fál

See also: fal, Fal, FAL, fàl, and fäl

Irish

Pronunciation

IPA^(key): /fˠɑːlˠ/
(Cois Fharraige) IPA^(key): /fˠɑːl̪ˠ/

Etymology 1

From Old Irish fál (“fence, hedge, enclosure”), from a Proto-Celtic derivative of Proto-Indo-European *wel- (“to turn, wind, roll”), see also Latin vallum (“wall”), Saterland Frisian Waal (“wall, rampart, mound”), Dutch wal (“wall, rampart, embankment”), German Wall (“rampart, mound, embankment”), Swedish vall (“mound, wall, bank”).

Noun

fál m (genitive singular fáil, nominative plural fálta)

hedge (thicket of bushes planted in a row), fence (barrier)
wall, barrier
enclosure, field

Declension

Declension of fál

First declension

Bare forms:

Case	Singular	Plural
Nominative	fál	fálta
Vocative	a fháil	a fhálta
Genitive	fáil	fálta
Dative	fál	fálta

Forms with the definite article:

Case	Singular	Plural
Nominative	an fál	na fálta
Genitive	an fháil	na bhfálta
Dative	leis an bhfál don fhál	leis na fálta

Derived terms

fálach (“fenced, fence-like; barrier-like, protective”, adjective)
fálaigh (“fence, enclose; lag; hedge”, verb)

Etymology 2

From Old Irish fálaid (“hedges, fences”, verb), from fál (“fence, hedge, enclosure”, noun).

Verb

fál (present analytic fálann, future analytic fálfaidh, verbal noun fáladh, past participle fálta)

Alternative form of fálaigh (“fence, enclose; lag; hedge”)

Conjugation

First Conjugation (A)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	fálim	fálann tú; fálir^†	fálann sé, sí	fálimid	fálann sibh	fálann siad; fálid^†	a fhálann; a fhálas / a bhfálann; a bhfálas	fáltar
	past	d'fhál mé; d'fhálas / fhál mé‡; fhálas‡	d'fhál tú; d'fhális / fhál tú; fhális‡	d'fhál sé, sí / fhál sé, sí‡	d'fhálamar; d'fhál muid / fhálamar; fhál muid‡	d'fhál sibh; d'fhálabhair / fhál sibh; fhálabhair‡	d'fhál siad; d'fháladar / fhál siad; fháladar‡	a d'fhál / ar fhál*	fáladh
	past habitual	d'fhálinn / fhálinn‡; bhfálinn‡‡	d'fháltá / fháltá‡; bhfáltá‡‡	d'fháladh sé, sí / fháladh sé, sí‡; bhfáladh sé, sí‡‡	d'fhálimis; d'fháladh muid / fhálimis; fháladh muid‡; bhfálimis‡‡; bhfáladh muid‡‡	d'fháladh sibh / fháladh sibh‡; bhfáladh sibh‡‡	d'fhálidís; d'fháladh siad / fhálidís; fháladh siad‡; bhfálidís‡‡; bhfáladh siad‡‡	a d'fháladh / a bhfáladh*	d'fháltí / fháltí‡; bhfáltí‡‡
	future	fálfidh mé; fálfad	fálfidh tú; fálfir^†	fálfidh sé, sí	fálfimid; fálfidh muid	fálfidh sibh	fálfidh siad; fálfid^†	a fhálfidh; a fhálfas / a bhfálfidh; a bhfálfas	fálfar
conditional		d'fhálfinn / fhálfinn‡; bhfálfinn‡‡	d'fhálfá / fhálfá‡; bhfálfá‡‡	d'fhálfadh sé, sí / fhálfadh sé, sí‡; bhfálfadh sé, sí‡‡	d'fhálfimis; d'fhálfadh muid / fhálfimis‡; fhálfadh muid‡; bhfálfimis‡‡; bhfálfadh muid‡‡	d'fhálfadh sibh / fhálfadh sibh‡; bhfálfadh sibh‡‡	d'fhálfidís; d'fhálfadh siad / fhálfidís‡; fhálfadh siad‡; bhfálfidís‡‡; bhfálfadh siad‡‡	a d'fhálfadh / a bhfálfadh*	d'fhálfí / fhálfí‡; bhfálfí‡‡
subjunctive	present	go bhfál mé; go bhfálad^†	go bhfál tú; go bhfálir^†	go bhfál sé, sí	go bhfálimid; go bhfál muid	go bhfál sibh	go bhfál siad; go bhfálid^†	—	go bhfáltar
subjunctive	past	dá bhfálinn	dá bhfáltá	dá bhfáladh sé, sí	dá bhfálimis; dá bhfáladh muid	dá bhfáladh sibh	dá bhfálidís; dá bhfáladh siad	—	dá bhfáltí
imperative		fálim	fál	fáladh sé, sí	fálimis	fáligí; fálidh^†	fálidís	—	fáltar
verbal noun		fáladh
past participle		fálta

* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡ Dependent form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
fál	fhál	bhfál
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

References

Ó Dónaill, Niall (1977), “fál”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “1 fál “fence, hedge, enclosure””, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “fálaid “hedges, fences””, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
Entries containing “fál” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
Entries containing “fál” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.