մահկանացու
Armenian
Etymology
From Old Armenian մահկանացու (mahkanacʿu).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [mɑhkɑnɑˈt͡sʰu]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [mɑhɡɑnɑˈt͡sʰu]
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մահկանացու (mahkanacʿu) | մահկանացուներ (mahkanacʿuner) | ||
| dative | մահկանացուի (mahkanacʿui) | մահկանացուների (mahkanacʿuneri) | ||
| ablative | մահկանացուից (mahkanacʿuicʿ) | մահկանացուներից (mahkanacʿunericʿ) | ||
| instrumental | մահկանացուով (mahkanacʿuov) | մահկանացուներով (mahkanacʿunerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մահկանացուն (mahkanacʿun) | մահկանացուները/մահկանացուներն (mahkanacʿunerə/mahkanacʿunern) | ||
| dative | մահկանացուին (mahkanacʿuin) | մահկանացուներին (mahkanacʿunerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մահկանացուս (mahkanacʿus) | մահկանացուներս (mahkanacʿuners) | ||
| dative | մահկանացուիս (mahkanacʿuis) | մահկանացուներիս (mahkanacʿuneris) | ||
| ablative | մահկանացուիցս (mahkanacʿuicʿs) | մահկանացուներիցս (mahkanacʿunericʿs) | ||
| instrumental | մահկանացուովս (mahkanacʿuovs) | մահկանացուներովս (mahkanacʿunerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մահկանացուդ (mahkanacʿud) | մահկանացուներդ (mahkanacʿunerd) | ||
| dative | մահկանացուիդ (mahkanacʿuid) | մահկանացուներիդ (mahkanacʿunerid) | ||
| ablative | մահկանացուիցդ (mahkanacʿuicʿd) | մահկանացուներիցդ (mahkanacʿunericʿd) | ||
| instrumental | մահկանացուովդ (mahkanacʿuovd) | մահկանացուներովդ (mahkanacʿunerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մահկանացու (mahkanacʿu) | մահկանացուներ (mahkanacʿuner) | ||
| dative | մահկանացուի (mahkanacʿui) | մահկանացուների (mahkanacʿuneri) | ||
| ablative | մահկանացուից (mahkanacʿuicʿ) | մահկանացուներից (mahkanacʿunericʿ) | ||
| instrumental | մահկանացուով (mahkanacʿuov) | մահկանացուներով (mahkanacʿunerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մահկանացուն (mahkanacʿun) | մահկանացուները/մահկանացուներն (mahkanacʿunerə/mahkanacʿunern) | ||
| dative | մահկանացուին (mahkanacʿuin) | մահկանացուներին (mahkanacʿunerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մահկանացուս (mahkanacʿus) | մահկանացուներս (mahkanacʿuners) | ||
| dative | մահկանացուիս (mahkanacʿuis) | մահկանացուներիս (mahkanacʿuneris) | ||
| ablative | մահկանացուիցս (mahkanacʿuicʿs) | մահկանացուներիցս (mahkanacʿunericʿs) | ||
| instrumental | մահկանացուովս (mahkanacʿuovs) | մահկանացուներովս (mahkanacʿunerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մահկանացուդ (mahkanacʿud) | մահկանացուներդ (mahkanacʿunerd) | ||
| dative | մահկանացուիդ (mahkanacʿuid) | մահկանացուներիդ (mahkanacʿunerid) | ||
| ablative | մահկանացուիցդ (mahkanacʿuicʿd) | մահկանացուներիցդ (mahkanacʿunericʿd) | ||
| instrumental | մահկանացուովդ (mahkanacʿuovd) | մահկանացուներովդ (mahkanacʿunerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Old Armenian
Adjective
մահկանացու • (mahkanacʿu)
- mortal, subject to death
- 6th century, Philo of Alexandria, I linelutʿeann xndrocʿ ew lucmancʿ [Quaestiones et Solutiones in Genesim] 2.62:[1][2]
- Ամենաբարւոք եւ առանց ստութեան այս հրաման պատասխանոյ յա՟յ ելեալ է․ քանզի մահկանացու ոչինչ կերպարանիլ ի նմանութիւն առ վերնագոյնն եւ առ հայրն ամենեցուն կարէր, այլ առ երկրորդն ա՟ծ՝ որ է նորա բան։ Քանզի պարտ է բանականին մարդկան ոգւոյ՝ տիպ ա՟ծային բանին ձեւանալ․ վասն զի առաջին բանին՝ ա՟ծ վեհագոյն է, ամենաբանական բնութիւնն․ իսկ այն որ ի վեր քան զբանն է, ի լաւագունին եւ յառանձինն իմն անցեալ կայ ի տեսակի, զի՞նչ պարտ էր եղելոյ նման նորա բերել։ Բայց սակայն կամի եւ զայն ազդել, զի իրաւագոյն ա՟ծ վրէժ խնդրէ, զաստեացն եւ զճահաւորաց, վասն կրելոյ իմն այսմ առ նորա բանն զընտանութիւն․ որոյ է եւ մարդկային միտքն նմանութիւն եւ կերպարան։
- Amenabarwokʿ ew aṙancʿ stutʿean ays hraman patasxanoy ya.y eleal ē; kʿanzi mahkanacʿu očʿinčʿ kerparanil i nmanutʿiwn aṙ vernagoynn ew aṙ hayrn amenecʿun karēr, ayl aṙ erkrordn a.c, or ē nora ban. Kʿanzi part ē banakanin mardkan ogwoy, tip a.cayin banin jewanal; vasn zi aṙaǰin banin, a.c vehagoyn ē, amenabanakan bnutʿiwnn; isk ayn or i ver kʿan zbann ē, i lawagunin ew yaṙanjinn imn ancʿeal kay i tesaki, zi?nčʿ part ēr ełeloy nman nora berel. Baycʿ sakayn kami ew zayn azdel, zi irawagoyn a.c vrēž xndrē, zasteacʿn ew zčahaworacʿ, vasn kreloy imn aysm aṙ nora bann zəntanutʿiwn; oroy ē ew mardkayin mitkʿn nmanutʿiwn ew kerparan.
- Translation by Ralph Marcus
- Most excellently and veraciously this oracle was given by God. For nothing mortal can be made in the likeness of the most high One and Father of the universe but (only) in that of the second God, who is His Logos. For it was right that the rational (part) of the human soul should be formed as an impression by the divine Logos, since the pre-Logos God is superior to every rational nature. But He who is above the Logos (and) exists in the best and in a special form—what thing that comes into being can rightfully bear His likeness? Moreover, Scripture wishes also to show that God most justly avenges the virtuous and decent men because they have a certain kinship with His Logos, of which the human mind is a likeness and image.
- Ամենաբարւոք եւ առանց ստութեան այս հրաման պատասխանոյ յա՟յ ելեալ է․ քանզի մահկանացու ոչինչ կերպարանիլ ի նմանութիւն առ վերնագոյնն եւ առ հայրն ամենեցուն կարէր, այլ առ երկրորդն ա՟ծ՝ որ է նորա բան։ Քանզի պարտ է բանականին մարդկան ոգւոյ՝ տիպ ա՟ծային բանին ձեւանալ․ վասն զի առաջին բանին՝ ա՟ծ վեհագոյն է, ամենաբանական բնութիւնն․ իսկ այն որ ի վեր քան զբանն է, ի լաւագունին եւ յառանձինն իմն անցեալ կայ ի տեսակի, զի՞նչ պարտ էր եղելոյ նման նորա բերել։ Բայց սակայն կամի եւ զայն ազդել, զի իրաւագոյն ա՟ծ վրէժ խնդրէ, զաստեացն եւ զճահաւորաց, վասն կրելոյ իմն այսմ առ նորա բանն զընտանութիւն․ որոյ է եւ մարդկային միտքն նմանութիւն եւ կերպարան։
- mortiferous, deadly
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | մահկանացու (mahkanacʿu) | մահկանացուք (mahkanacʿukʿ) | |
| genitive | մահկանացուի (mahkanacʿui) | մահկանացուաց (mahkanacʿuacʿ) | |
| dative | մահկանացուի (mahkanacʿui) | մահկանացուաց (mahkanacʿuacʿ) | |
| accusative | մահկանացու (mahkanacʿu) | մահկանացուս (mahkanacʿus) | |
| ablative | մահկանացուէ (mahkanacʿuē) | մահկանացուաց (mahkanacʿuacʿ) | |
| instrumental | մահկանացուաւ (mahkanacʿuaw) | մահկանացուաւք = մահկանացուօք (mahkanacʿuawkʿ = mahkanacʿuōkʿ) | |
| locative | մահկանացուի (mahkanacʿui) | մահկանացուս (mahkanacʿus) |
Descendants
- Armenian: մահկանացու (mahkanacʿu)
References
- Awgereancʿ, Mkrtičʿ (1826) Pʿiloni Ebrayecʿwoy mnacʿordkʿ i hays, or en Meknutʿiwn Cnndocʿ ew Elicʿ, Čaṙkʿ i Sampʿson, i Yovnan, ew yeris mankuns kam i hreštaks [Philonis Judaei paralipomena armena. Libri videlicet quatuor in Genesin, libri duo in Exodum, sermo unus de Sampsone, alter de Iona, tertius de tribus angelis Abraamo apparentibus], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 146–147
- Marcus, Ralph (1953) Philo: Supplement I: Questions and Answers on Genesis (The Loeb Classical Library), Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, pages 150–151
Further reading
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “մահկանացու”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մահկանացու”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.