चोरयति
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ᬘᭀᬭᬬᬢᬶ (Balinese script)
- চোৰয়তি (Assamese script)
- চোরয়তি (Bengali script)
- 𑰓𑰺𑰨𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀘𑁄𑀭𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
- 𑌚𑍋𑌰𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
- ચોરયતિ (Gujarati script)
- ਚੋਰਯਤਿ (Gurmukhi script)
- ꦕꦺꦴꦫꦪꦠꦶ (Javanese script)
- ចោរយតិ (Khmer script)
- ಚೋರಯತಿ (Kannada script)
- ໂຈຣຍຕິ (Lao script)
- ചോരയതി (Malayalam script)
- 𑘓𑘻𑘨𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
- ᢋᠣᠸᠠᠷᠠᠶ᠋ᠠᢐᢈ (Mongolian script)
- ᢜᠣᡵᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
- စောရယတိ (Burmese script)
- 𑦳𑧜𑧈𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐔𑑀𑐬𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
- ଚୋରଯତି (Oriya script)
- ꢗꣂꢬꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆖𑆾𑆫𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖓𑖺𑖨𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
- චෝරයති (Sinhalese script)
- చోరయతి (Telugu script)
- โจรยติ (Thai script)
- ཙོ་ར་ཡ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒔𑒼𑒩𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
Etymology
Causative of चुर् (cur).
Verb
चोरयति • (corayati) (root चुर्, class 10, type P, present)
- to steal, rob, pilfer
- c. 400 BCE, Mahābhārata 13.96.14:
- तमाहुरार्ता ऋषयो महर्षिं । न ते वयं पुष्करं चोरयामः ।
- tamāhurārtā ṛṣayo maharṣiṃ . na te vayaṃ puṣkaraṃ corayāmaḥ .
- The rishis, disturbed, said to the great sage: "We did not steal your lotus flower."
- तमाहुरार्ता ऋषयो महर्षिं । न ते वयं पुष्करं चोरयामः ।
-
- यस्त्वेतान्युपकॢप्तानि द्रव्याणि स्तेनयेन्नरः ।
तमाद्यं दण्डयेद्राजा यश्चाग्निं चोरयेद् गृहात् ॥- yastvetānyupakḷptāni dravyāṇi stenayennaraḥ .
tamādyaṃ daṇḍayedrājā yaścāgniṃ corayed gṛhāt . - To the man who would steal these products,
Let the king dispense the first (degree) of punishment; the same to the one who would steal a fire from a house.
- yastvetānyupakḷptāni dravyāṇi stenayennaraḥ .
Conjugation
Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.
| Nonfinite Forms: चोरयितुम् (coráyitum) | |||
|---|---|---|---|
| Undeclinable | |||
| Infinitive | चोरयितुम् coráyitum | ||
| Gerund | चोरित्वा coritvā́ | ||
| Participles | |||
| Masculine/Neuter Gerundive | चोरयितव्य / चोरनीय corayitavyá / coranī́ya | ||
| Feminine Gerundive | चोरयितव्या / चोरनीया corayitavyā́ / coranī́yā | ||
| Masculine/Neuter Past Passive Participle | चोरित coritá | ||
| Feminine Past Passive Participle | चोरिता coritā́ | ||
| Masculine/Neuter Past Active Participle | चोरितवत् coritávat | ||
| Feminine Past Active Participle | चोरितवती coritávatī | ||
| Present: चोरयति (coráyáti), चोरयते (coráyáte), चोर्यते (coryáte) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Middle | Passive | |||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | |||||||||
| Third | चोरयति coráyáti |
चोरयतः coráyátaḥ |
चोरयन्ति coráyánti |
चोरयते coráyáte |
चोरयेते coráyéte |
चोरयन्ते coráyánte |
चोर्यते coryáte |
चोर्येते coryéte |
चोर्यन्ते coryánte |
| Second | चोरयसि coráyási |
चोरयथः coráyáthaḥ |
चोरयथ coráyátha |
चोरयसे coráyáse |
चोरयेथे coráyéthe |
चोरयध्वे coráyádhve |
चोर्यसे coryáse |
चोर्येथे coryéthe |
चोर्यध्वे coryádhve |
| First | चोरयामि coráyā́mi |
चोरयावः coráyā́vaḥ |
चोरयामः coráyā́maḥ |
चोरये coráyé |
चोरयावहे coráyā́vahe |
चोरयामहे coráyā́mahe |
चोर्ये coryé |
चोर्यावहे coryā́vahe |
चोर्यामहे coryā́mahe |
| Imperative | |||||||||
| Third | चोरयतु / चोरयतात् coráyátu / coráyátāt |
चोरयताम् coráyátām |
चोरयन्तु coráyántu |
चोरयताम् coráyátām |
चोरयेताम् coráyétām |
चोरयन्तम् coráyántam |
चोर्यताम् coryátām |
चोर्येताम् coryétām |
चोर्यन्तम् coryántam |
| Second | चोरय / चोरयतात् coráyá / coráyátāt |
चोरयतम् coráyátam |
चोरयत coráyáta |
चोरयस्व coráyásva |
चोरयेथाम् coráyéthām |
चोरयध्वम् coráyádhvam |
चोर्यस्व coryásva |
चोर्येथाम् coryéthām |
चोर्यध्वम् coryádhvam |
| First | चोरयाणि coráyā́ṇi |
चोरयाव coráyā́va |
चोरयाम coráyā́ma |
चोरयै coráyaí |
चोरयावहै coráyā́vahai |
चोरयामहै coráyā́mahai |
चोर्यै coryaí |
चोर्यावहै coryā́vahai |
चोर्यामहै coryā́mahai |
| Optative/Potential | |||||||||
| Third | चोरयेत् coráyét |
चोरयेताम् coráyétām |
चोरयेयुः coráyéyuḥ |
चोरयेत coráyéta |
चोरयेयाताम् coráyéyātām |
चोरयेरन् coráyéran |
चोर्येत coryéta |
चोर्येयाताम् coryéyātām |
चोर्येरन् coryéran |
| Second | चोरयेः coráyéḥ |
चोरयेतम् coráyétam |
चोरयेत coráyéta |
चोरयेथाः coráyéthāḥ |
चोरयेयाथाम् coráyéyāthām |
चोरयेध्वम् coráyédhvam |
चोर्येथाः coryéthāḥ |
चोर्येयाथाम् coryéyāthām |
चोर्येध्वम् coryédhvam |
| First | चोरयेयम् coráyéyam |
चोरयेव coráyéva |
चोरयेमः coráyémaḥ |
चोरयेय coráyéya |
चोरयेवहि coráyévahi |
चोरयेमहि coráyémahi |
चोर्येय coryéya |
चोर्येवहि coryévahi |
चोर्येमहि coryémahi |
| Participles | |||||||||
| चोरयत् coráyát |
चोरयमाण coráyámāṇa |
चोर्यमाण coryámāṇa | |||||||
| Imperfect: अचोरयत् (ácorayat), अचोरयत (ácorayata), अचोर्यत (ácoryata) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Middle | Passive | |||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | |||||||||
| Third | अचोरयत् ácorayat |
अचोरयताम् ácorayatām |
अचोरयन् ácorayan |
अचोरयत ácorayata |
अचोरयेताम् ácorayetām |
अचोरयन्त ácorayanta |
अचोर्यत ácoryata |
अचोर्येताम् ácoryetām |
अचोर्यन्त ácoryanta |
| Second | अचोरयः ácorayaḥ |
अचोरयतम् ácorayatam |
अचोरयत ácorayata |
अचोरयथाः ácorayathāḥ |
अचोरयेथाम् ácorayethām |
अचोरयध्वम् ácorayadhvam |
अचोर्यथाः ácoryathāḥ |
अचोर्येथाम् ácoryethām |
अचोर्यध्वम् ácoryadhvam |
| First | अचोरयम् ácorayam |
अचोरयाव ácorayāva |
अचोरयाम ácorayāma |
अचोरये ácoraye |
अचोरयावहि ácorayāvahi |
अचोरयामहि ácorayāmahi |
अचोर्ये ácorye |
अचोर्यावहि ácoryāvahi |
अचोर्यामहि ácoryāmahi |
| Future: चोरयिष्यति (corayiṣyáti), चोरयिष्यते (corayiṣyáte) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Middle/Passive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Simple Indicative | ||||||
| Third | चोरयिष्यति corayiṣyáti |
चोरयिष्यतः corayiṣyátaḥ |
चोरयिष्यन्ति corayiṣyánti |
चोरयिष्यते corayiṣyáte |
चोरयिष्येते corayiṣyéte |
चोरयिष्यन्ते corayiṣyánte |
| Second | चोरयिष्यसि corayiṣyási |
चोरयिष्यथः corayiṣyáthaḥ |
चोरयिष्यथ corayiṣyátha |
चोरयिष्यसे corayiṣyáse |
चोरयिष्येथे corayiṣyéthe |
चोरयिष्यध्वे corayiṣyádhve |
| First | चोरयिष्यामि corayiṣyā́mi |
चोरयिष्यावः corayiṣyā́vaḥ |
चोरयिष्यामः corayiṣyā́maḥ |
चोरयिष्ये corayiṣyé |
चोरयिष्यावहे corayiṣyā́vahe |
चोरयिष्यामहे corayiṣyā́mahe |
| Periphrastic Indicative | ||||||
| Third | चोरयिता corayitā́ |
चोरयितारौ corayitā́rau |
चोरयितारः corayitā́raḥ |
चोरयिता corayitā́ |
चोरयितारौ corayitā́rau |
चोरयितारः corayitā́raḥ |
| Second | चोरयितासि corayitā́si |
चोरयितास्थः corayitā́sthaḥ |
चोरयितास्थ corayitā́stha |
चोरयितासे corayitā́se |
चोरयितासाथे corayitā́sāthe |
चोरयिताध्वे corayitā́dhve |
| First | चोरयितास्मि corayitā́smi |
चोरयितास्वः corayitā́svaḥ |
चोरयितास्मः corayitā́smaḥ |
चोरयिताहे corayitā́he |
चोरयितास्वहे corayitā́svahe |
चोरयितास्महे corayitā́smahe |
| Participles | ||||||
| चोरयिष्यत् corayiṣyát |
चोरयिष्याण corayiṣyā́ṇa | |||||
| Conditional: अचोरयिष्यत् (ácorayiṣyat), अचोरयिष्यत (ácorayiṣyata) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Middle/Passive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | अचोरयिष्यत् ácorayiṣyat |
अचोरयिष्यताम् ácorayiṣyatām |
अचोरयिष्यन् ácorayiṣyan |
अचोरयिष्यत ácorayiṣyata |
अचोरयिष्येताम् ácorayiṣyetām |
अचोरयिष्यन्त ácorayiṣyanta |
| Second | अचोरयिष्यः ácorayiṣyaḥ |
अचोरयिष्यतम् ácorayiṣyatam |
अचोरयिष्यत ácorayiṣyata |
अचोरयिष्यथाः ácorayiṣyathāḥ |
अचोरयिष्येथाम् ácorayiṣyethām |
अचोरयिष्यध्वम् ácorayiṣyadhvam |
| First | अचोरयिष्यम् ácorayiṣyam |
अचोरयिष्याव ácorayiṣyāva |
अचोरयिष्याम ácorayiṣyāma |
अचोरयिष्ये ácorayiṣye |
अचोरयिष्यावहि ácorayiṣyāvahi |
अचोरयिष्यामहि ácorayiṣyāmahi |
| Benedictive/Precative: चोर्यात् (coryā́t), चोरयिषीष्ट (corayiṣīṣṭá) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Middle/Passive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Optative/Potential | ||||||
| Third | चोर्यात् coryā́t |
चोर्यास्ताम् coryā́stām |
चोर्यासुः coryā́suḥ |
चोरयिषीष्ट corayiṣīṣṭá |
चोरयिषीयास्ताम् corayiṣīyā́stām |
चोरयिषीरन् corayiṣīrán |
| Second | चोर्याः coryā́ḥ |
चोर्यास्तम् coryā́stam |
चोर्यास्त coryā́sta |
चोरयिषीष्ठाः corayiṣīṣṭhā́ḥ |
चोरयिषीयास्थाम् corayiṣīyā́sthām |
चोरयिषीध्वम् corayiṣīdhvám |
| First | चोर्यासम् coryā́sam |
चोर्यास्व coryā́sva |
चोर्यास्म coryā́sma |
चोरयिषीय corayiṣīyá |
चोरयिषीवहि corayiṣīváhi |
चोरयिषीमहि corayiṣīmáhi |
| Perfect: चोरयाञ्चकार (corayāñcakā́ra) or चोरयाम्बभूव (corayāmbabhū́va) or चोरयामास (corayāmā́sa), चोरयाञ्चक्रे (corayāñcakré) or चोरयाम्बभूव (corayāmbabhū́va) or चोरयामास (corayāmā́sa) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Middle/Passive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | चोरयाञ्चकार / चोरयाम्बभूव / चोरयामास corayāñcakā́ra / corayāmbabhū́va / corayāmā́sa |
चोरयाञ्चक्रतुः / चोरयाम्बभूवतुः / चोरयामासतुः corayāñcakrátuḥ / corayāmbabhūvátuḥ / corayāmāsátuḥ |
चोरयाञ्चक्रुः / चोरयाम्बभूवुः / चोरयामासुः corayāñcakrúḥ / corayāmbabhūvúḥ / corayāmāsúḥ |
चोरयाञ्चक्रे / चोरयाम्बभूव / चोरयामास corayāñcakré / corayāmbabhū́va / corayāmā́sa |
चोरयाञ्चक्राते / चोरयाम्बभूवतुः / चोरयामासतुः corayāñcakrā́te / corayāmbabhūvátuḥ / corayāmāsátuḥ |
चोरयाञ्चक्रिरे / चोरयाम्बभूवुः / चोरयामासुः corayāñcakriré / corayāmbabhūvúḥ / corayāmāsúḥ |
| Second | चोरयाञ्चकर्थ / चोरयाम्बभूविथ / चोरयामासिथ corayāñcakártha / corayāmbabhū́vitha / corayāmā́sitha |
चोरयाञ्चक्रथुः / चोरयाम्बभूवथुः / चोरयामासथुः corayāñcakráthuḥ / corayāmbabhūváthuḥ / corayāmāsáthuḥ |
चोरयाञ्चक्र / चोरयाम्बभूव / चोरयामास corayāñcakrá / corayāmbabhūvá / corayāmāsá |
चोरयाञ्चकृषे / चोरयाम्बभूविथ / चोरयामासिथ corayāñcakṛṣé / corayāmbabhū́vitha / corayāmā́sitha |
चोरयाञ्चक्राथे / चोरयाम्बभूवथुः / चोरयामासथुः corayāñcakrā́the / corayāmbabhūváthuḥ / corayāmāsáthuḥ |
चोरयाञ्चकृध्वे / चोरयाम्बभूव / चोरयामास corayāñcakṛdhvé / corayāmbabhūvá / corayāmāsá |
| First | चोरयाञ्चकर / चोरयाम्बभूव / चोरयामास corayāñcakára / corayāmbabhū́va / corayāmā́sa |
चोरयाञ्चकृव / चोरयाम्बभूविव / चोरयामासिव corayāñcakṛvá / corayāmbabhūvivá / corayāmāsivá |
चोरयाञ्चकृम / चोरयाम्बभूविम / चोरयामासिम corayāñcakṛmá / corayāmbabhūvimá / corayāmāsimá |
चोरयाञ्चक्रे / चोरयाम्बभूव / चोरयामास corayāñcakré / corayāmbabhū́va / corayāmā́sa |
चोरयाञ्चकृवहे / चोरयाम्बभूविव / चोरयामासिव corayāñcakṛváhe / corayāmbabhūvivá / corayāmāsivá |
चोरयाञ्चकृमहे / चोरयाम्बभूविम / चोरयामासिम corayāñcakṛmáhe / corayāmbabhūvimá / corayāmāsimá |
| Participles | ||||||
| चोरयाञ्चकृवांस् / चोरयाम्बभूवांस् / चोरयामासिवांस् corayāñcakṛvā́ṃs / corayāmbabhūvā́ṃs / corayāmāsivā́ṃs |
चोरयाञ्चक्रान / चोरयाम्बभूवांस् / चोरयामासिवांस् corayāñcakrāná / corayāmbabhūvā́ṃs / corayāmāsivā́ṃs | |||||
Descendants
Further reading
- “चुर्, चोरयति, ॰ते” in Carl Cappeller, A Sanskrit–English Dictionary: Based upon the St. Petersburg Lexicons, Strasbourg: Karl J. Trübner, 1891, →OCLC, page 174, column 2.
- Arthur Anthony Macdonell (1893), “चोरयति”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 095
- Monier Williams (1899), “चुर्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 400, column 2.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.