh (“He is choking”), Tachtadh iad (“They (were) strangled”), or by making the thing on which the person choked the subject of the sentence, as Thacht cnámh í (“She choked on a bone”, literally “A bone choked her”).
Conjugation
    
First Conjugation (A)
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | tachtaim | tachtann tú; tachtair† | tachtann sé, sí | tachtaimid | tachtann sibh | tachtann siad; tachtaid† | a thachtann; a thachtas / a dtachtann*; a dtachtas* | tachtar | 
| past | thacht mé; thachtas | thacht tú; thachtais | thacht sé, sí | thachtamar; thacht muid | thacht sibh; thachtabhair | thacht siad; thachtadar | a thacht / ar thacht* | tachtadh | |
| past habitual | thachtainn / dtachtainn‡‡ | thachtá / dtachtᇇ | thachtadh sé, sí / dtachtadh sé, s퇇 | thachtaimis; thachtadh muid / dtachtaimis‡‡; dtachtadh muid‡‡ | thachtadh sibh / dtachtadh sibh‡‡ | thachtaidís; thachtadh siad / dtachtaidís‡‡; dtachtadh siad‡‡ | a thachtadh / a dtachtadh* | thachtaí / dtachta퇇 | |
| future | tachtfaidh mé; tachtfad | tachtfaidh tú; tachtfair† | tachtfaidh sé, sí | tachtfaimid; tachtfaidh muid | tachtfaidh sibh | tachtfaidh siad; tachtfaid† | a thachtfaidh; a thachtfas / a dtachtfaidh*; a dtachtfas* | tachtfar | |
| conditional | thachtfainn / dtachtfainn‡‡ | thachtfá / dtachtfᇇ | thachtfadh sé, sí / dtachtfadh sé, s퇇 | thachtfaimis; thachtfadh muid / dtachtfaimis‡‡; dtachtfadh muid‡‡ | thachtfadh sibh / dtachtfadh sibh‡‡ | thachtfaidís; thachtfadh siad / dtachtfaidís‡‡; dtachtfadh siad‡‡ | a thachtfadh / a dtachtfadh* | thachtfaí / dtachtfa퇇 | |
| subjunctive | present | go dtachta mé; go dtachtad† | go dtachta tú; go dtachtair† | go dtachta sé, sí | go dtachtaimid; go dtachta muid | go dtachta sibh | go dtachta siad; go dtachtaid† | — | go dtachtar | 
| past | dá dtachtainn | dá dtachtá | dá dtachtadh sé, sí | dá dtachtaimis; dá dtachtadh muid | dá dtachtadh sibh | dá dtachtaidís; dá dtachtadh siad | — | dá dtachtaí | |
| imperative | tachtaim | tacht | tachtadh sé, sí | tachtaimis | tachtaigí; tachtaidh† | tachtaidís | — | tachtar | |
| verbal noun | tachtadh | ||||||||
| past participle | tachta | ||||||||
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
    
| Irish mutation | ||
|---|---|---|
| Radical | Lenition | Eclipsis | 
| tacht | thacht | dtacht | 
| Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. | ||
Further reading
    
- “tacht”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “tachtaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Dinneen, Patrick S. (1904), “taċtaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 707
- Ó Dónaill, Niall (1977), “tacht”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
Scots
    
    Alternative forms
    
- taght
Etymology
    
From Middle English taught, toȝt (“tight, distended”). Cognate with English taut.
Derived terms
    
- tachten (to tighten)
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.