uña
See also: Appendix:Variations of "una"
Asturian
Etymology
From Vulgar Latin *ungla, from Latin ungula.
Related terms
- cortaúñes
- pezuña
- uñeru
- unguláu
Chayuco Mixtec
Etymology
From Proto-Mixtec *one.
References
- Pensinger, Brenda J. (1974) Diccionario mixteco-español, español-mixteco (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 18) (in Spanish), México, D.F.: El Instituto Lingüístico de Verano en coordinación con la Secretaría de Educación Pública a través de la Dirección General de Educación Extraescolar en el Medio Indígena, page 149
Galician
Alternative forms
Etymology
From Old Galician-Portuguese unlla, unna (13th century, Cantigas de Santa Maria), from Vulgar Latin *ungla, from Latin ungula. Cognate with Portuguese unha and Spanish uña.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈuɲa̝/
References
- “uña” in Dicionario de Dicionarios do galego medieval, SLI - ILGA 2006–2022.
- “uña” in Xavier Varela Barreiro & Xavier Gómez Guinovart: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval. SLI / Grupo TALG / ILG, 2006–2018.
- “uña” in Dicionario de Dicionarios da lingua galega, SLI - ILGA 2006–2013.
- “uña” in Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago: ILG.
- “uña” in Álvarez, Rosario (coord.): Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega.
Leonese
Alternative forms
Etymology
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
References
Quechua
Declension
declension of uña
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | uña | uñakuna |
accusative | uñata | uñakunata |
dative | uñaman | uñakunaman |
genitive | uñap | uñakunap |
locative | uñapi | uñakunapi |
terminative | uñakama | uñakunakama |
ablative | uñamanta | uñakunamanta |
instrumental | uñawan | uñakunawan |
comitative | uñantin | uñakunantin |
abessive | uñannaq | uñakunannaq |
comparative | uñahina | uñakunahina |
causative | uñarayku | uñakunarayku |
benefactive | uñapaq | uñakunapaq |
associative | uñapura | uñakunapura |
distributive | uñanka | uñakunanka |
exclusive | uñalla | uñakunalla |
possessive forms of uña
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñay | uñaykuna |
accusative | uñayta | uñaykunata |
dative | uñayman | uñaykunaman |
genitive | uñaypa | uñaykunap |
locative | uñaypi | uñaykunapi |
terminative | uñaykama | uñaykunakama |
ablative | uñaymanta | uñaykunamanta |
instrumental | uñaywan | uñaykunawan |
comitative | uñaynintin | uñaykunantin |
abessive | uñayninnaq | uñaykunannaq |
comparative | uñayhina | uñaykunahina |
causative | uñayrayku | uñaykunarayku |
benefactive | uñaypaq | uñaykunapaq |
associative | uñaypura | uñaykunapura |
distributive | uñayninka | uñaykunanka |
exclusive | uñaylla | uñaykunalla |
qampa - second-person singular
qampa (your) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñayki | uñaykikuna |
accusative | uñaykita | uñaykikunata |
dative | uñaykiman | uñaykikunaman |
genitive | uñaykipa | uñaykikunap |
locative | uñaykipi | uñaykikunapi |
terminative | uñaykikama | uñaykikunakama |
ablative | uñaykimanta | uñaykikunamanta |
instrumental | uñaykiwan | uñaykikunawan |
comitative | uñaykintin | uñaykikunantin |
abessive | uñaykinnaq | uñaykikunannaq |
comparative | uñaykihina | uñaykikunahina |
causative | uñaykirayku | uñaykikunarayku |
benefactive | uñaykipaq | uñaykikunapaq |
associative | uñaykipura | uñaykikunapura |
distributive | uñaykinka | uñaykikunanka |
exclusive | uñaykilla | uñaykikunalla |
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñan | uñankuna |
accusative | uñanta | uñankunata |
dative | uñanman | uñankunaman |
genitive | uñanpa | uñankunap |
locative | uñanpi | uñankunapi |
terminative | uñankama | uñankunakama |
ablative | uñanmanta | uñankunamanta |
instrumental | uñanwan | uñankunawan |
comitative | uñanintin | uñankunantin |
abessive | uñanninnaq | uñankunannaq |
comparative | uñanhina | uñankunahina |
causative | uñanrayku | uñankunarayku |
benefactive | uñanpaq | uñankunapaq |
associative | uñanpura | uñankunapura |
distributive | uñaninka | uñankunanka |
exclusive | uñanlla | uñankunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñanchik | uñanchikkuna |
accusative | uñanchikta | uñanchikkunata |
dative | uñanchikman | uñanchikkunaman |
genitive | uñanchikpa | uñanchikkunap |
locative | uñanchikpi | uñanchikkunapi |
terminative | uñanchikkama | uñanchikkunakama |
ablative | uñanchikmanta | uñanchikkunamanta |
instrumental | uñanchikwan | uñanchikkunawan |
comitative | uñanchiknintin | uñanchikkunantin |
abessive | uñanchikninnaq | uñanchikkunannaq |
comparative | uñanchikhina | uñanchikkunahina |
causative | uñanchikrayku | uñanchikkunarayku |
benefactive | uñanchikpaq | uñanchikkunapaq |
associative | uñanchikpura | uñanchikkunapura |
distributive | uñanchikninka | uñanchikkunanka |
exclusive | uñanchiklla | uñanchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñayku | uñaykukuna |
accusative | uñaykuta | uñaykukunata |
dative | uñaykuman | uñaykukunaman |
genitive | uñaykupa | uñaykukunap |
locative | uñaykupi | uñaykukunapi |
terminative | uñaykukama | uñaykukunakama |
ablative | uñaykumanta | uñaykukunamanta |
instrumental | uñaykuwan | uñaykukunawan |
comitative | uñaykuntin | uñaykukunantin |
abessive | uñaykunnaq | uñaykukunannaq |
comparative | uñaykuhina | uñaykukunahina |
causative | uñaykurayku | uñaykukunarayku |
benefactive | uñaykupaq | uñaykukunapaq |
associative | uñaykupura | uñaykukunapura |
distributive | uñaykunka | uñaykukunanka |
exclusive | uñaykulla | uñaykukunalla |
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñaykichik | uñaykichikkuna |
accusative | uñaykichikta | uñaykichikkunata |
dative | uñaykichikman | uñaykichikkunaman |
genitive | uñaykichikpa | uñaykichikkunap |
locative | uñaykichikpi | uñaykichikkunapi |
terminative | uñaykichikkama | uñaykichikkunakama |
ablative | uñaykichikmanta | uñaykichikkunamanta |
instrumental | uñaykichikwan | uñaykichikkunawan |
comitative | uñaykichiknintin | uñaykichikkunantin |
abessive | uñaykichikninnaq | uñaykichikkunannaq |
comparative | uñaykichikhina | uñaykichikkunahina |
causative | uñaykichikrayku | uñaykichikkunarayku |
benefactive | uñaykichikpaq | uñaykichikkunapaq |
associative | uñaykichikpura | uñaykichikkunapura |
distributive | uñaykichikninka | uñaykichikkunanka |
exclusive | uñaykichiklla | uñaykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
paykunap (their) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | uñanku | uñankukuna |
accusative | uñankuta | uñankukunata |
dative | uñankuman | uñankukunaman |
genitive | uñankupa | uñankukunap |
locative | uñankupi | uñankukunapi |
terminative | uñankukama | uñankukunakama |
ablative | uñankumanta | uñankukunamanta |
instrumental | uñankuwan | uñankukunawan |
comitative | uñankuntin | uñankukunantin |
abessive | uñankunnaq | uñankukunannaq |
comparative | uñankuhina | uñankukunahina |
causative | uñankurayku | uñankukunarayku |
benefactive | uñankupaq | uñankukunapaq |
associative | uñankupura | uñankukunapura |
distributive | uñankunka | uñankukunanka |
exclusive | uñankulla | uñankukunalla |
Spanish
Etymology
From Vulgar Latin *ungla, from Latin ungula, from unguis, ultimately from Proto-Indo-European *h₃negʰ-. Compare Portuguese unha.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈuɲa/ [ˈu.ɲa]
Audio (file) - Rhymes: -uɲa
- Syllabification: u‧ña
Derived terms
- con uñas y dientes
- de uñas
- estar de uñas
- laca de uñas
- lima de uñas
- morderse las uñas (“to bite one's nails”)
- negro de la uña
- pintaúñas
- ser uña y carne
- uña de caballo
- uña de gato
Related terms
Further reading
- “uña”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.