շաբաթ
Armenian
Etymology
Inherited from Old Armenian շաբաթ (šabatʿ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ʃɑˈpʰɑtʰ]
- (Eastern Armenian, colloquial) IPA(key): [ʃɑˈpʰɑt]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ʃɑˈpʰɑtʰ]
Audio (Eastern Armenian) (file) - Hyphenation: շա‧բաթ
Noun
շաբաթ • (šabatʿ)
Declension
va-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթներ (šabatʿner) | ||
| dative | շաբաթվա (šabatʿva) | շաբաթների (šabatʿneri) | ||
| ablative | շաբաթվանից (šabatʿvanicʿ) | շաբաթներից (šabatʿnericʿ) | ||
| instrumental | շաբաթով (šabatʿov) | շաբաթներով (šabatʿnerov) | ||
| locative | շաբաթում (šabatʿum) | շաբաթներում (šabatʿnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շաբաթը/շաբաթն (šabatʿə/šabatʿn) | շաբաթները/շաբաթներն (šabatʿnerə/šabatʿnern) | ||
| dative | շաբաթվան (šabatʿvan) | շաբաթներին (šabatʿnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շաբաթս (šabatʿs) | շաբաթներս (šabatʿners) | ||
| dative | շաբաթվաս (šabatʿvas) | շաբաթներիս (šabatʿneris) | ||
| ablative | շաբաթվանիցս (šabatʿvanicʿs) | շաբաթներիցս (šabatʿnericʿs) | ||
| instrumental | շաբաթովս (šabatʿovs) | շաբաթներովս (šabatʿnerovs) | ||
| locative | շաբաթումս (šabatʿums) | շաբաթներումս (šabatʿnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շաբաթդ (šabatʿd) | շաբաթներդ (šabatʿnerd) | ||
| dative | շաբաթվադ (šabatʿvad) | շաբաթներիդ (šabatʿnerid) | ||
| ablative | շաբաթվանիցդ (šabatʿvanicʿd) | շաբաթներիցդ (šabatʿnericʿd) | ||
| instrumental | շաբաթովդ (šabatʿovd) | շաբաթներովդ (šabatʿnerovd) | ||
| locative | շաբաթումդ (šabatʿumd) | շաբաթներումդ (šabatʿnerumd) | ||
uay-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթներ (šabatʿner) | ||
| dative | շաբաթուայ (šabatʿuay) | շաբաթների (šabatʿneri) | ||
| ablative | շաբաթուանից (šabatʿuanicʿ) | շաբաթներից (šabatʿnericʿ) | ||
| instrumental | շաբաթով (šabatʿov) | շաբաթներով (šabatʿnerov) | ||
| locative | շաբաթում (šabatʿum) | շաբաթներում (šabatʿnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շաբաթը/շաբաթն (šabatʿə/šabatʿn) | շաբաթները/շաբաթներն (šabatʿnerə/šabatʿnern) | ||
| dative | շաբաթուան (šabatʿuan) | շաբաթներին (šabatʿnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շաբաթս (šabatʿs) | շաբաթներս (šabatʿners) | ||
| dative | շաբաթուաս (šabatʿuas) | շաբաթներիս (šabatʿneris) | ||
| ablative | շաբաթուանիցս (šabatʿuanicʿs) | շաբաթներիցս (šabatʿnericʿs) | ||
| instrumental | շաբաթովս (šabatʿovs) | շաբաթներովս (šabatʿnerovs) | ||
| locative | շաբաթումս (šabatʿums) | շաբաթներումս (šabatʿnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շաբաթդ (šabatʿd) | շաբաթներդ (šabatʿnerd) | ||
| dative | շաբաթուադ (šabatʿuad) | շաբաթներիդ (šabatʿnerid) | ||
| ablative | շաբաթուանիցդ (šabatʿuanicʿd) | շաբաթներիցդ (šabatʿnericʿd) | ||
| instrumental | շաբաթովդ (šabatʿovd) | շաբաթներովդ (šabatʿnerovd) | ||
| locative | շաբաթումդ (šabatʿumd) | շաբաթներումդ (šabatʿnerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթներ (šabatʿner) | ||
| dative | շաբաթի (šabatʿi) | շաբաթների (šabatʿneri) | ||
| ablative | շաբաթից (šabatʿicʿ) | շաբաթներից (šabatʿnericʿ) | ||
| instrumental | շաբաթով (šabatʿov) | շաբաթներով (šabatʿnerov) | ||
| locative | շաբաթում (šabatʿum) | շաբաթներում (šabatʿnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շաբաթը/շաբաթն (šabatʿə/šabatʿn) | շաբաթները/շաբաթներն (šabatʿnerə/šabatʿnern) | ||
| dative | շաբաթին (šabatʿin) | շաբաթներին (šabatʿnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շաբաթս (šabatʿs) | շաբաթներս (šabatʿners) | ||
| dative | շաբաթիս (šabatʿis) | շաբաթներիս (šabatʿneris) | ||
| ablative | շաբաթիցս (šabatʿicʿs) | շաբաթներիցս (šabatʿnericʿs) | ||
| instrumental | շաբաթովս (šabatʿovs) | շաբաթներովս (šabatʿnerovs) | ||
| locative | շաբաթումս (šabatʿums) | շաբաթներումս (šabatʿnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շաբաթդ (šabatʿd) | շաբաթներդ (šabatʿnerd) | ||
| dative | շաբաթիդ (šabatʿid) | շաբաթներիդ (šabatʿnerid) | ||
| ablative | շաբաթիցդ (šabatʿicʿd) | շաբաթներիցդ (šabatʿnericʿd) | ||
| instrumental | շաբաթովդ (šabatʿovd) | շաբաթներովդ (šabatʿnerovd) | ||
| locative | շաբաթումդ (šabatʿumd) | շաբաթներումդ (šabatʿnerumd) | ||
uan-type, inanimate (Western Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթներ (šabatʿner) | ||
| dative | շաբաթուան, շաբաթուայ (šabatʿuan, šabatʿuay) | շաբաթներու (šabatʿneru) | ||
| ablative | շաբաթուընէ (šabatʿuənē) | շաբաթներէ (šabatʿnerē) | ||
| instrumental | շաբաթով (šabatʿov) | շաբաթներով (šabatʿnerov) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շաբաթը/շաբաթն (šabatʿə/šabatʿn) | շաբաթները/շաբաթներն (šabatʿnerə/šabatʿnern) | ||
| dative | շաբաթուանը/շաբաթուանն, շաբաթուան (šabatʿuanə/šabatʿuann, šabatʿuan) | շաբաթներուն (šabatʿnerun) | ||
| ablative | շաբաթուընէն (šabatʿuənēn) | շաբաթներէն (šabatʿnerēn) | ||
| instrumental | շաբաթովը/շաբաթովն (šabatʿovə/šabatʿovn) | շաբաթներովը/շաբաթներովն (šabatʿnerovə/šabatʿnerovn) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շաբաթս (šabatʿs) | շաբաթներս (šabatʿners) | ||
| dative | շաբաթուանս, շաբաթուաս (šabatʿuans, šabatʿuas) | շաբաթներուս (šabatʿnerus) | ||
| ablative | շաբաթուընէս (šabatʿuənēs) | շաբաթներէս (šabatʿnerēs) | ||
| instrumental | շաբաթովս (šabatʿovs) | շաբաթներովս (šabatʿnerovs) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շաբաթդ (šabatʿd) | շաբաթներդ (šabatʿnerd) | ||
| dative | շաբաթուանդ, շաբաթուադ (šabatʿuand, šabatʿuad) | շաբաթներուդ (šabatʿnerud) | ||
| ablative | շաբաթուընէդ (šabatʿuənēd) | շաբաթներէդ (šabatʿnerēd) | ||
| instrumental | շաբաթովդ (šabatʿovd) | շաբաթներովդ (šabatʿnerovd) | ||
i-type, inanimate (Western Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթներ (šabatʿner) | ||
| dative | շաբաթի (šabatʿi) | շաբաթներու (šabatʿneru) | ||
| ablative | շաբաթէ (šabatʿē) | շաբաթներէ (šabatʿnerē) | ||
| instrumental | շաբաթով (šabatʿov) | շաբաթներով (šabatʿnerov) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շաբաթը/շաբաթն (šabatʿə/šabatʿn) | շաբաթները/շաբաթներն (šabatʿnerə/šabatʿnern) | ||
| dative | շաբաթին (šabatʿin) | շաբաթներուն (šabatʿnerun) | ||
| ablative | շաբաթէն (šabatʿēn) | շաբաթներէն (šabatʿnerēn) | ||
| instrumental | շաբաթովը/շաբաթովն (šabatʿovə/šabatʿovn) | շաբաթներովը/շաբաթներովն (šabatʿnerovə/šabatʿnerovn) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շաբաթս (šabatʿs) | շաբաթներս (šabatʿners) | ||
| dative | շաբաթիս (šabatʿis) | շաբաթներուս (šabatʿnerus) | ||
| ablative | շաբաթէս (šabatʿēs) | շաբաթներէս (šabatʿnerēs) | ||
| instrumental | շաբաթովս (šabatʿovs) | շաբաթներովս (šabatʿnerovs) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շաբաթդ (šabatʿd) | շաբաթներդ (šabatʿnerd) | ||
| dative | շաբաթիդ (šabatʿid) | շաբաթներուդ (šabatʿnerud) | ||
| ablative | շաբաթէդ (šabatʿēd) | շաբաթներէդ (šabatʿnerēd) | ||
| instrumental | շաբաթովդ (šabatʿovd) | շաբաթներովդ (šabatʿnerovd) | ||
Derived terms
- շաբաթավերջ (šabatʿaverǰ)
See also
(days of the week) շաբաթվա օր (šabatʿva ōr); կիրակի (kiraki), երկուշաբթի (erkušabtʿi), երեքշաբթի (erekʿšabtʿi), չորեքշաբթի (čʿorekʿšabtʿi), հինգշաբթի (hingšabtʿi), ուրբաթ (urbatʿ), շաբաթ (šabatʿ) (Category: hy:Days of the week)
Old Armenian
Etymology
From Classical Syriac ܫܒܬܐ (šabbəṯāʼ). Doublet of սաբբատ (sabbat).
Noun
շաբաթ • (šabatʿ)
- (Judaism) Sabbath
- պղծել զշաբաթ ― płcel zšabatʿ ― to break the sabbath
- շաբաթ շաբաթուց ― šabatʿ šabatʿucʿ ― Sabbatical Year
- շաբաթ ի շաբաթէ ― šabatʿ i šabatʿē ― from one Sabbath to another
- խտրանք շաբաթու ― xtrankʿ šabatʿu ― sabbatism
- ըստ շաբաթու ճանապարհի ― əst šabatʿu čanaparhi ― a sabbath day's journey (2000 cubits, i. e. about a mile)
- շաբաթու ― šabatʿu ― on the sabbath-day
- Saturday
- աւագ, մեծ շաբաթ ― awag, mec šabatʿ ― Holy Saturday
- week
- աւագ շաբաթ ― awag šabatʿ ― Holy Week
- շաբաթէ ի շաբաթ, ի շաբաթու շաբաթու ― šabatʿē i šabatʿ, i šabatʿu šabatʿu ― every week, weekly
- վարձել ի շաբաթս ― varjel i šabatʿs ― to let weekly
- repose, rest
Declension
u-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթք (šabatʿkʿ) | |
| genitive | շաբաթու (šabatʿu) | շաբաթուց (šabatʿucʿ) | |
| dative | շաբաթու (šabatʿu) | շաբաթուց (šabatʿucʿ) | |
| accusative | շաբաթ (šabatʿ) | շաբաթս (šabatʿs) | |
| ablative | շաբաթէ (šabatʿē) | շաբաթուց (šabatʿucʿ) | |
| instrumental | շաբաթու (šabatʿu) | շաբաթուք (šabatʿukʿ) | |
| locative | շաբաթու (šabatʿu) | շաբաթս (šabatʿs) |
Derived terms
- երեքշաբաթի (erekʿšabatʿi)
- երկշաբաթ (erkšabatʿ)
- երկշաբաթի (erkšabatʿi)
- երկուշաբաթ (erkušabatʿ)
- երկուշաբաթի (erkušabatʿi)
- եօթնաշաբաթեայ (eōtʿnašabatʿeay)
- զատկաշաբաթ (zatkašabatʿ)
- հինգշաբաթ (hingšabatʿ)
- հինգշաբաթեան (hingšabatʿean)
- հինգշաբաթի (hingšabatʿi)
- միաշաբաթ (miašabatʿ)
- միաշաբաթի (miašabatʿi)
- շաբաթախտիր (šabatʿaxtir)
- շաբաթակրօն (šabatʿakrōn)
- շաբաթամուտ (šabatʿamut)
- շաբաթանամ (šabatʿanam)
- շաբաթապահ (šabatʿapah)
- շաբաթապահու (šabatʿapahu)
- շաբաթապահութիւն (šabatʿapahutʿiwn)
- շաբաթացուցանեմ (šabatʿacʿucʿanem)
- շաբաթաւոր (šabatʿawor)
- շաբաթեան (šabatʿean)
- շաբաթումն (šabatʿumn)
- շաբաթօրեայ (šabatʿōreay)
- չորեքշաբաթ (čʿorekʿšabatʿ)
- չորեքշաբաթի (čʿorekʿšabatʿi)
Descendants
See also
- (days of the week) միաշաբաթի (miašabatʿi) / կիւրակէ (kiwrakē), երկշաբաթի (erkšabatʿi), երեքշաբաթի (erekʿšabatʿi), չորեքշաբաթի (čʿorekʿšabatʿi), հինգշաբաթի (hingšabatʿi), ուրբաթ (urbatʿ), շաբաթ (šabatʿ) (Category: xcl:Days of the week)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “շաբաթ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “շաբաթ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “շաբաթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.