शास्त्र

See also: शस्त्र

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit शास्त्र (śāstra).

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /ʃɑːs.t̪ɾᵊ/, [ʃäːs̪.t̪ɾᵊ]

Noun

शास्त्र • (śāstra) m (Urdu spelling شاستر‎)

study; science
code, rule
(religion) sacred text, scripture
हिंदू शास्त्रों में लिखा है कि आतमा सारे जीवों में होती है।
hindū śāstrõ mẽ likhā hai ki ātmā sāre jīvõ mẽ hotī hai.
In the Hindu scriptures it is written that all living things have atman.

Synonym: धर्मशास्त्र (dharmaśāstra)

Declension

Declension of शास्त्र (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	शास्त्र śāstra	शास्त्र śāstra
oblique	शास्त्र śāstra	शास्त्रों śāstrõ
vocative	शास्त्र śāstra	शास्त्रो śāstro

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit शास्त्र (śāstra).

Pronunciation

IPA^(key): /ɕas.t̪ɾə/

Noun

शास्त्र • (śāstra) n

Declension

Declension of शास्त्र (śāstra)
direct singular	शास्त्र śāstra
direct plural	शास्त्रे, शास्त्रं śāstre, śāstra
	singular	plural
nominative	शास्त्र śāstra	शास्त्रे, शास्त्रं śāstre, śāstra
oblique	शास्त्रा- śāstrā-	शास्त्रां- śāstrāN-
dative	शास्त्राला śāstrālā	शास्त्रांना śāstrāNnā
ergative	शास्त्राने śāstrāne	शास्त्रांनी śāstrāNni
instrumental	शास्त्राशी śāstrāśi	शास्त्रांशी śāstrāNśi
locative	शास्त्रात śāstrāt	शास्त्रांत śāstrāNt
vocative	शास्त्रा śāstrā	शास्त्रांनो śāstrāNno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Dative Note: -स (-sa) is archaic. -ते (-te) is limited to literary usage. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of शास्त्र
	masculine object		feminine object		neuter object		oblique
	singular	plural	singular	plural	singular^*	plural
singular subject	शास्त्राचा śāstrāċā	शास्त्राचे śāstrāce	शास्त्राची śāstrāci	शास्त्राच्या śāstrāca	शास्त्राचे, शास्त्राचं śāstrāce, śāstrāċa	शास्त्राची śāstrāci	शास्त्राच्या śāstrāca
plural subject	शास्त्रांचा śāstrāNċā	शास्त्रांचे śāstrāNce	शास्त्रांची śāstrāNci	शास्त्रांच्या śāstrāNca	शास्त्रांचे, शास्त्रांचं śāstrāNce, śāstrāNċa	शास्त्रांची śāstrāNci	शास्त्रांच्या śāstrāNca
^* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

Derived terms

जीवशास्त्र (jīvśāstra, “biology”)
भाषाशास्त्र (bhāṣāśāstra, “linguistics”)
भौतिकशास्त्र (bhautikśāstra, “physics”)
रसायनशास्त्र (rasāyanśāstra, “chemistry”)
शास्त्रज्ञ (śāstradnya, “scientist”)
शास्त्रीय (śāstrīya, “classical”)

Nepali

Etymology

Borrowed from Sanskrit शास्त्र (śāstra).

Pronunciation

IPA^(key): [säst̪rʌ]

Phonetic Devanagari: सास्त्र

Noun

शास्त्र • (śāstra)

field of study; discipline
religious laws or precepts

Sanskrit

Alternative scripts

ᬰᬵᬲ᭄ᬢ᭄ᬭ (Balinese script)
শাস্ত্ৰ (Assamese script)
শাস্ত্র (Bengali script)
𑰫𑰯𑰭𑰿𑰝𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
𑀰𑀸𑀲𑁆𑀢𑁆𑀭 (Brahmi script)
𑌶𑌾𑌸𑍍𑌤𑍍𑌰 (Grantha script)
શાસ્ત્ર (Gujarati script)
ਸ਼ਾਸੑਤੑਰ (Gurmukhi script)
ꦯꦴꦱ꧀ꦠꦿ (Javanese script)
ឝាស្ត្រ (Khmer script)
ಶಾಸ್ತ್ರ (Kannada script)
ຨາສ຺ຕ຺ຣ (Lao script)
ശാസ്ത്ര (Malayalam script)
𑘫𑘰𑘭𑘿𑘝𑘿𑘨 (Modi script)
ᠱᠠᢗᠰᢐᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
ᡧᠠ᠎᠊ᠠᠰ᠌ᢠᡵᠠ (Manchu script)
ၐာသ္တြ (Burmese script)
𑧋𑧑𑧍𑧠𑦽𑧠𑧈 (Nandinagari script)
𑐱𑐵𑐳𑑂𑐟𑑂𑐬 (Newa script)
ଶାସ୍ତ୍ର (Oriya script)
ꢯꢵꢱ꣄ꢡ꣄ꢬ (Saurashtra script)
𑆯𑆳𑆱𑇀𑆠𑇀𑆫 (Sharada script)
𑖫𑖯𑖭𑖿𑖝𑖿𑖨 (Siddham script)
ශාස්ත්ර (Sinhalese script)
శాస్త్ర (Telugu script)
ศาสฺตฺร (Thai script)
ཤཱ་སྟྲ (Tibetan script)
𑒬𑒰𑒮𑓂𑒞𑓂𑒩 (Tirhuta script)

Etymology

Derived from Proto-Indo-Aryan *śāstra, from Proto-Indo-European *ḱeh₁s- (“to teach, point out, instruct”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɕɑːs.tɾɐ/
(Classical) IPA^(key): /ˈɕɑːs̪.t̪ɾɐ/

Noun

शास्त्र • (śāstrá) n

order, command
precept, rule
teaching, instruction
advice, good counsel
any instrument of teaching, manual or compendium of rules
any book or treatise, especially religious or scientific
shastra, scripture
science, knowledge

Declension

Neuter a-stem declension of शास्त्र (śāstra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	शास्त्रम् śāstram	शास्त्रे śāstre	शास्त्राणि / शास्त्रा¹ śāstrāṇi / śāstrā¹
Vocative	शास्त्र śāstra	शास्त्रे śāstre	शास्त्राणि / शास्त्रा¹ śāstrāṇi / śāstrā¹
Accusative	शास्त्रम् śāstram	शास्त्रे śāstre	शास्त्राणि / शास्त्रा¹ śāstrāṇi / śāstrā¹
Instrumental	शास्त्रेण śāstreṇa	शास्त्राभ्याम् śāstrābhyām	शास्त्रैः / शास्त्रेभिः¹ śāstraiḥ / śāstrebhiḥ¹
Dative	शास्त्राय śāstrāya	शास्त्राभ्याम् śāstrābhyām	शास्त्रेभ्यः śāstrebhyaḥ
Ablative	शास्त्रात् śāstrāt	शास्त्राभ्याम् śāstrābhyām	शास्त्रेभ्यः śāstrebhyaḥ
Genitive	शास्त्रस्य śāstrasya	शास्त्रयोः śāstrayoḥ	शास्त्राणाम् śāstrāṇām
Locative	शास्त्रे śāstre	शास्त्रयोः śāstrayoḥ	शास्त्रेषु śāstreṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

Pali: sattha
- → Lao: ສາດ (sāt)
→ Hindi: शास्त्र (śāstra)
→ Khmer: សាស្ត្រ (saah)
→ Malay: sastera
- Indonesian: sastra
→ Malayalam: ശാസ്ത്രം (śāstraṃ)
→ Marathi: शास्त्र (śāstra)
→ Nepali: शास्त्र (śāstra)
→ Thai: ศาสตร์ (sàat), ศาสตร
→ Tocharian B: śāstär
→ Telugu: శాస్త్రము (śāstramu)

References

Monier Williams (1899), “शास्त्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1069.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.