әйтеү

From *ayt- (“to say, utter”), from Proto-Turkic *ayɨt- (“to say; ask”)[1], which (as seen in Old Uyghur, Yakut, Chuvash cognates) was originally a causative form of an earlier *āy- (“to say, to tell”).

Compare to Tatar әйтү (äytü, “to say”), Kazakh айту (aitu, “to say”), Kyrgyz айтуу (aytuu, “to say”), Crimean Tatar aytmaq (“to say”), Uzbek aytmoq (“to say”), Uyghur ئېيتماق‎ (ëytmaq, “to say”), Kumyk айтмакъ (aytmaq, “to say”), dialectal Khakas айт- (ayt-, “to say”), айыт- (ayıt-, “to sing”), Turkish ayıtmak (“to say”); Old Uyghur [script needed] (ajït-, “to have/make/let sb. say”)[2], Yakut ыйыт- (ıyıt-, “to ask”), Chuvash ыйт (yjt, “to ask”).

әйтеү • (äytew)

1. to say, tell

   Атайыңа сәләм әйт!

   Atayıŋa säläm äyt!

   Say hello to your father!

2. utter, pronounce

   Ҡәнәғәт түгелһең икән — үҙ һүҙеңде әйт, тәңҡитлә, фекер алыш.

   Qänäğät tügelheŋ ikän — üð hüðeŋde äyt, täŋqitlä, feker alış.

   If you are not content — (then) voice your opinion (give your comment), criticize, exchange opinions.

   Ауыҙы ни әйткәнде ҡолағы ишетмәй.

   Awıðı ni äytkände qolağı işetmäy.

   (One's) ears do not hear what (his/her) mouth utters.

3. to let know, notify, communicate

• әйткәндәй (äytkändäy, “by the way”)
• дөрөҫөн әйткәндә (döröθön äytkändä, “to tell the truth”)
• әйтелеш (äyteleş, “pronunciation”)
• әйтәгүр (äytägür, “in short, as a summary”)