चमति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *ćámati, from Proto-Indo-Iranian *čámati, from Proto-Indo-European *kʷém-e-ti, from *kʷem- (“to swallow”). Cognate with Avestan 𐬀𐬱𐬀𐬨‎ (ašam, “sip”), Old Armenian քիմք (kʿimkʿ, “palate”), Icelandic hvóma.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐ́.mɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈt͡ɕɐ.mɐ.t̪i/

Verb

चमति • (cámati) (root चम्, class 1, type P)

to sip, drink
Synonym: पिबति (píbati)
to eat, swallow
Synonyms: अत्ति (átti), खादति (khā́dati), भक्षति (bhákṣati)

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: चमितुम् (cámitum)
	Undeclinable
Infinitive	चमितुम् cámitum
Gerund	चमित्वा camitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	चम्य / चमितव्य / चमनीय cámya / camitavya / camanīya
Feminine Gerundive	चम्या / चमितव्या / चमनीया cámyā / camitavyā / camanīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	चमित camitá
Feminine Past Passive Participle	चमिता camitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	चमितवत् camitávat
Feminine Past Active Participle	चमितवती camitávatī

Present: चमति (cámati), चमते (cámate), चम्यते (camyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चमति cámati	चमतः cámataḥ	चमन्ति cámanti	चमते cámate	चमेते cámete	चमन्ते cámante	चम्यते camyáte	चम्येते camyéte	चम्यन्ते camyánte
Second	चमसि cámasi	चमथः cámathaḥ	चमथ cámatha	चमसे cámase	चमेथे cámethe	चमध्वे cámadhve	चम्यसे camyáse	चम्येथे camyéthe	चम्यध्वे camyádhve
First	चमामि cámāmi	चमावः cámāvaḥ	चमामः cámāmaḥ	चमे cáme	चमावहे cámāvahe	चमामहे cámāmahe	चम्ये camyé	चम्यावहे camyā́vahe	चम्यामहे camyā́mahe
Imperative
Third	चमतु / चमतात् cámatu / cámatāt	चमताम् cámatām	चमन्तु cámantu	चमताम् cámatām	चमेताम् cámetām	चमन्तम् cámantam	चम्यताम् camyátām	चम्येताम् camyétām	चम्यन्तम् camyántam
Second	चम / चमतात् cáma / cámatāt	चमतम् cámatam	चमत cámata	चमस्व cámasva	चमेथाम् cámethām	चमध्वम् cámadhvam	चम्यस्व camyásva	चम्येथाम् camyéthām	चम्यध्वम् camyádhvam
First	चमानि cámāni	चमाव cámāva	चमाम cámāma	चमै cámai	चमावहै cámāvahai	चमामहै cámāmahai	चम्यै camyaí	चम्यावहै camyā́vahai	चम्यामहै camyā́mahai
Optative/Potential
Third	चमेत् cámet	चमेताम् cámetām	चमेयुः cámeyuḥ	चमेत cámeta	चमेयाताम् cámeyātām	चमेरन् cámeran	चम्येत camyéta	चम्येयाताम् camyéyātām	चम्येरन् camyéran
Second	चमेः cámeḥ	चमेतम् cámetam	चमेत cámeta	चमेथाः cámethāḥ	चमेयाथाम् cámeyāthām	चमेध्वम् cámedhvam	चम्येथाः camyéthāḥ	चम्येयाथाम् camyéyāthām	चम्येध्वम् camyédhvam
First	चमेयम् cámeyam	चमेव cámeva	चमेमः cámemaḥ	चमेय cámeya	चमेवहि cámevahi	चमेमहि cámemahi	चम्येय camyéya	चम्येवहि camyévahi	चम्येमहि camyémahi
Participles
	चमत् cámat			चममान cámamāna			चम्यमान camyámāna

Imperfect: अचमत् (ácamat), अचमत (ácamata), अचम्यत (ácamyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमत् ácamat	अचमताम् ácamatām	अचमन् ácaman	अचमत ácamata	अचमेताम् ácametām	अचमन्त ácamanta	अचम्यत ácamyata	अचम्येताम् ácamyetām	अचम्यन्त ácamyanta
Second	अचमः ácamaḥ	अचमतम् ácamatam	अचमत ácamata	अचमथाः ácamathāḥ	अचमेथाम् ácamethām	अचमध्वम् ácamadhvam	अचम्यथाः ácamyathāḥ	अचम्येथाम् ácamyethām	अचम्यध्वम् ácamyadhvam
First	अचमम् ácamam	अचमाव ácamāva	अचमाम ácamāma	अचमे ácame	अचमावहि ácamāvahi	अचमामहि ácamāmahi	अचम्ये ácamye	अचम्यावहि ácamyāvahi	अचम्यामहि ácamyāmahi

Future: चमिष्यति (camiṣyáti), चमिष्यते (camiṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	चमिष्यति camiṣyáti	चमिष्यतः camiṣyátaḥ	चमिष्यन्ति camiṣyánti	चमिष्यते camiṣyáte	चमिष्येते camiṣyéte	चमिष्यन्ते camiṣyánte
Second	चमिष्यसि camiṣyási	चमिष्यथः camiṣyáthaḥ	चमिष्यथ camiṣyátha	चमिष्यसे camiṣyáse	चमिष्येथे camiṣyéthe	चमिष्यध्वे camiṣyádhve
First	चमिष्यामि camiṣyā́mi	चमिष्यावः camiṣyā́vaḥ	चमिष्यामः camiṣyā́maḥ	चमिष्ये camiṣyé	चमिष्यावहे camiṣyā́vahe	चमिष्यामहे camiṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	चमिता camitā́	चमितारौ camitā́rau	चमितारः camitā́raḥ	चमिता camitā́	चमितारौ camitā́rau	चमितारः camitā́raḥ
Second	चमितासि camitā́si	चमितास्थः camitā́sthaḥ	चमितास्थ camitā́stha	चमितासे camitā́se	चमितासाथे camitā́sāthe	चमिताध्वे camitā́dhve
First	चमितास्मि camitā́smi	चमितास्वः camitā́svaḥ	चमितास्मः camitā́smaḥ	चमिताहे camitā́he	चमितास्वहे camitā́svahe	चमितास्महे camitā́smahe
Participles
	चमिष्यत् camiṣyát			चमिष्याण camiṣyā́ṇa

Conditional: अचमिष्यत् (ácamiṣyat), अचमिष्यत (ácamiṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमिष्यत् ácamiṣyat	अचमिष्यताम् ácamiṣyatām	अचमिष्यन् ácamiṣyan	अचमिष्यत ácamiṣyata	अचमिष्येताम् ácamiṣyetām	अचमिष्यन्त ácamiṣyanta
Second	अचमिष्यः ácamiṣyaḥ	अचमिष्यतम् ácamiṣyatam	अचमिष्यत ácamiṣyata	अचमिष्यथाः ácamiṣyathāḥ	अचमिष्येथाम् ácamiṣyethām	अचमिष्यध्वम् ácamiṣyadhvam
First	अचमिष्यम् ácamiṣyam	अचमिष्याव ácamiṣyāva	अचमिष्याम ácamiṣyāma	अचमिष्ये ácamiṣye	अचमिष्यावहि ácamiṣyāvahi	अचमिष्यामहि ácamiṣyāmahi

Aorist: अचमीत् (ácamīt), अचमिष्ट (ácamiṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमीत् ácamīt	अचमिष्टाम् ácamiṣṭām	अचमिषुः ácamiṣuḥ	अचमिष्ट ácamiṣṭa	अचमिषाताम् ácamiṣātām	अचमिषत ácamiṣata
Second	अचमीः ácamīḥ	अचमिष्तम् ácamiṣtam	अचमिष्ट ácamiṣṭa	अचमिष्ठाः ácamiṣṭhāḥ	अचमिषाथाम् ácamiṣāthām	अचमिढ्वम् ácamiḍhvam
First	अचमिषम् ácamiṣam	अचमिष्व ácamiṣva	अचमिष्म ácamiṣma	अचमिषि ácamiṣi	अचमिष्वहि ácamiṣvahi	अचमिष्महि ácamiṣmahi

Benedictive/Precative: चमियात् (camiyā́t), चमिषीष्ट (camiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	चमियात् camiyā́t	चमियास्ताम् camiyā́stām	चमियासुः camiyā́suḥ	चमिषीष्ट camiṣīṣṭá	चमिषीयास्ताम् camiṣīyā́stām	चमिषीरन् camiṣīrán
Second	चमियाः camiyā́ḥ	चमियास्तम् camiyā́stam	चमियास्त camiyā́sta	चमिषीष्ठाः camiṣīṣṭhā́ḥ	चमिषीयास्थाम् camiṣīyā́sthām	चमिषीध्वम् camiṣīdhvám
First	चमियासम् camiyā́sam	चमियास्व camiyā́sva	चमियास्म camiyā́sma	चमिषीय camiṣīyá	चमिषीवहि camiṣīváhi	चमिषीमहि camiṣīmáhi

Perfect: चचाम (cacā́ma), चेमे (cemé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चचाम cacā́ma	चेमतुः cemátuḥ	चेमुः cemúḥ	चेमे cemé	चेमाते cemā́te	चेमिरे cemiré
Second	चचमिथ cacámitha	चेमथुः cemáthuḥ	चेम cemá	चेमिषे cemiṣé	चेमाथे cemā́the	चेमिध्वे cemidhvé
First	चचम cacáma	चेमिव cemivá	चेमिम cemimá	चेमे cemé	चेमिवहे cemiváhe	चेमिमाहे cemimā́he
Participles
	चेमिवांस् cemivā́ṃs			चेमान cemāná

References

Monier Williams (1899), “चमति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 388.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.