բանալ
Armenian
Etymology
From Old Armenian բանամ (banam).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [bɑˈnɑl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [pʰɑˈnɑl]
Audio (file)
Conjugation
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | բանալ (banal) | imperfective converb | բանում (banum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | բանալիս (banalis) | ||||
| causative | բանացնել, բանցնել* (banacʿnel, bancʿnel*) | perfective converb | բանացել (banacʿel) | ||||
| aorist stem | բանաց- (banacʿ-) | future converb I | բանալու (banalu) | ||||
| resultative participle | բանացած (banacʿac) | future converb II | բանալիք (banalikʿ) | ||||
| subject participle | բանացող (banacʿoł) | connegative converb | բանա (bana) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | բանում եմ (banum em) | բանում ես (banum es) | բանում է (banum ē) | բանում ենք (banum enkʿ) | բանում եք (banum ekʿ) | բանում են (banum en) | |
| past imperfective | բանում էի (banum ēi) | բանում էիր (banum ēir) | բանում էր (banum ēr) | բանում էինք (banum ēinkʿ) | բանում էիք (banum ēikʿ) | բանում էին (banum ēin) | |
| future | բանալու եմ (banalu em) | բանալու ես (banalu es) | բանալու է (banalu ē) | բանալու ենք (banalu enkʿ) | բանալու եք (banalu ekʿ) | բանալու են (banalu en) | |
| past future | բանալու էի (banalu ēi) | բանալու էիր (banalu ēir) | բանալու էր (banalu ēr) | բանալու էինք (banalu ēinkʿ) | բանալու էիք (banalu ēikʿ) | բանալու էին (banalu ēin) | |
| present perfect | բանացել եմ (banacʿel em) | բանացել ես (banacʿel es) | բանացել է (banacʿel ē) | բանացել ենք (banacʿel enkʿ) | բանացել եք (banacʿel ekʿ) | բանացել են (banacʿel en) | |
| pluperfect | բանացել էի (banacʿel ēi) | բանացել էիր (banacʿel ēir) | բանացել էր (banacʿel ēr) | բանացել էինք (banacʿel ēinkʿ) | բանացել էիք (banacʿel ēikʿ) | բանացել էին (banacʿel ēin) | |
| aorist (past perfective) | բանացի (banacʿi) | բանացիր (banacʿir) | բանաց (banacʿ) | բանացինք (banacʿinkʿ) | բանացիք (banacʿikʿ) | բանացին (banacʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | բանամ (banam) | բանաս (banas) | բանա (bana) | բանանք (banankʿ) | բանաք (banakʿ) | բանան (banan) | |
| past | բանայի (banayi) | բանայիր (banayir) | բանար (banar) | բանայինք (banayinkʿ) | բանայիք (banayikʿ) | բանային (banayin) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կբանամ (kbanam) | կբանաս (kbanas) | կբանա (kbana) | կբանանք (kbanankʿ) | կբանաք (kbanakʿ) | կբանան (kbanan) | |
| past | կբանայի (kbanayi) | կբանայիր (kbanayir) | կբանար (kbanar) | կբանայինք (kbanayinkʿ) | կբանայիք (kbanayikʿ) | կբանային (kbanayin) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | բանա՛ (baná) | — | — | բանացե՛ք (banacʿékʿ) | — | ||
| *colloquial The forms of indicative present and imperfect mentioned above are rarely used to avoid confusion with identical forms of բանել (banel, “to work”). Instead բացել (bacʿel) or բաց անել (bacʿ anel) are used. | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չբանալ (čʿbanal) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չբանացած (čʿbanacʿac) | ||||||
| subject participle | չբանացող (čʿbanacʿoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ բանում (čʿem banum) | չես բանում (čʿes banum) | չի բանում (čʿi banum) | չենք բանում (čʿenkʿ banum) | չեք բանում (čʿekʿ banum) | չեն բանում (čʿen banum) | |
| past imperfective | չէի բանում (čʿēi banum) | չէիր բանում (čʿēir banum) | չէր բանում (čʿēr banum) | չէինք բանում (čʿēinkʿ banum) | չէիք բանում (čʿēikʿ banum) | չէին բանում (čʿēin banum) | |
| future | չեմ բանալու (čʿem banalu) | չես բանալու (čʿes banalu) | չի բանալու (čʿi banalu) | չենք բանալու (čʿenkʿ banalu) | չեք բանալու (čʿekʿ banalu) | չեն բանալու (čʿen banalu) | |
| past future | չէի բանալու (čʿēi banalu) | չէիր բանալու (čʿēir banalu) | չէր բանալու (čʿēr banalu) | չէինք բանալու (čʿēinkʿ banalu) | չէիք բանալու (čʿēikʿ banalu) | չէին բանալու (čʿēin banalu) | |
| present perfect | չեմ բանացել (čʿem banacʿel) | չես բանացել (čʿes banacʿel) | չի բանացել (čʿi banacʿel) | չենք բանացել (čʿenkʿ banacʿel) | չեք բանացել (čʿekʿ banacʿel) | չեն բանացել (čʿen banacʿel) | |
| pluperfect | չէի բանացել (čʿēi banacʿel) | չէիր բանացել (čʿēir banacʿel) | չէր բանացել (čʿēr banacʿel) | չէինք բանացել (čʿēinkʿ banacʿel) | չէիք բանացել (čʿēikʿ banacʿel) | չէին բանացել (čʿēin banacʿel) | |
| aorist (past perfective) | չբանացի (čʿbanacʿi) | չբանացիր (čʿbanacʿir) | չբանաց (čʿbanacʿ) | չբանացինք (čʿbanacʿinkʿ) | չբանացիք (čʿbanacʿikʿ) | չբանացին (čʿbanacʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չբանամ (čʿbanam) | չբանաս (čʿbanas) | չբանա (čʿbana) | չբանանք (čʿbanankʿ) | չբանաք (čʿbanakʿ) | չբանան (čʿbanan) | |
| past | չբանայի (čʿbanayi) | չբանայիր (čʿbanayir) | չբանար (čʿbanar) | չբանայինք (čʿbanayinkʿ) | չբանայիք (čʿbanayikʿ) | չբանային (čʿbanayin) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ բանա (čʿem bana) | չես բանա (čʿes bana) | չի բանա (čʿi bana) | չենք բանա (čʿenkʿ bana) | չեք բանա (čʿekʿ bana) | չեն բանա (čʿen bana) | |
| past | չէի բանա (čʿēi bana) | չէիր բանա (čʿēir bana) | չէր բանա (čʿēr bana) | չէինք բանա (čʿēinkʿ bana) | չէիք բանա (čʿēikʿ bana) | չէին բանա (čʿēin bana) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ բանա (mí bana) | — | — | մի՛ բանացեք (mí banacʿekʿ) | — | ||
| *colloquial The forms of indicative present and imperfect mentioned above are rarely used to avoid confusion with identical forms of բանել (banel, “to work”). Instead բացել (bacʿel) or բաց անել (bacʿ anel) are used. | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | բանալ (banal) | |||
| dative | բանալու (banalu) | |||
| ablative | բանալուց (banalucʿ) | |||
| instrumental | բանալով (banalov) | |||
| locative | բանալում (banalum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | բանալը/բանալն (banalə/banaln) | |||
| dative | բանալուն (banalun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | բանալս (banals) | |||
| dative | բանալուս (banalus) | |||
| ablative | բանալուցս (banalucʿs) | |||
| instrumental | բանալովս (banalovs) | |||
| locative | բանալումս (banalums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | բանալդ (banald) | |||
| dative | բանալուդ (banalud) | |||
| ablative | բանալուցդ (banalucʿd) | |||
| instrumental | բանալովդ (banalovd) | |||
| locative | բանալումդ (banalumd) | |||
conjugation (Western Armenian)
| infinitive | բանալ (banal) | evidential participle | բացեր (bacʿer) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | future converb 1 | բանալու (banalu) | ||||
| causative | բացնել (bacʿnel) | future converb 2 | բանալիք (banalikʿ) | ||||
| aorist stem | բաց- (bacʿ-) | connegative converb (present) | բանար (banar) | ||||
| resultative participle | բացած (bacʿac) | connegative converb (past imperfect) | բանար (banar) | ||||
| subject participle | բացող (bacʿoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | կը բանամ (kə banam) | կը բանաս (kə banas) | կը բանայ (kə banay) | կը բանանք (kə banankʿ) | կը բանաք (kə banakʿ) | կը բանան (kə banan) | |
| past imperfective | կը բանայի (kə banayi) | կը բանայիր (kə banayir) | կը բանար (kə banar) | կը բանայինք (kə banayinkʿ) | կը բանայիք (kə banayikʿ) | կը բանային (kə banayin) | |
| future | պիտի բանամ (piti banam) | պիտի բանաս (piti banas) | պիտի բանայ (piti banay) | պիտի բանանք (piti banankʿ) | պիտի բանաք (piti banakʿ) | պիտի բանան (piti banan) | |
| past future | պիտի բանայի (piti banayi) | պիտի բանայիր (piti banayir) | պիտի բանար (piti banar) | պիտի բանայինք (piti banayinkʿ) | պիտի բանայիք (piti banayikʿ) | պիտի բանային (piti banayin) | |
| present perfect (non-evidential) | բացած եմ (bacʿac em) | բացած ես (bacʿac es) | բացած է (bacʿac ē) | բացած ենք (bacʿac enkʿ) | բացած էք (bacʿac ēkʿ) | բացած են (bacʿac en) | |
| pluperfect (non-evidential) | բացած էի (bacʿac ēi) | բացած էիր (bacʿac ēir) | բացած էր (bacʿac ēr) | բացած էինք (bacʿac ēinkʿ) | բացած էիք (bacʿac ēikʿ) | բացած էին (bacʿac ēin) | |
| present perfect (evidential) | բացեր եմ (bacʿer em) | բացեր ես (bacʿer es) | բացեր է (bacʿer ē) | բացեր ենք (bacʿer enkʿ) | բացեր էք (bacʿer ēkʿ) | բացեր են (bacʿer en) | |
| pluperfect (evidential) | բացեր էի (bacʿer ēi) | բացեր էիր (bacʿer ēir) | բացեր էր (bacʿer ēr) | բացեր էինք (bacʿer ēinkʿ) | բացեր էիք (bacʿer ēikʿ) | բացեր էին (bacʿer ēin) | |
| aorist (past perfective) | բացի (bacʿi) | բացիր (bacʿir) | բացաւ (bacʿaw) | բացինք (bacʿinkʿ) | բացիք (bacʿikʿ) | բացին (bacʿin) | |
| subjunctive | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | բանամ (banam) | բանաս (banas) | բանայ (banay) | բանանք (banankʿ) | բանաք (banakʿ) | բանան (banan) | |
| past | բանայի (banayi) | բանայիր (banayir) | բանար (banar) | բանայինք (banayinkʿ) | բանայիք (banayikʿ) | բանային (banayin) | |
| imperative | — | (դուն) | — | — | (դուք) | — | |
| — | բա՛ց (bácʿ) | — | — | բացէ՛ք (bacʿḗkʿ) | — | ||
| *colloquial The verb has an irregular imperative in Western Armenian. Note how the aorist stem is բաց- (bacʿ-). | |||||||
negative conjugation (Western Armenian)
| infinitive | չբանալ (čʿbanal) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չբացած (čʿbacʿac) | ||||||
| subject participle | չբացող (čʿbacʿoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | չեմ բանար (čʿem banar) | չես բանար (čʿes banar) | չի բանար (čʿi banar) | չենք բանար (čʿenkʿ banar) | չէք բանար (čʿēkʿ banar) | չեն բանար (čʿen banar) | |
| past imperfective | չէի բանար (čʿēi banar) | չէիր բանար (čʿēir banar) | չէր բանար (čʿēr banar) | չէինք բանար (čʿēinkʿ banar) | չէիք բանար (čʿēikʿ banar) | չէին բանար (čʿēin banar) | |
| future | պիտի չբանամ (piti čʿbanam) | պիտի չբանաս (piti čʿbanas) | պիտի չբանայ (piti čʿbanay) | պիտի չբանանք (piti čʿbanankʿ) | պիտի չբանաք (piti čʿbanakʿ) | պիտի չբանան (piti čʿbanan) | |
| past future | պիտի չբանայի (piti čʿbanayi) | պիտի չբանայիր (piti čʿbanayir) | պիտի չբանար (piti čʿbanar) | պիտի չբանայինք (piti čʿbanayinkʿ) | պիտի չբանայիք (piti čʿbanayikʿ) | պիտի չբանային (piti čʿbanayin) | |
| present perfect (non-evidential) | չեմ բացած (čʿem bacʿac) | չես բացած (čʿes bacʿac) | չէ բացած (čʿē bacʿac) | չենք բացած (čʿenkʿ bacʿac) | չէք բացած (čʿēkʿ bacʿac) | չեն բացած (čʿen bacʿac) | |
| pluperfect (non-evidential) | չէի բացած (čʿēi bacʿac) | չէիր բացած (čʿēir bacʿac) | չէր բացած (čʿēr bacʿac) | չէինք բացած (čʿēinkʿ bacʿac) | չէիք բացած (čʿēikʿ bacʿac) | չէին բացած (čʿēin bacʿac) | |
| present perfect (evidential) | չեմ բացեր (čʿem bacʿer) | չես բացեր (čʿes bacʿer) | չէ բացեր (čʿē bacʿer) | չենք բացեր (čʿenkʿ bacʿer) | չէք բացեր (čʿēkʿ bacʿer) | չեն բացեր (čʿen bacʿer) | |
| pluperfect (evidential) | չէի բացեր (čʿēi bacʿer) | չէիր բացեր (čʿēir bacʿer) | չէր բացեր (čʿēr bacʿer) | չէինք բացեր (čʿēinkʿ bacʿer) | չէիք բացեր (čʿēikʿ bacʿer) | չէին բացեր (čʿēin bacʿer) | |
| aorist (past perfective) | չբացի (čʿbacʿi) | չբացիր (čʿbacʿir) | չբացաւ (čʿbacʿaw) | չբացինք (čʿbacʿinkʿ) | չբացիք (čʿbacʿikʿ) | չբացին (čʿbacʿin) | |
| subjunctive | ես | դուն | ան | մենք | դուք | անոնք | |
| present | չբանամ (čʿbanam) | չբանաս (čʿbanas) | չբանայ (čʿbanay) | չբանանք (čʿbanankʿ) | չբանաք (čʿbanakʿ) | չբանան (čʿbanan) | |
| past | չբանայի (čʿbanayi) | չբանայիր (čʿbanayir) | չբանար (čʿbanar) | չբանայինք (čʿbanayinkʿ) | չբանայիք (čʿbanayikʿ) | չբանային (čʿbanayin) | |
| imperative | — | (դուն) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ բանար (mí banar) | — | — | մի՛ բանաք (mí banakʿ) | — | ||
| *colloquial The verb has an irregular imperative in Western Armenian. Note how the aorist stem is բաց- (bacʿ-). | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Western Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | բանալ (banal) | |||
| dative | բանալու (banalu) | |||
| ablative | բանալէ (banalē) | |||
| instrumental | բանալով (banalov) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | բանալը/բանալն (banalə/banaln) | |||
| dative | բանալուն (banalun) | |||
| ablative | բանալէն (banalēn) | |||
| instrumental | բանալովը/բանալովն (banalovə/banalovn) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | բանալս (banals) | |||
| dative | բանալուս (banalus) | |||
| ablative | բանալէս (banalēs) | |||
| instrumental | բանալովս (banalovs) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | բանալդ (banald) | |||
| dative | բանալուդ (banalud) | |||
| ablative | բանալէդ (banalēd) | |||
| instrumental | բանալովդ (banalovd) | |||
Old Armenian
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.