քչփորել
Armenian
Alternative forms
- պճկորել (pčkorel), կչպորել (kčʿporel), կչփորել (kčʿpʿorel), պչկորել (pčʿkorel), փչխորել (pʿčʿxorel), փչփորել (pʿčʿpʿorel), քչպորել (kʿčʿporel), կճպորել (kčporel), քցպորել (kʿcʿporel), քցփորել (kʿcʿpʿorel) – dialectal
Etymology
Originally a dialectal word. The origin is uncertain. Related to պճկել (pčkel). Folk-etymologically reshaped as քիչ (kʿičʿ) + փորել (pʿorel).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kʰt͡ʃʰpʰɔˈɾɛl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [kʰt͡ʃʰpʰɔˈɾɛl]
Verb
քչփորել • (kʿčʿpʿorel)
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | քչփորել (kʿčʿpʿorel) | imperfective converb | քչփորում (kʿčʿpʿorum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | քչփորվել (kʿčʿpʿorvel) | simultaneous converb | քչփորելիս (kʿčʿpʿorelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | քչփորել (kʿčʿpʿorel) | ||||
| aorist stem | քչփոր- (kʿčʿpʿor-) | future converb I | քչփորելու (kʿčʿpʿorelu) | ||||
| resultative participle | քչփորած (kʿčʿpʿorac) | future converb II | քչփորելիք (kʿčʿpʿorelikʿ) | ||||
| subject participle | քչփորող (kʿčʿpʿoroł) | connegative converb | քչփորի (kʿčʿpʿori) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | քչփորում եմ (kʿčʿpʿorum em) | քչփորում ես (kʿčʿpʿorum es) | քչփորում է (kʿčʿpʿorum ē) | քչփորում ենք (kʿčʿpʿorum enkʿ) | քչփորում եք (kʿčʿpʿorum ekʿ) | քչփորում են (kʿčʿpʿorum en) | |
| past imperfective | քչփորում էի (kʿčʿpʿorum ēi) | քչփորում էիր (kʿčʿpʿorum ēir) | քչփորում էր (kʿčʿpʿorum ēr) | քչփորում էինք (kʿčʿpʿorum ēinkʿ) | քչփորում էիք (kʿčʿpʿorum ēikʿ) | քչփորում էին (kʿčʿpʿorum ēin) | |
| future | քչփորելու եմ (kʿčʿpʿorelu em) | քչփորելու ես (kʿčʿpʿorelu es) | քչփորելու է (kʿčʿpʿorelu ē) | քչփորելու ենք (kʿčʿpʿorelu enkʿ) | քչփորելու եք (kʿčʿpʿorelu ekʿ) | քչփորելու են (kʿčʿpʿorelu en) | |
| past future | քչփորելու էի (kʿčʿpʿorelu ēi) | քչփորելու էիր (kʿčʿpʿorelu ēir) | քչփորելու էր (kʿčʿpʿorelu ēr) | քչփորելու էինք (kʿčʿpʿorelu ēinkʿ) | քչփորելու էիք (kʿčʿpʿorelu ēikʿ) | քչփորելու էին (kʿčʿpʿorelu ēin) | |
| present perfect | քչփորել եմ (kʿčʿpʿorel em) | քչփորել ես (kʿčʿpʿorel es) | քչփորել է (kʿčʿpʿorel ē) | քչփորել ենք (kʿčʿpʿorel enkʿ) | քչփորել եք (kʿčʿpʿorel ekʿ) | քչփորել են (kʿčʿpʿorel en) | |
| pluperfect | քչփորել էի (kʿčʿpʿorel ēi) | քչփորել էիր (kʿčʿpʿorel ēir) | քչփորել էր (kʿčʿpʿorel ēr) | քչփորել էինք (kʿčʿpʿorel ēinkʿ) | քչփորել էիք (kʿčʿpʿorel ēikʿ) | քչփորել էին (kʿčʿpʿorel ēin) | |
| aorist (past perfective) | քչփորեցի, քչփորի* (kʿčʿpʿorecʿi, kʿčʿpʿori*) | քչփորեցիր, քչփորիր* (kʿčʿpʿorecʿir, kʿčʿpʿorir*) | քչփորեց (kʿčʿpʿorecʿ) | քչփորեցինք, քչփորինք* (kʿčʿpʿorecʿinkʿ, kʿčʿpʿorinkʿ*) | քչփորեցիք, քչփորիք* (kʿčʿpʿorecʿikʿ, kʿčʿpʿorikʿ*) | քչփորեցին, քչփորին* (kʿčʿpʿorecʿin, kʿčʿpʿorin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | քչփորեմ (kʿčʿpʿorem) | քչփորես (kʿčʿpʿores) | քչփորի (kʿčʿpʿori) | քչփորենք (kʿčʿpʿorenkʿ) | քչփորեք (kʿčʿpʿorekʿ) | քչփորեն (kʿčʿpʿoren) | |
| past | քչփորեի (kʿčʿpʿorei) | քչփորեիր (kʿčʿpʿoreir) | քչփորեր (kʿčʿpʿorer) | քչփորեինք (kʿčʿpʿoreinkʿ) | քչփորեիք (kʿčʿpʿoreikʿ) | քչփորեին (kʿčʿpʿorein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կքչփորեմ (kkʿčʿpʿorem) | կքչփորես (kkʿčʿpʿores) | կքչփորի (kkʿčʿpʿori) | կքչփորենք (kkʿčʿpʿorenkʿ) | կքչփորեք (kkʿčʿpʿorekʿ) | կքչփորեն (kkʿčʿpʿoren) | |
| past | կքչփորեի (kkʿčʿpʿorei) | կքչփորեիր (kkʿčʿpʿoreir) | կքչփորեր (kkʿčʿpʿorer) | կքչփորեինք (kkʿčʿpʿoreinkʿ) | կքչփորեիք (kkʿčʿpʿoreikʿ) | կքչփորեին (kkʿčʿpʿorein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | քչփորի՛ր, քչփորի՛* (kʿčʿpʿorír, kʿčʿpʿorí*) | — | — | քչփորե՛ք, քչփորեցե՛ք** (kʿčʿpʿorékʿ, kʿčʿpʿorecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չքչփորել (čʿkʿčʿpʿorel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չքչփորած (čʿkʿčʿpʿorac) | ||||||
| subject participle | չքչփորող (čʿkʿčʿpʿoroł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ քչփորում (čʿem kʿčʿpʿorum) | չես քչփորում (čʿes kʿčʿpʿorum) | չի քչփորում (čʿi kʿčʿpʿorum) | չենք քչփորում (čʿenkʿ kʿčʿpʿorum) | չեք քչփորում (čʿekʿ kʿčʿpʿorum) | չեն քչփորում (čʿen kʿčʿpʿorum) | |
| past imperfective | չէի քչփորում (čʿēi kʿčʿpʿorum) | չէիր քչփորում (čʿēir kʿčʿpʿorum) | չէր քչփորում (čʿēr kʿčʿpʿorum) | չէինք քչփորում (čʿēinkʿ kʿčʿpʿorum) | չէիք քչփորում (čʿēikʿ kʿčʿpʿorum) | չէին քչփորում (čʿēin kʿčʿpʿorum) | |
| future | չեմ քչփորելու (čʿem kʿčʿpʿorelu) | չես քչփորելու (čʿes kʿčʿpʿorelu) | չի քչփորելու (čʿi kʿčʿpʿorelu) | չենք քչփորելու (čʿenkʿ kʿčʿpʿorelu) | չեք քչփորելու (čʿekʿ kʿčʿpʿorelu) | չեն քչփորելու (čʿen kʿčʿpʿorelu) | |
| past future | չէի քչփորելու (čʿēi kʿčʿpʿorelu) | չէիր քչփորելու (čʿēir kʿčʿpʿorelu) | չէր քչփորելու (čʿēr kʿčʿpʿorelu) | չէինք քչփորելու (čʿēinkʿ kʿčʿpʿorelu) | չէիք քչփորելու (čʿēikʿ kʿčʿpʿorelu) | չէին քչփորելու (čʿēin kʿčʿpʿorelu) | |
| present perfect | չեմ քչփորել (čʿem kʿčʿpʿorel) | չես քչփորել (čʿes kʿčʿpʿorel) | չի քչփորել (čʿi kʿčʿpʿorel) | չենք քչփորել (čʿenkʿ kʿčʿpʿorel) | չեք քչփորել (čʿekʿ kʿčʿpʿorel) | չեն քչփորել (čʿen kʿčʿpʿorel) | |
| pluperfect | չէի քչփորել (čʿēi kʿčʿpʿorel) | չէիր քչփորել (čʿēir kʿčʿpʿorel) | չէր քչփորել (čʿēr kʿčʿpʿorel) | չէինք քչփորել (čʿēinkʿ kʿčʿpʿorel) | չէիք քչփորել (čʿēikʿ kʿčʿpʿorel) | չէին քչփորել (čʿēin kʿčʿpʿorel) | |
| aorist (past perfective) | չքչփորեցի, չքչփորի* (čʿkʿčʿpʿorecʿi, čʿkʿčʿpʿori*) | չքչփորեցիր, չքչփորիր* (čʿkʿčʿpʿorecʿir, čʿkʿčʿpʿorir*) | չքչփորեց (čʿkʿčʿpʿorecʿ) | չքչփորեցինք, չքչփորինք* (čʿkʿčʿpʿorecʿinkʿ, čʿkʿčʿpʿorinkʿ*) | չքչփորեցիք, չքչփորիք* (čʿkʿčʿpʿorecʿikʿ, čʿkʿčʿpʿorikʿ*) | չքչփորեցին, չքչփորին* (čʿkʿčʿpʿorecʿin, čʿkʿčʿpʿorin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չքչփորեմ (čʿkʿčʿpʿorem) | չքչփորես (čʿkʿčʿpʿores) | չքչփորի (čʿkʿčʿpʿori) | չքչփորենք (čʿkʿčʿpʿorenkʿ) | չքչփորեք (čʿkʿčʿpʿorekʿ) | չքչփորեն (čʿkʿčʿpʿoren) | |
| past | չքչփորեի (čʿkʿčʿpʿorei) | չքչփորեիր (čʿkʿčʿpʿoreir) | չքչփորեր (čʿkʿčʿpʿorer) | չքչփորեինք (čʿkʿčʿpʿoreinkʿ) | չքչփորեիք (čʿkʿčʿpʿoreikʿ) | չքչփորեին (čʿkʿčʿpʿorein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ քչփորի (čʿem kʿčʿpʿori) | չես քչփորի (čʿes kʿčʿpʿori) | չի քչփորի (čʿi kʿčʿpʿori) | չենք քչփորի (čʿenkʿ kʿčʿpʿori) | չեք քչփորի (čʿekʿ kʿčʿpʿori) | չեն քչփորի (čʿen kʿčʿpʿori) | |
| past | չէի քչփորի (čʿēi kʿčʿpʿori) | չէիր քչփորի (čʿēir kʿčʿpʿori) | չէր քչփորի (čʿēr kʿčʿpʿori) | չէինք քչփորի (čʿēinkʿ kʿčʿpʿori) | չէիք քչփորի (čʿēikʿ kʿčʿpʿori) | չէին քչփորի (čʿēin kʿčʿpʿori) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ քչփորիր, մի՛ քչփորի* (mí kʿčʿpʿorir, mí kʿčʿpʿori*) | — | — | մի՛ քչփորեք, մի՛ քչփորեցեք** (mí kʿčʿpʿorekʿ, mí kʿčʿpʿorecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | քչփորել (kʿčʿpʿorel) | |||
| dative | քչփորելու (kʿčʿpʿorelu) | |||
| ablative | քչփորելուց (kʿčʿpʿorelucʿ) | |||
| instrumental | քչփորելով (kʿčʿpʿorelov) | |||
| locative | քչփորելում (kʿčʿpʿorelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | քչփորելը/քչփորելն (kʿčʿpʿorelə/kʿčʿpʿoreln) | |||
| dative | քչփորելուն (kʿčʿpʿorelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | քչփորելս (kʿčʿpʿorels) | |||
| dative | քչփորելուս (kʿčʿpʿorelus) | |||
| ablative | քչփորելուցս (kʿčʿpʿorelucʿs) | |||
| instrumental | քչփորելովս (kʿčʿpʿorelovs) | |||
| locative | քչփորելումս (kʿčʿpʿorelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | քչփորելդ (kʿčʿpʿoreld) | |||
| dative | քչփորելուդ (kʿčʿpʿorelud) | |||
| ablative | քչփորելուցդ (kʿčʿpʿorelucʿd) | |||
| instrumental | քչփորելովդ (kʿčʿpʿorelovd) | |||
| locative | քչփորելումդ (kʿčʿpʿorelumd) | |||
Derived terms
- քչփորիկ (kʿčʿpʿorik)
- քչփորիչ (kʿčʿpʿoričʿ)
- քչփորում (kʿčʿpʿorum)
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1913), “քչփորել”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žołovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages
- Ačaṙean, Hračʿeay (1913), “պճկել”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žołovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 916b
- Ačaṙean, Hračʿeay (1979), “փոր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume IV, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 519a
- Malxaseancʿ, Stepʿan (1944–1945), “քչփորել”, in Hayerēn bacʿatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.