կին
See also: -կին
Armenian
Etymology
From Old Armenian կին (kin).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kin]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡin]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun
կին • (kin)
Declension
oǰ-type, irregular plural, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կին (kin) | կանայք (kanaykʿ) | ||
| dative | կնոջ (knoǰ) | կանանց (kanancʿ) | ||
| ablative | կնոջից (knoǰicʿ) | կանանցից (kanancʿicʿ) | ||
| instrumental | կնոջով (knoǰov) | կանանցով (kanancʿov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կինը/կինն (kinə/kinn) | — | ||
| dative | կնոջը/կնոջն (knoǰə/knoǰn) | — | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կինս (kins) | կանայքս (kanaykʿs) | ||
| dative | կնոջս (knoǰs) | կանանցս (kanancʿs) | ||
| ablative | կնոջիցս (knoǰicʿs) | կանանցիցս (kanancʿicʿs) | ||
| instrumental | կնոջովս (knoǰovs) | կանանցովս (kanancʿovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կինդ (kind) | կանայքդ (kanaykʿd) | ||
| dative | կնոջդ (knoǰd) | կանանցդ (kanancʿd) | ||
| ablative | կնոջիցդ (knoǰicʿd) | կանանցիցդ (kanancʿicʿd) | ||
| instrumental | կնոջովդ (knoǰovd) | կանանցովդ (kanancʿovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms
- կնիկ (knik)
Old Armenian
Etymology
From Proto-Indo-European *gʷḗn. The genitive-dative plural կանանց (kanancʿ) is probably analogical after այր (ayr) : արանց (arancʿ). For the ending of կնոջ (knoǰ) see -ոջ (-oǰ). The plural կանայք (kanaykʿ) is often paralleled with Ancient Greek γυναικ- (gunaik-). For a discussion of the Armenian paradigm and the Greek parallel see the literature.[1][2][3][4][5]
Noun
կին • (kin)
- woman
- գեղեցիկ կին ― gełecʿik kin ― pretty woman
- նազելի կին ― nazeli kin ― charming woman
- առաքինի կին ― aṙakʿini kin ― virtuous woman
- բարեպաշտ կին ― barepašt kin ― pious woman
- ամօթղած կին ― amōtʿłac kin ― modest or bashful woman
- ողջախոհ կին ― ołǰaxoh kin ― chaste woman
- տգեղ կին ― tgeł kin ― ugly woman
- սոսկալի կին ― soskali kin ― frightful woman
- զարդասէր կին ― zardasēr kin ― coquette woman
- թեթեւամիտ կին ― tʿetʿewamit kin ― giddy or volatile woman
- կամագնաց կին ― kamagnacʿ kin ― capricious woman
- փոփոխամիտ կին ― pʿopʿoxamit kin ― fickle woman
- լկտի կին ― lkti kin ― immodest woman
- տռփոտ կին ― tṙpʿot kin ― lewd woman
- կին մարդ ― kin mard ― woman
- ազգ կանանց ― azg kanancʿ ― womankind, women, the fair sex
- թշնամի կանանց ― tʿšnami kanancʿ ― woman-hater
- կին առնակին ― kin aṙnakin ― married woman, wife
- շնորհ, գեղ կնոջ ― šnorh, geł knoǰ ― the grace, the charm of woman
- մանկահասակ կին գեղեցիկ ― mankahasak kin gełecʿik ― a young beauty
- կին խնամածու տան ― kin xnamacu tan ― house-keeper
- կին այրասիրտ ― kin ayrasirt ― heroine, courageous woman, championess
- հարկանիլ ի սէր կնոջ ― harkanil i sēr knoǰ ― to be enamoured, smitten, in love with a woman
- պատրել, մոլորեցուցանել զկին ― patrel, molorecʿucʿanel zkin ― to deceive or seduce a woman
- բռնադատել, ապականել զկին ― bṙnadatel, apakanel zkin ― to force, to dishonour a woman
- կանանց տուն ― kanancʿ tun ― women's half of the house
- wife, spouse
- հաւատարիմ կին ― hawatarim kin ― faithful wife
- անհաւատարիմ կին ― anhawatarim kin ― faithless wife
- կին առնել, առնուլ ― kin aṙnel, aṙnul ― to take a wife, to wed, to marry, to take in marriage
- կին լինել ումեք ― kin linel umekʿ ― to get married, to be spouse of
- կին ածել զդուստր ուրուք ― kin acel zdustr urukʿ ― to marry the daughter of
- կեալ ընդ կնոջ ― keal ənd knoǰ ― to live with a wife
- ծանր նստել կնոջ ― canr nstel knoǰ ― to be with child, pregnant, in the family way
- եւ առ նմա մայր նորա կին յերկրէն եգիպտացւոց ― ew aṙ nma mayr nora kin yerkrēn egiptacʿwocʿ ― and her mother gave him an Egyptian wife
- եւ եղեւ ինձ կին ― ew ełew inj kin ― and I took her to wife
Usage notes
The word has the following combining forms: կին- (kin-), կն- (kn-), կնոջ- (knoǰ-), կան- (kan-).
Declension
anomalous
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կին (kin) | կանայք (kanaykʿ) | |
| genitive | կնոջ (knoǰ) | կանանց (kanancʿ) | |
| dative | կնոջ (knoǰ) | կանանց (kanancʿ) | |
| accusative | կին (kin) | կանայս (kanays) | |
| ablative | կնոջէ (knoǰē) | կանանց (kanancʿ) | |
| instrumental | կանամբ, կնաւ (kanamb, knaw) | կանամբք (kanambkʿ) | |
| locative | կնոջ (knoǰ) | կանայս (kanays) | |
| These unusual forms are also attested: singular instrumental կնոջաւ (knoǰaw) and կնոջով (knoǰov) and plural genitive կնոջանց (knoǰancʿ). The plural genitive-dative can be կանաց (kanacʿ) | |||
Derived terms
- ազատակին (azatakin)
- այրակին (ayrakin)
- անկին (ankin)
- աշխարհատիկին (ašxarhatikin)
- առնակին (aṙnakin)
- առնակնութիւն (aṙnaknutʿiwn)
- արքայակին (arkʿayakin)
- բազմակին (bazmakin)
- բազմակնութիւն (bazmaknutʿiwn)
- երեքկին (erekʿkin)
- երիցակին (ericʿakin)
- երկակին (erkakin)
- երկկին (erkkin)
- եօթնառնակին (eōtʿnaṙnakin)
- իշխանակին (išxanakin)
- իրիցակին (iricʿakin)
- կանամբի (kanambi)
- կանանի (kanani)
- կանանոց (kananocʿ)
- կանանցաբարոյ (kanancʿabaroy)
- կանանցախօս (kanancʿaxōs)
- կանանցածին (kanancʿacin)
- կանանցական (kanancʿakan)
- կանանցահանդերձ (kanancʿahanderj)
- կանացաբար (kanacʿabar)
- կանացածին (kanacʿacin)
- կանացի (kanacʿi)
- կնաթող (knatʿoł)
- կնահան (knahan)
- կնահանութիւն (knahanutʿiwn)
- կնամարդ (knamard)
- կնամարդի (knamardi)
- կնամոլ (knamol)
- կնամոլի (knamoli)
- կնամոլութիւն (knamolutʿiwn)
- կնասէր (knasēr)
- կնասիրութիւն (knasirutʿiwn)
- կնատ (knat)
- կնատագոյն (knatagoyn)
- կնատաձորձ (knatajorj)
- կնատեաց (knateacʿ)
- կնատիմ (knatim)
- կնատութիւն (knatutʿiwn)
- կնացեալ (knacʿeal)
- կնացուցանեմ (knacʿucʿanem)
- կնաւոր (knawor)
- կնոջածին (knoǰacin)
- կնոջական (knoǰakan)
- կնոջասէրa (knoǰasēra)
- կնութիւն (knutʿiwn)
- միակին (miakin)
- միակնի (miakni)
- տանտիկին (tantikin)
- տիկին (tikin)
- տիրակին (tirakin)
- քրմակին (kʿrmakin)
Descendants
- Armenian: կին (kin)
References
- Clackson, James (1994) The linguistic relationship between Armenian and Greek (Publications of the Philological Society; 30), Oxford, Cambridge: Blackwell, pages 136–137
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, pages 172–174
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, pages 363–364
- Martirosyan, Hrach (2013), “The place of Armenian in the Indo-European language family: the relationship with Greek and Indo-Iranian”, in Journal of Language Relationship, issue 10, page 112
- Dunkel, George E. (2014) Lexikon der indogermanischen Partikeln und Pronominalstämme [Lexicon of Indo-European Particles and Pronominal Stems] (Indogermanische Bibliothek. 2. Reihe: Wörterbücher) (in German), Heidelberg: Universitätsverlag Winter GmbH Heidelberg, →ISBN, page 295
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կին”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 34
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կին”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.