कथयति

Sanskrit

Etymology

Compound of कथा (kathā) +‎ -अयति (-ayati).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kɐ.tʰɐ.jɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈkɐ.t̪ʰɐ.jɐ.t̪i/

Verb

कथयति • (kathayati) (root कथ्, class 10, type P)

to tell, narrate, report, describe, relate
to show, announce
to command, direct

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: कथयितुम् (kathayitum)
	Undeclinable
Infinitive	कथयितुम् kathayitum
Gerund	कथित्वा kathitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	कथ्य / कथयितव्य / कथनीय kathya / kathayitavyá / kathanī́ya
Feminine Gerundive	कथ्या / कथयितव्या / कथनीया kathyā / kathayitavyā́ / kathanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	कथित kathitá
Feminine Past Passive Participle	कथिता kathitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	कथितवत् kathitávat
Feminine Past Active Participle	कथितवती kathitávatī

Present: कथयति (katháyáti), कथयते (katháyáte), कथ्यते (kathyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	कथयति katháyáti	कथयतः katháyátaḥ	कथयन्ति katháyánti	कथयते katháyáte	कथयेते katháyéte	कथयन्ते katháyánte	कथ्यते kathyáte	कथ्येते kathyéte	कथ्यन्ते kathyánte
Second	कथयसि katháyási	कथयथः katháyáthaḥ	कथयथ katháyátha	कथयसे katháyáse	कथयेथे katháyéthe	कथयध्वे katháyádhve	कथ्यसे kathyáse	कथ्येथे kathyéthe	कथ्यध्वे kathyádhve
First	कथयामि katháyā́mi	कथयावः katháyā́vaḥ	कथयामः katháyā́maḥ	कथये katháyé	कथयावहे katháyā́vahe	कथयामहे katháyā́mahe	कथ्ये kathyé	कथ्यावहे kathyā́vahe	कथ्यामहे kathyā́mahe
Imperative
Third	कथयतु / कथयतात् katháyátu / katháyátāt	कथयताम् katháyátām	कथयन्तु katháyántu	कथयताम् katháyátām	कथयेताम् katháyétām	कथयन्तम् katháyántam	कथ्यताम् kathyátām	कथ्येताम् kathyétām	कथ्यन्तम् kathyántam
Second	कथय / कथयतात् katháyá / katháyátāt	कथयतम् katháyátam	कथयत katháyáta	कथयस्व katháyásva	कथयेथाम् katháyéthām	कथयध्वम् katháyádhvam	कथ्यस्व kathyásva	कथ्येथाम् kathyéthām	कथ्यध्वम् kathyádhvam
First	कथयानि katháyā́ni	कथयाव katháyā́va	कथयाम katháyā́ma	कथयै katháyaí	कथयावहै katháyā́vahai	कथयामहै katháyā́mahai	कथ्यै kathyaí	कथ्यावहै kathyā́vahai	कथ्यामहै kathyā́mahai
Optative/Potential
Third	कथयेत् katháyét	कथयेताम् katháyétām	कथयेयुः katháyéyuḥ	कथयेत katháyéta	कथयेयाताम् katháyéyātām	कथयेरन् katháyéran	कथ्येत kathyéta	कथ्येयाताम् kathyéyātām	कथ्येरन् kathyéran
Second	कथयेः katháyéḥ	कथयेतम् katháyétam	कथयेत katháyéta	कथयेथाः katháyéthāḥ	कथयेयाथाम् katháyéyāthām	कथयेध्वम् katháyédhvam	कथ्येथाः kathyéthāḥ	कथ्येयाथाम् kathyéyāthām	कथ्येध्वम् kathyédhvam
First	कथयेयम् katháyéyam	कथयेव katháyéva	कथयेमः katháyémaḥ	कथयेय katháyéya	कथयेवहि katháyévahi	कथयेमहि katháyémahi	कथ्येय kathyéya	कथ्येवहि kathyévahi	कथ्येमहि kathyémahi
Participles
	कथयत् katháyát			कथयमान katháyámāna			कथ्यमान kathyámāna

Imperfect: अकथयत् (ákathayat), अकथयत (ákathayata), अकथ्यत (ákathyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अकथयत् ákathayat	अकथयताम् ákathayatām	अकथयन् ákathayan	अकथयत ákathayata	अकथयेताम् ákathayetām	अकथयन्त ákathayanta	अकथ्यत ákathyata	अकथ्येताम् ákathyetām	अकथ्यन्त ákathyanta
Second	अकथयः ákathayaḥ	अकथयतम् ákathayatam	अकथयत ákathayata	अकथयथाः ákathayathāḥ	अकथयेथाम् ákathayethām	अकथयध्वम् ákathayadhvam	अकथ्यथाः ákathyathāḥ	अकथ्येथाम् ákathyethām	अकथ्यध्वम् ákathyadhvam
First	अकथयम् ákathayam	अकथयाव ákathayāva	अकथयाम ákathayāma	अकथये ákathaye	अकथयावहि ákathayāvahi	अकथयामहि ákathayāmahi	अकथ्ये ákathye	अकथ्यावहि ákathyāvahi	अकथ्यामहि ákathyāmahi

Future: कथयिष्यति (kathayiṣyáti), कथयिष्यते (kathayiṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	कथयिष्यति kathayiṣyáti	कथयिष्यतः kathayiṣyátaḥ	कथयिष्यन्ति kathayiṣyánti	कथयिष्यते kathayiṣyáte	कथयिष्येते kathayiṣyéte	कथयिष्यन्ते kathayiṣyánte
Second	कथयिष्यसि kathayiṣyási	कथयिष्यथः kathayiṣyáthaḥ	कथयिष्यथ kathayiṣyátha	कथयिष्यसे kathayiṣyáse	कथयिष्येथे kathayiṣyéthe	कथयिष्यध्वे kathayiṣyádhve
First	कथयिष्यामि kathayiṣyā́mi	कथयिष्यावः kathayiṣyā́vaḥ	कथयिष्यामः kathayiṣyā́maḥ	कथयिष्ये kathayiṣyé	कथयिष्यावहे kathayiṣyā́vahe	कथयिष्यामहे kathayiṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	कथयिता kathayitā́	कथयितारौ kathayitā́rau	कथयितारः kathayitā́raḥ	कथयिता kathayitā́	कथयितारौ kathayitā́rau	कथयितारः kathayitā́raḥ
Second	कथयितासि kathayitā́si	कथयितास्थः kathayitā́sthaḥ	कथयितास्थ kathayitā́stha	कथयितासे kathayitā́se	कथयितासाथे kathayitā́sāthe	कथयिताध्वे kathayitā́dhve
First	कथयितास्मि kathayitā́smi	कथयितास्वः kathayitā́svaḥ	कथयितास्मः kathayitā́smaḥ	कथयिताहे kathayitā́he	कथयितास्वहे kathayitā́svahe	कथयितास्महे kathayitā́smahe
Participles
	कथयिष्यत् kathayiṣyát			कथयिष्याण kathayiṣyā́ṇa

Conditional: अकथयिष्यत् (ákathayiṣyat), अकथयिष्यत (ákathayiṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अकथयिष्यत् ákathayiṣyat	अकथयिष्यताम् ákathayiṣyatām	अकथयिष्यन् ákathayiṣyan	अकथयिष्यत ákathayiṣyata	अकथयिष्येताम् ákathayiṣyetām	अकथयिष्यन्त ákathayiṣyanta
Second	अकथयिष्यः ákathayiṣyaḥ	अकथयिष्यतम् ákathayiṣyatam	अकथयिष्यत ákathayiṣyata	अकथयिष्यथाः ákathayiṣyathāḥ	अकथयिष्येथाम् ákathayiṣyethām	अकथयिष्यध्वम् ákathayiṣyadhvam
First	अकथयिष्यम् ákathayiṣyam	अकथयिष्याव ákathayiṣyāva	अकथयिष्याम ákathayiṣyāma	अकथयिष्ये ákathayiṣye	अकथयिष्यावहि ákathayiṣyāvahi	अकथयिष्यामहि ákathayiṣyāmahi

Aorist: अचकथत् (ácakathat) or अचीकथत् (ácīkathat), अचकथत (ácakathata) or अचीकथत (ácīkathata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचकथत् / अचीकथत् ácakathat / ácīkathat	अचकथताम् / अचीकथताम् ácakathatām / ácīkathatām	अचकथन् / अचीकथन् ácakathan / ácīkathan	अचकथत / अचीकथत ácakathata / ácīkathata	अचकथेताम् / अचीकथेताम् ácakathetām / ácīkathetām	अचकथन्त / अचीकथन्त ácakathanta / ácīkathanta
Second	अचकथः / अचीकथः ácakathaḥ / ácīkathaḥ	अचकथतम् / अचीकथतम् ácakathatam / ácīkathatam	अचकथत / अचीकथत ácakathata / ácīkathata	अचकथथाः / अचीकथथाः ácakathathāḥ / ácīkathathāḥ	अचकथेथाम् / अचीकथेथाम् ácakathethām / ácīkathethām	अचकथध्वम् / अचीकथध्वम् ácakathadhvam / ácīkathadhvam
First	अचकथम् / अचीकथम् ácakatham / ácīkatham	अचकथाव / अचीकथाव ácakathāva / ácīkathāva	अचकथाम / अचीकथाम ácakathāma / ácīkathāma	अचकथे / अचीकथे ácakathe / ácīkathe	अचकथावहि / अचीकथावहि ácakathāvahi / ácīkathāvahi	अचकथामहि / अचीकथामहि ácakathāmahi / ácīkathāmahi

Benedictive/Precative: कथ्यात् (kathyā́t), कथयिषीष्ट (kathayiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	कथ्यात् kathyā́t	कथ्यास्ताम् kathyā́stām	कथ्यासुः kathyā́suḥ	कथयिषीष्ट kathayiṣīṣṭá	कथयिषीयास्ताम् kathayiṣīyā́stām	कथयिषीरन् kathayiṣīrán
Second	कथ्याः kathyā́ḥ	कथ्यास्तम् kathyā́stam	कथ्यास्त kathyā́sta	कथयिषीष्ठाः kathayiṣīṣṭhā́ḥ	कथयिषीयास्थाम् kathayiṣīyā́sthām	कथयिषीध्वम् kathayiṣīdhvám
First	कथ्यासम् kathyā́sam	कथ्यास्व kathyā́sva	कथ्यास्म kathyā́sma	कथयिषीय kathayiṣīyá	कथयिषीवहि kathayiṣīváhi	कथयिषीमहि kathayiṣīmáhi

Perfect: कथयाञ्चकार (kathayāñcakā́ra) or कथयाम्बभूव (kathayāmbabhū́va) or कथयामास (kathayāmā́sa), कथयाञ्चक्रे (kathayāñcakré) or कथयाम्बभूव (kathayāmbabhū́va) or कथयामास (kathayāmā́sa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	कथयाञ्चकार / कथयाम्बभूव / कथयामास kathayāñcakā́ra / kathayāmbabhū́va / kathayāmā́sa	कथयाञ्चक्रतुः / कथयाम्बभूवतुः / कथयामासतुः kathayāñcakrátuḥ / kathayāmbabhūvátuḥ / kathayāmāsátuḥ	कथयाञ्चक्रुः / कथयाम्बभूवुः / कथयामासुः kathayāñcakrúḥ / kathayāmbabhūvúḥ / kathayāmāsúḥ	कथयाञ्चक्रे / कथयाम्बभूव / कथयामास kathayāñcakré / kathayāmbabhū́va / kathayāmā́sa	कथयाञ्चक्राते / कथयाम्बभूवतुः / कथयामासतुः kathayāñcakrā́te / kathayāmbabhūvátuḥ / kathayāmāsátuḥ	कथयाञ्चक्रिरे / कथयाम्बभूवुः / कथयामासुः kathayāñcakriré / kathayāmbabhūvúḥ / kathayāmāsúḥ
Second	कथयाञ्चकर्थ / कथयाम्बभूविथ / कथयामासिथ kathayāñcakártha / kathayāmbabhū́vitha / kathayāmā́sitha	कथयाञ्चक्रथुः / कथयाम्बभूवथुः / कथयामासथुः kathayāñcakráthuḥ / kathayāmbabhūváthuḥ / kathayāmāsáthuḥ	कथयाञ्चक्र / कथयाम्बभूव / कथयामास kathayāñcakrá / kathayāmbabhūvá / kathayāmāsá	कथयाञ्चकृषे / कथयाम्बभूविथ / कथयामासिथ kathayāñcakṛṣé / kathayāmbabhū́vitha / kathayāmā́sitha	कथयाञ्चक्राथे / कथयाम्बभूवथुः / कथयामासथुः kathayāñcakrā́the / kathayāmbabhūváthuḥ / kathayāmāsáthuḥ	कथयाञ्चकृध्वे / कथयाम्बभूव / कथयामास kathayāñcakṛdhvé / kathayāmbabhūvá / kathayāmāsá
First	कथयाञ्चकर / कथयाम्बभूव / कथयामास kathayāñcakára / kathayāmbabhū́va / kathayāmā́sa	कथयाञ्चकृव / कथयाम्बभूविव / कथयामासिव kathayāñcakṛvá / kathayāmbabhūvivá / kathayāmāsivá	कथयाञ्चकृम / कथयाम्बभूविम / कथयामासिम kathayāñcakṛmá / kathayāmbabhūvimá / kathayāmāsimá	कथयाञ्चक्रे / कथयाम्बभूव / कथयामास kathayāñcakré / kathayāmbabhū́va / kathayāmā́sa	कथयाञ्चकृवहे / कथयाम्बभूविव / कथयामासिव kathayāñcakṛváhe / kathayāmbabhūvivá / kathayāmāsivá	कथयाञ्चकृमहे / कथयाम्बभूविम / कथयामासिम kathayāñcakṛmáhe / kathayāmbabhūvimá / kathayāmāsimá
Participles
	कथयाञ्चकृवांस् / कथयाम्बभूवांस् / कथयामासिवांस् kathayāñcakṛvā́ṃs / kathayāmbabhūvā́ṃs / kathayāmāsivā́ṃs			कथयाञ्चक्रान / कथयाम्बभूवांस् / कथयामासिवांस् kathayāñcakrāná / kathayāmbabhūvā́ṃs / kathayāmāsivā́ṃs

Descendants

Pali: katheti
Ashokan Prakrit:
- Prakrit: 𑀓𑀳𑁂𑀇 (kahei), 𑀓𑀳𑀇 (kahaï)
  - Central:
    - Ardhamagadhi Prakrit:
      - Awadhi: कहब (kahab)
    - Sauraseni Prakrit: 𑀓𑀥𑁂𑀤𑀺 (kadhedi)
      - Hindustani: kahnā
        Hindi: कहना
        
        Urdu: کَہنَا‎
  - Eastern:
    - Magadhi Prakrit: 𑀓𑀳𑀇 (kahaï)
      - Assamese: কোৱা (küa), কইব (koibo)
      - Bengali: কহা (koha), কওয়া (koōẇa), কহা (koha)
      - Bihari:
        Bhojpuri: कहल (kahal)
        
        Maithili: कहब (kahab)
      - Oriya: କହିବା (kôhiba)
      - Sylheti: ꠇꠃꠀ (xoua)
  - Northern:
    - Khasa Prakrit:
      - Central Pahari:
        Kumaoni: कौणो (kauṇo)
      - Eastern Pahari:
        Nepali: कहनु (kahanu)
      - Western Pahari:
        Churahi: काहनू (kāhnū)
  - Northwestern:
    - Paisaci Prakrit:
      - Takka Apabhramsa:
        Punjabi: kahiṇā, kaihnā
        Gurmukhi script: ਕਹਿਣਾ, ਕਇਹਣਾ
        
        Shahmukhi script: کَہِݨَا‎, کَیہݨَا‎
      - Vracada Apabhramsa:
        Sindhi: kahaṇu
        Arabic script: کَهَڻُ‎
        
        Devanagari script: कहणु
  - Southern:
    - Helu:
      - Dhivehi: ކިޔަނީ‎ (kiyanī), ކިޔަވަނީ‎ (kiyavanī)
      - Sinhalese: කියනවා (kiyanawā), කියවනවා (kiyawanawā)
    - Maharastri Prakrit: 𑀓𑀳𑁂𑀇 (kahei)
  - Western:
    - Sauraseni Prakrit:
      - Old Gujarati: कहइ (kahaï)
        Gujarati: કહેવું (kahevũ)
        
        Old Marwari: कइ (kai)

References

Monier Williams (1899), “कथयति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 247.
Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “kathayati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 135

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.