խոփ
Armenian
Etymology
Inherited from Old Armenian խոփ (xopʿ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [χɔpʰ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [χɔpʰ]
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խոփ (xopʿ) | խոփեր (xopʿer) | ||
| dative | խոփի (xopʿi) | խոփերի (xopʿeri) | ||
| ablative | խոփից (xopʿicʿ) | խոփերից (xopʿericʿ) | ||
| instrumental | խոփով (xopʿov) | խոփերով (xopʿerov) | ||
| locative | խոփում (xopʿum) | խոփերում (xopʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խոփը/խոփն (xopʿə/xopʿn) | խոփերը/խոփերն (xopʿerə/xopʿern) | ||
| dative | խոփին (xopʿin) | խոփերին (xopʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խոփս (xopʿs) | խոփերս (xopʿers) | ||
| dative | խոփիս (xopʿis) | խոփերիս (xopʿeris) | ||
| ablative | խոփիցս (xopʿicʿs) | խոփերիցս (xopʿericʿs) | ||
| instrumental | խոփովս (xopʿovs) | խոփերովս (xopʿerovs) | ||
| locative | խոփումս (xopʿums) | խոփերումս (xopʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խոփդ (xopʿd) | խոփերդ (xopʿerd) | ||
| dative | խոփիդ (xopʿid) | խոփերիդ (xopʿerid) | ||
| ablative | խոփիցդ (xopʿicʿd) | խոփերիցդ (xopʿericʿd) | ||
| instrumental | խոփովդ (xopʿovd) | խոփերովդ (xopʿerovd) | ||
| locative | խոփումդ (xopʿumd) | խոփերումդ (xopʿerumd) | ||
i-type, inanimate (Western Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խոփ (xopʿ) | խոփեր (xopʿer) | ||
| dative | խոփի (xopʿi) | խոփերու (xopʿeru) | ||
| ablative | խոփէ (xopʿē) | խոփերէ (xopʿerē) | ||
| instrumental | խոփով (xopʿov) | խոփերով (xopʿerov) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խոփը/խոփն (xopʿə/xopʿn) | խոփերը/խոփերն (xopʿerə/xopʿern) | ||
| dative | խոփին (xopʿin) | խոփերուն (xopʿerun) | ||
| ablative | խոփէն (xopʿēn) | խոփերէն (xopʿerēn) | ||
| instrumental | խոփովը/խոփովն (xopʿovə/xopʿovn) | խոփերովը/խոփերովն (xopʿerovə/xopʿerovn) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խոփս (xopʿs) | խոփերս (xopʿers) | ||
| dative | խոփիս (xopʿis) | խոփերուս (xopʿerus) | ||
| ablative | խոփէս (xopʿēs) | խոփերէս (xopʿerēs) | ||
| instrumental | խոփովս (xopʿovs) | խոփերովս (xopʿerovs) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խոփդ (xopʿd) | խոփերդ (xopʿerd) | ||
| dative | խոփիդ (xopʿid) | խոփերուդ (xopʿerud) | ||
| ablative | խոփէդ (xopʿēd) | խոփերէդ (xopʿerēd) | ||
| instrumental | խոփովդ (xopʿovd) | խոփերովդ (xopʿerovd) | ||
Derived terms
- բազմախոփ (bazmaxopʿ)
- երկխոփանի (erkxopʿani)
- խոփակալ (xopʿakal)
- խոփատել (xopʿatel)
- խոփատուն (xopʿatun)
- խոփել (xopʿel)
- խոփիկ (xopʿik)
- խոփխաշ (xopʿxaš)
- խոփտել (xopʿtel)
- խոփտուն (xopʿtun)
- յոթխոփանի (yotʿxopʿani)
Descendants
- → Turkish: hop, ḫop
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “խոփ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 423–424
- Dankoff, Robert (1995) Armenian Loanwords in Turkish (Turcologica; 21), Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, § 284, page 69
Old Armenian
Alternative forms
- խոբ (xob)
Etymology
Akin to Georgian ხოპი (xoṗi), ხოფი (xopi), Mingrelian ხოპი (xoṗi), ხოფი (xopi), Laz ხოპე (xop̌e). Because the Georgian-Zan words exhibit more basic meanings, Ačaṙean derives the Armenian from them. He also connects Kubachin Dargwa hob (“spade”) found only in Erckert.
Noun
խոփ • (xopʿ)
- plowshare
- 5th century, Bible, 1 Samuel 13.21:
- Եւ էին կութք պատրաստ հնձելոյ, և կահին երեք սկեղք էին՝ խոփոյ և կացնոյ և մանգաղի յարգ հանգոյն նմին։
- Ew ēin kutʿkʿ patrast hnjeloy, ew kahin erekʿ skełkʿ ēin, xopʿoy ew kacʿnoy ew mangałi yarg hangoyn nmin.
- Translation by Brenton Septuagint Translation
- And it was near the time of vintage: and their tools were valued at three shekels for a ploughshare, and there was the same rate for the axe and the sickle.
- Եւ էին կութք պատրաստ հնձելոյ, և կահին երեք սկեղք էին՝ խոփոյ և կացնոյ և մանգաղի յարգ հանգոյն նմին։
- 5th century, Bible, Isaiah 2.4:
- Եւ դատեսցի ի մէջ հեթանոսաց, և յանդիմանեսցէ զժողովուրդս բազումս․ և ձուլեսցեն զսուսերս իւրեանց ի խոփս, և զսուինս իւրեանց ի մանգաղս․ ոչ առնուցու ազգ յազգի վերայ սուր, և ոչ ևս ուսանիցին տալ պատերազմ։
- Ew datescʿi i mēǰ hetʿanosacʿ, ew yandimanescʿē zžołovurds bazums; ew julescʿen zsusers iwreancʿ i xopʿs, ew zsuins iwreancʿ i mangałs; očʿ aṙnucʿu azg yazgi veray sur, ew očʿ ews usanicʿin tal paterazm.
- Translation by King James Bible
- And he shall judge among the nations, and shall rebuke many people: and they shall beat their swords into plowshares, and their spears into pruninghooks: nation shall not lift up sword against nation, neither shall they learn war any more.
- Եւ դատեսցի ի մէջ հեթանոսաց, և յանդիմանեսցէ զժողովուրդս բազումս․ և ձուլեսցեն զսուսերս իւրեանց ի խոփս, և զսուինս իւրեանց ի մանգաղս․ ոչ առնուցու ազգ յազգի վերայ սուր, և ոչ ևս ուսանիցին տալ պատերազմ։
Declension
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “խոփ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 423–424
- Ačaṙean, Hračʿeay (1950), “Hayastani ayl bnikneri ew Kovkaseanneri azdecʿutʿiwnə hayerēni vray [The influence of other natives of Armenia and Caucasians on Armenian]”, in Sion (in Armenian), issue 6–7, Jerusalem, page 205b
- J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʿ lezvi patmutʿyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 596
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “խոփ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Further reading
More information
- Erckert, Roderich von (1895) Die Sprachen des kaukasischen Stammes. I. Theil. Wörterverzeichniss (in German), Vienna: Alfred Hölder, § 324, page 130
- Tērvišean, Serovbē (1885) Hndewropakan naxalezu [The Proto-Indo-European Language] (in Armenian), Constantinople: Nšan K. Pērpērean, page 111
- Bugge, Sophus (1892), “Beiträge zur etymologischen Erläuterung der armenischen Sprache”, in Indogermanische Forschungen (in German), volume 1, page 447
- Džaukjan, G. B. (1967) Очерки по истории дописьменного периода армянского языка [An Outline of the History of the Pre-Literary Period of the Armenian Language] (in Russian), Yerevan: Academy Press, page 120
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “խոփ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 350b, offers a fanciful Proto-Indo-European etymology
- Mkrtčjan, N. A. (1979), “«Отклонения» от закономерностей армянского языка в свете данных аккадского языка ["Digressions" from the Regular Features of Armenian in the Light of Akkadian Language]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal] (in Russian), issue 4, Yerevan: Academy Press, page 220 of 219–234, together with Armenian խփել (xpʿel, “to beat”) derives from Akkadian [script needed] (ḫepû, ḫapû, “to break”)
- Dʹjakonov, I. M. (1981), “К древневосточному субстрату в армянском языке [Towards the Problem of Ancient Oriental Substrata in Armenian]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal] (in Russian), issue 1, with observations by A. G. Perixanjan, Yerevan: Academy Press, pages 60–61, rejects the Akkadian origin
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.