Անգղ

Probably from անգղ (angł, “vulture; handle”).[1]

Անգղ • (Angł)

1. Anglon, Anggh (a fortress and large village or small town in Tsaghkotn district, Ayrarat province, Armenia)

   Synonym: Անգեղտուն (Angełtun)

   • 5th century, Ełišē, Vasn Vardanay ew Hayocʿ paterazmin [History of Vardan and the Armenian War] III:[2][3]

     Իսկ գունդն Հայոց ամենայն օգնականօքն հանդերձ և մոգացն բազմութեամբ յամսեանն չորրորդի եկին հասին յաշխարհն Հայոց, ի գիւղաքաղաք մի մեծ՝ որում անուն էր Անգղ(var. Ագղ, Անկղ)։

     Isk gundn Hayocʿ amenayn ōgnakanōkʿn handerj ew mogacʿn bazmutʿeamb yamseann čʿorrordi ekin hasin yašxarhn Hayocʿ, i giwłakʿałakʿ mi mec, orum anun ēr Angł(var. Agł, Ankł).

     • Translation by Robert W. Thomson

       Now the Armenian troops with all their auxiliaries and the crowd of magi arrived in Armenia in the fourth month, at an important town called Angḷ.

   • 5th century, Łazar Pʿarpecʿi, Patmutʿiwn Hayocʿ [History of Armenia] 31:[4][5]

     Եւ այնպէս ձգեալ բռնի զաւուրս գարնանոյն յերկար, մինչև յաւուրս տօթոյն մօտելոյ․ և հասեալ ամիսք տօթոյն ջերմութեան՝ չու արարեալ ամենայն բազմութիւնն Հայոց ի տեղիս հովոց՝ գային հասանէին ի գաւառն որ կոչի Ծաղկուտն, մերձ ի բերդն ամուր, զոր Անգղն անուանեն․ զայն տեղօք արարեալ բանակետեղս արանց՝ դադարէին անդ զաւուրս տօթոյն։

     Ew aynpēs jgeal bṙni zawurs garnanoyn yerkar, minčʿew yawurs tōtʿoyn mōteloy; ew haseal amiskʿ tōtʿoyn ǰermutʿean, čʿu arareal amenayn bazmutʿiwnn Hayocʿ i tełis hovocʿ, gayin hasanēin i gawaṙn or kočʿi Całkutn, merj i berdn amur, zor Angłn anuanen; zayn tełōkʿ arareal banaketełs arancʿ, dadarēin and zawurs tōtʿoyn.

     • Translation by Robert W. Thomson

       Thus he was compelled to stretch out the days of spring until the days of the approaching hot weather. When the months of broiling heat arrived, the entire Armenian host set out for cooler places. They came to the province called Całkutn, near to the strong fortress called Angł. In that area the men camped to pass the hot season.

   • 7th century, Sebēos, Patmutʿiwnʿ [History] 32:[6][7]

     Ապա եկն Սենիտամ Խոսրով։ Եւ զաւրն Յունաց գումարեալ նստան ի Ծաղկոտանն, մերձ ի գեւղն որ կոչի Անգղն(var. Անկղն), ընդ որ անցանէ գետն Արածանի․ և ի միւս կողմանէ քակեալ զգեւղն՝ ածին ամրութիւն շուրջ զինքեամբ։ […] Իսկ ի բերդին Անգեղ նստուցեալ բերդակալ, և գումարեալ զզաւրս իւր գնաց ինքն ի ներքսագոյն և նուաճեաց զերկիրն ի ծառայութիւն։

     Apa ekn Senitam Xosrov. Ew zawrn Yunacʿ gumareal nstan i Całkotann, merj i gewłn or kočʿi Angłn(var. Ankłn), ənd or ancʿanē getn Aracani; ew i miws kołmanē kʿakeal zgewłn, acin amrutʿiwn šurǰ zinkʿeamb. […] Isk i berdin Angeł nstucʿeal berdakal, ew gumareal zzawrs iwr gnacʿ inkʿn i nerkʿsagoyn ew nuačeacʿ zerkirn i caṙayutʿiwn.

     • 1999 translation by Robert W. Thomson

       Then Senitam Khosrov came. The Greek army assembled and settled in Tsałkotn, near to the village called Angł by which the river Aratsani passes. Destroying the village on the other side, they made a fortification around themselves. […] In the fortress of Angł he installed a commander; then gathering his forces he himself marched to the interior and subjected the land.

   • 5th century, with changes and additions in later centuries, Alexander Romance :[8][9]

     Եւ անդուստ առեալ զաւրսն՝ եկեալ հասանէր յաշխարհն Մարաց, և ճեպէր զաւրսն մտանել ի Մեծ Հայս։ Եւ զնոսա հաւանեցուցեալ, անցեալ գնաց շատ աւուրս ընդ անջրդի տեղիս և ընդ խորաձորս աւձուտս և ընդ Արիակէ գնացեալ, եկեալ հասանէր ի գետն Արածանի, որ հոսի ծաղկաւէտ լերանցն Անգղայ գաւառին․ և ակունքն է Եփրատայ՝ հանդէպ լերինն Արարատայ, և զնա կարմնջեալ քարուկիր կամարաւք և երկաթի խոզիւք, ընդ որ հրամայեաց զաւրացն անցանել։

     Ew andust aṙeal zawrsn, ekeal hasanēr yašxarhn Maracʿ, ew čepēr zawrsn mtanel i Mec Hays. Ew znosa hawanecʿucʿeal, ancʿeal gnacʿ šat awurs ənd anǰrdi tełis ew ənd xorajors awjuts ew ənd Ariakē gnacʿeal, ekeal hasanēr i getn Aracani, or hosi całkawēt lerancʿn Angłay gawaṙin; ew akunkʿn ē Epʿratay, handēp lerinn Araratay, ew zna karmnǰeal kʿarukir kamarawkʿ ew erkatʿi xoziwkʿ, ənd or hramayeacʿ zawracʿn ancʿanel.

     • Translation by Albert M. Wolohojian

       And taking his troops thence, he came to the land of the Medes and hastened to enter great Armenia. And when he had won them over, he traveled on many days through the waterless lands and snake-infested ravines. And having traversed Ariake, he came to the river Aracani, which flows from the flowery hills of the Angł province to the source of the Euphrates opposite the Ararat mountain. And having bridged it with arches and iron bars, he ordered the troops to cross.

The localization of the Tsaghkotn settlement is uncertain. It has been variously identified with what is now Davutköy, Diyadin or Aşağıkargalık, Tutak.

• Ագղ (Agł), Անկղ (Ankł) – variant readings

• Անգեղտուն (Angełtun)

• → Armenian: Անգղ (Angł) (learned)
• → Ancient Greek: Ἀγγλών (Anglṓn) (in Procopius)
  • → Latin: Anglon
    • → English: Anglon

• Eremyan, S. T. (1963) Hayastanə əst “Ašxarhacʿoycʿ”-i (Pʿorj VII dari haykakan kʿartezi verakazmutʿyan žamanakakicʿ kʿartezagrakan himkʿi vra) [Armenia according to Ashkharhatsuyts] (An attempt of reconstructing the 7th century Armenian map on a modern cartographic basis)] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 35b
• Hewsen, Robert H. (2001) Armenia: A historical atlas, Chicago and London: The University of Chicago Press, page 63, map 55 E4
• Hakobyan, Tʿ. X.; Melikʿ-Baxšyan, St. T.; Barsełyan, H. X. (1986), “Անգղ”, in Hayastani ew harakicʿ šrǰanneri tełanunneri baṙaran [Dictionary of Toponyms of Armenia and Adjacent Regions] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, page 255b
• Inčičean, Łukas (1822) Storagrutʿiwn hin Hayastaneaycʿ [A description of ancient Armenia] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 415–416
• Xačʿatryan, Valeri (2015), “Անգեղտուն”, in Hayastani tełanunnerə hay patmičʿneri erkerum [Toponyms of Armenia in the works of Armenian historians] (in Armenian), Yerevan: Nairi, page 22