այլափառ
Armenian
Etymology
Learned borrowing from Old Armenian այլափառ (aylapʿaṙ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑjlɑˈpʰɑr]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɑjlɑˈpʰɑɾ]
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | այլափառ (aylapʿaṙ) | այլափառներ (aylapʿaṙner) | ||
| dative | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառների (aylapʿaṙneri) | ||
| ablative | այլափառից (aylapʿaṙicʿ) | այլափառներից (aylapʿaṙnericʿ) | ||
| instrumental | այլափառով (aylapʿaṙov) | այլափառներով (aylapʿaṙnerov) | ||
| locative | այլափառում (aylapʿaṙum) | այլափառներում (aylapʿaṙnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | այլափառը/այլափառն (aylapʿaṙə/aylapʿaṙn) | այլափառները/այլափառներն (aylapʿaṙnerə/aylapʿaṙnern) | ||
| dative | այլափառին (aylapʿaṙin) | այլափառներին (aylapʿaṙnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | այլափառս (aylapʿaṙs) | այլափառներս (aylapʿaṙners) | ||
| dative | այլափառիս (aylapʿaṙis) | այլափառներիս (aylapʿaṙneris) | ||
| ablative | այլափառիցս (aylapʿaṙicʿs) | այլափառներիցս (aylapʿaṙnericʿs) | ||
| instrumental | այլափառովս (aylapʿaṙovs) | այլափառներովս (aylapʿaṙnerovs) | ||
| locative | այլափառումս (aylapʿaṙums) | այլափառներումս (aylapʿaṙnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | այլափառդ (aylapʿaṙd) | այլափառներդ (aylapʿaṙnerd) | ||
| dative | այլափառիդ (aylapʿaṙid) | այլափառներիդ (aylapʿaṙnerid) | ||
| ablative | այլափառիցդ (aylapʿaṙicʿd) | այլափառներիցդ (aylapʿaṙnericʿd) | ||
| instrumental | այլափառովդ (aylapʿaṙovd) | այլափառներովդ (aylapʿaṙnerovd) | ||
| locative | այլափառումդ (aylapʿaṙumd) | այլափառներումդ (aylapʿaṙnerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
From այլ (ayl) + -ա- (-a-) + փառք (pʿaṙkʿ). Calque of Ancient Greek ἑτερόδοξος (heteródoxos).[1]
Adjective
այլափառ • (aylapʿaṙ)
- heterodox, differing in opinion
- 6th century, Philo of Alexandria, Aynocʿik or yElsn ē xndrocʿ ew lucmancʿ [Quaestiones et Solutiones in Exodum] 2.5:[2][3]
- Ընդէ՞ր ասէ, Զաստուածս ո՛չ հայհոյեսցես։ Եւ արդ ևս մեղադրե՞ն զա՟ծային օրէնս, իբրու թէ զայլոց սովորութիւնս քակեն․ քանզի ահա՛ ոչ միայն հաստատութիւն մատուցանեն այլափառացն, յընդունելութիւն և ի պատիւ այնոցիկ՝ զորս ի սկզբանէն կարծեցին թէ են ա՟ծք․ այլ և զիւրեանց աշակերտեալսն ըմբերանեն և սանձեն, ոչ տուեալ թոյլ արձակ լեզուով բամբասել զնոսա, լաւ զբարեհամբաւ գովութիւն համարեալք։
- Əndē?r asē, Zastuacs óčʿ hayhoyescʿes. Ew ard ews meładre?n za.cayin ōrēns, ibru tʿē zaylocʿ sovorutʿiwns kʿaken; kʿanzi ahá očʿ miayn hastatutʿiwn matucʿanen aylapʿaṙacʿn, yəndunelutʿiwn ew i patiw aynocʿik, zors i skzbanēn karcecʿin tʿē en a.ckʿ; ayl ew ziwreancʿ ašakertealsn əmberanen ew sanjen, očʿ tueal tʿoyl arjak lezuov bambasel znosa, law zbarehambaw govutʿiwn hamarealkʿ.
- Translation by Ralph Marcus
- Why does (Scripture) say, "gods thou shalt not revile"? Do they then still accuse the divine Law of breaking down the customs of others? For, behold, not only does it offer support to those of different opinion by accepting and honouring those whom they have from the beginning believed to be gods, but it also muzzles and restrains its own disciples, not permitting them to revile these with a loose tongue, for it believes that well-spoken praise is better.
- Ընդէ՞ր ասէ, Զաստուածս ո՛չ հայհոյեսցես։ Եւ արդ ևս մեղադրե՞ն զա՟ծային օրէնս, իբրու թէ զայլոց սովորութիւնս քակեն․ քանզի ահա՛ ոչ միայն հաստատութիւն մատուցանեն այլափառացն, յընդունելութիւն և ի պատիւ այնոցիկ՝ զորս ի սկզբանէն կարծեցին թէ են ա՟ծք․ այլ և զիւրեանց աշակերտեալսն ըմբերանեն և սանձեն, ոչ տուեալ թոյլ արձակ լեզուով բամբասել զնոսա, լաւ զբարեհամբաւ գովութիւն համարեալք։
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | այլափառ (aylapʿaṙ) | այլափառք (aylapʿaṙkʿ) | |
| genitive | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառաց (aylapʿaṙacʿ) | |
| dative | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառաց (aylapʿaṙacʿ) | |
| accusative | այլափառ (aylapʿaṙ) | այլափառս (aylapʿaṙs) | |
| ablative | այլափառէ (aylapʿaṙē) | այլափառաց (aylapʿaṙacʿ) | |
| instrumental | այլափառաւ (aylapʿaṙaw) | այլափառաւք = այլափառօք (aylapʿaṙawkʿ = aylapʿaṙōkʿ) | |
| locative | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառս (aylapʿaṙs) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | այլափառ (aylapʿaṙ) | այլափառք (aylapʿaṙkʿ) | |
| genitive | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառից (aylapʿaṙicʿ) | |
| dative | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառից (aylapʿaṙicʿ) | |
| accusative | այլափառ (aylapʿaṙ) | այլափառս (aylapʿaṙs) | |
| ablative | այլափառէ (aylapʿaṙē) | այլափառից (aylapʿaṙicʿ) | |
| instrumental | այլափառիւ (aylapʿaṙiw) | այլափառիւք (aylapʿaṙiwkʿ) | |
| locative | այլափառի (aylapʿaṙi) | այլափառս (aylapʿaṙs) |
Descendants
- → Armenian: այլափառ (aylapʿaṙ) (learned)
See also
- ուղղափառ (ułłapʿaṙ)
References
- Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6), Leuven – Paris – Dudley: Peeters, page 61
- Awgereancʿ, Mkrtičʿ (1826) Pʿiloni Ebrayecʿwoy mnacʿordkʿ i hays, or en Meknutʿiwn Cnndocʿ ew Elicʿ, Čaṙkʿ i Sampʿson, i Yovnan, ew yeris mankuns kam i hreštaks [Philonis Judaei paralipomena armena. Libri videlicet quatuor in Genesin, libri duo in Exodum, sermo unus de Sampsone, alter de Iona, tertius de tribus angelis Abraamo apparentibus], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 471
- Marcus, Ralph (1953) Philo: Supplement II: Questions and Answers on Exodus (The Loeb Classical Library), Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, pages 40–41
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “այլափառ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “այլափառ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.