गूळ्ह
Sanskrit
Alternative forms
- गूढ (gūḍhá)
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *guẓḍʰás, from Proto-Indo-Iranian *gʰuždʰás, from *gʰawĵʰ- (“to hide, conceal”). See गूहति (gū́hati) for cognates. In the Rigveda, ḷ is metrically a cluster, suggesting a Rigvedic guẓḍhá.
Adjective
गूळ्ह • (gūḷhá) (pronounced guẓḍhá) (Vedic)
- covered, hidden, concealed
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 5.40.6:
- स्वर्भानोरध यदिन्द्र माया अवो दिवो वर्तमाना अवाहन् ।
गूळ्हं सूर्यं तमसापव्रतेन तुरीयेण ब्रह्मणाविन्ददत्रिः ॥- svarbhānoradha yadindra māyā avo divo vartamānā avāhan .
gūḷhaṃ sūryaṃ tamasāpavratena turīyeṇa brahmaṇāvindadatriḥ . - What time thou smotest down Svarbhanu's magic that spread itself beneath the sky, O Indra,
By his fourth sacred prayer Atri discovered Sūrya concealed in gloom that stayed his function.
- svarbhānoradha yadindra māyā avo divo vartamānā avāhan .
- स्वर्भानोरध यदिन्द्र माया अवो दिवो वर्तमाना अवाहन् ।
- secret, private
Declension
| Masculine a-stem declension of गूळ्ह | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | गूळ्हः (gūḷhaḥ) | ||
| Gen. sg. | गूळ्हस्य (gūḷhasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | गूळ्हः (gūḷhaḥ) | गूळ्हौ (gūḷhau) | गूळ्हाः (gūḷhāḥ) |
| Vocative | गूळ्ह (gūḷha) | गूळ्हौ (gūḷhau) | गूळ्हाः (gūḷhāḥ) |
| Accusative | गूळ्हम् (gūḷham) | गूळ्हौ (gūḷhau) | गूळ्हान् (gūḷhān) |
| Instrumental | गूळ्हेन (gūḷhena) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हैः (gūḷhaiḥ) |
| Dative | गूळ्हाय (gūḷhāya) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हेभ्यः (gūḷhebhyaḥ) |
| Ablative | गूळ्हात् (gūḷhāt) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हेभ्यः (gūḷhebhyaḥ) |
| Genitive | गूळ्हस्य (gūḷhasya) | गूळ्हयोः (gūḷhayoḥ) | गूळ्हानाम् (gūḷhānām) |
| Locative | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हयोः (gūḷhayoḥ) | गूळ्हेषु (gūḷheṣu) |
| Feminine ā-stem declension of गूळ्ह | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | गूळ्हा (gūḷhā) | ||
| Gen. sg. | गूळ्हायाः (gūḷhāyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | गूळ्हा (gūḷhā) | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हाः (gūḷhāḥ) |
| Vocative | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हाः (gūḷhāḥ) |
| Accusative | गूळ्हाम् (gūḷhām) | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हाः (gūḷhāḥ) |
| Instrumental | गूळ्हया (gūḷhayā) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हाभिः (gūḷhābhiḥ) |
| Dative | गूळ्हायै (gūḷhāyai) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हाभ्यः (gūḷhābhyaḥ) |
| Ablative | गूळ्हायाः (gūḷhāyāḥ) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हाभ्यः (gūḷhābhyaḥ) |
| Genitive | गूळ्हायाः (gūḷhāyāḥ) | गूळ्हयोः (gūḷhayoḥ) | गूळ्हानाम् (gūḷhānām) |
| Locative | गूळ्हायाम् (gūḷhāyām) | गूळ्हयोः (gūḷhayoḥ) | गूळ्हासु (gūḷhāsu) |
| Neuter a-stem declension of गूळ्ह | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | गूळ्हम् (gūḷham) | ||
| Gen. sg. | गूळ्हस्य (gūḷhasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | गूळ्हम् (gūḷham) | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हानि (gūḷhāni) |
| Vocative | गूळ्ह (gūḷha) | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हानि (gūḷhāni) |
| Accusative | गूळ्हम् (gūḷham) | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हानि (gūḷhāni) |
| Instrumental | गूळ्हेन (gūḷhena) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हैः (gūḷhaiḥ) |
| Dative | गूळ्हाय (gūḷhāya) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हेभ्यः (gūḷhebhyaḥ) |
| Ablative | गूळ्हात् (gūḷhāt) | गूळ्हाभ्याम् (gūḷhābhyām) | गूळ्हेभ्यः (gūḷhebhyaḥ) |
| Genitive | गूळ्हस्य (gūḷhasya) | गूळ्हयोः (gūḷhayoḥ) | गूळ्हानाम् (gūḷhānām) |
| Locative | गूळ्हे (gūḷhe) | गूळ्हयोः (gūḷhayoḥ) | गूळ्हेषु (gūḷheṣu) |
Descendants
- Pali: gūḷha
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.