հեց
Armenian
Etymology
From Old Armenian հեց (hecʿ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [hɛt͡sʰ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [hɛt͡sʰ]
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | հեց (hecʿ) | հեցեր (hecʿer) | ||
| dative | հեցի (hecʿi) | հեցերի (hecʿeri) | ||
| ablative | հեցից (hecʿicʿ) | հեցերից (hecʿericʿ) | ||
| instrumental | հեցով (hecʿov) | հեցերով (hecʿerov) | ||
| locative | հեցում (hecʿum) | հեցերում (hecʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | հեցը/հեցն (hecʿə/hecʿn) | հեցերը/հեցերն (hecʿerə/hecʿern) | ||
| dative | հեցին (hecʿin) | հեցերին (hecʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | հեցս (hecʿs) | հեցերս (hecʿers) | ||
| dative | հեցիս (hecʿis) | հեցերիս (hecʿeris) | ||
| ablative | հեցիցս (hecʿicʿs) | հեցերիցս (hecʿericʿs) | ||
| instrumental | հեցովս (hecʿovs) | հեցերովս (hecʿerovs) | ||
| locative | հեցումս (hecʿums) | հեցերումս (hecʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | հեցդ (hecʿd) | հեցերդ (hecʿerd) | ||
| dative | հեցիդ (hecʿid) | հեցերիդ (hecʿerid) | ||
| ablative | հեցիցդ (hecʿicʿd) | հեցերիցդ (hecʿericʿd) | ||
| instrumental | հեցովդ (hecʿovd) | հեցերովդ (hecʿerovd) | ||
| locative | հեցումդ (hecʿumd) | հեցերումդ (hecʿerumd) | ||
Old Armenian
Alternative forms
- խեց (xecʿ)
Etymology
The origin is uncertain. Martirosyan suggests derivation from Proto-Indo-European *pelḱ-sk- or *pelḱs with Old English felg (English felloe) as a cognate. Alternatively, connected with խեց (xecʿ, “pot; shell (of molluscs, etc.)”), if the basic meaning of the latter was ‘turning, twisting’.
Noun
հեց • (hecʿ)
- felloe
- 8th century, Stepʿannos Siwnecʿi, Meknutʿiwn Kʿerakanin [Commentary on Grammar] , ([1]):
- Իսկ փաղանունք ասին, որ են զոյգ անուանք․ անիւ և ճղուղ, առեղ և աւարտք, հեւան եւ դանդանք, կունդք եւ ականոց, հեց եւ բոյթ, կապերտ եւ գորգ, ձի եւ դզի, երամակապան եւ կուտպան, բիր եւ մահակ, որոց բնութիւն մի եւ անուանք այլ։
- Isk pʿałanunkʿ asin, or en zoyg anuankʿ; aniw ew čłuł, aṙeł ew awartkʿ, hewan ew dandankʿ, kundkʿ ew akanocʿ, hecʿ ew boytʿ, kapert ew gorg, ji ew dzi, eramakapan ew kutpan, bir ew mahak, orocʿ bnutʿiwn mi ew anuankʿ ayl.
- Իսկ փաղանունք ասին, որ են զոյգ անուանք․ անիւ և ճղուղ, առեղ և աւարտք, հեւան եւ դանդանք, կունդք եւ ականոց, հեց եւ բոյթ, կապերտ եւ գորգ, ձի եւ դզի, երամակապան եւ կուտպան, բիր եւ մահակ, որոց բնութիւն մի եւ անուանք այլ։
Declension
i-a-type or i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | հեց (hecʿ) | հեցք (hecʿkʿ) | |
| genitive | հեցի (hecʿi) | ? | |
| dative | հեցի (hecʿi) | ? | |
| accusative | հեց (hecʿ) | հեցս (hecʿs) | |
| ablative | հեցէ (hecʿē) | ? | |
| instrumental | ? | ? | |
| locative | հեցի (hecʿi) | հեցս (hecʿs) | |
| the instrumental singular and the genitive/dative/instrumental plural are not attested, which does not allow determining whether the word followed an i-type or an i-a-type declension | |||
Descendants
- Armenian: հեց (hecʿ)
References
Further reading
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “հեց”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “հեց”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “հեց”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 407
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.