basmaq

Azerbaijani
Other scripts
Cyrillic басмаг
Perso-Arabic باسماق‎

Etymology

From Proto-Turkic *bas- (“to press”).[1] Cognate with Turkish basmak (“to press, print”).

Pronunciation
  • IPA(key): [bɑsˈmɑχ]
  • Hyphenation: bas‧maq
  • Audio (Baku)(file)

Verb

basmaq (transitive)

  1. to press, push
    Düyməni bas, işıq yansın. ― Push the button, and the light goes on.
    düyməyə/düyməni basmaq ― to push the button
  2. to defeat
    Synonyms: məğlub etmək, yenmək, qalib gəlmək
  3. to run over, hit (by car)
    Synonym: vurmaq
  4. to overcome (to overwhelm with emotions)
    Bu insanların içini paxıllıq basib. ― The inner of these people is overcome by envy.
    Yuxu məni basdı. ― I was overcome by sleepiness.
    Məni dəhşətli bir yorğunluq basdı. ― I was overcome by a terrible tiredness.
    Synonym: yenmək
  5. to flood (to overflow, as by water from excessive rainfall)
    Metronu su basdı. ― The subway was flooded.
    • 2013 January 7, FaktXəbər‎:
      Müstəqillikdən sonra sələmçi qruplar yağışdan sonra göbələk kimi ölkəni basıb.
      After the independence, moneylender groups flooded the country like mushrooms after rain.
  6. to be overgrown with
    Yolları ot basmışdı. ― The roads were overgrown with grass.
  7. (dated) to print
    Synonym: çap etmək
  8. (colloquial, agriculture) to mount, to get on top of (an animal) to mate, to cover
    Synonym: sürmək

Conjugation
Conjugation of basmaq
positive
subject non-past participle basan
subject past participle basmış
subject future definite participle basacaq
non-subject future participle (mənim +) basacağım (sənin +) basacağın (onun +) basacağı (bizim +) basacağımız (sizin +) basacağınız (onların +) basacağı or basacaqları
non-subject past participle (mənim +) basdığım (sənin +) basdığın (onun +) basdığı (bizim +) basdığımız (sizin +) basdığınız (onların +) basdığı or basdıqları
basıb
general temporal participle basanda
participle of intensification basdıqca
specific temporal participle basarkən
reduplicated participle basa-basa
modal participle basaraq
infinitive basmaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple basıram basırsan basır basırıq basırsınız basırlar
perfect 1 basmışam basmısan,
basmışsan*		 basmışdır basmışıq basmısınız,
basmışsınız*		 basmışlar
perfect 2 – basıbsan basıb(dır) – basıbsınız basıb(dır)lar
past simple basdım basdın basdı basdıq basdınız basdılar
continuous basırdım basırdın basırdı basırdıq basırdınız basırdılar
perfect basmışdım basmışdın basmışdı basmışdıq basmışdınız basmışdılar
future definite basacağam basacaqsan basacaq basacağıq basacaqsınız basacaqlar
indefinite basaram basarsan basar basarıq basarsınız basarlar
future-in-the-past definite basacaqdım basacaqdın basacaqdı basacaqdıq basacaqdınız basacaqdılar
indefinite basardım basardın basardı basardıq basardınız basardılar
conditional present bassam bassan bassa bassaq bassanız bassalar
past bassaydım bassaydın bassaydı bassaydıq bassaydınız bassaydılar
subjunctive basam basasan basa basaq basasınız basalar
hortative basasıyam basasısan basası basasıyıq basasısınız basasılar
obligational present basmalıyam basmalısan basmalı basmalıyıq basmalısınız basmalılar
past basmalıydım basmalıydın basmalıydı basmalıydıq basmalıydınız basmalıydılar
evidential present basırmışam basırmışsan basırmış basırmışıq basırmışsınız basırmışlar
past basıbmışam basıbmışsan basıbmış basıbmışıq basıbmışsınız basıbmışlar
imperative basım bas bassın basaq,
basalım*		 basın bassınlar
negative
subject non-past participle basmayan
subject past participle basmamış
subject future definite participle basmayacaq
non-subject future participle (mənim +) basmayacağım (sənin +) basmayacağın (onun +) basmayacağı (bizim +) basmayacağımız (sizin +) basmayacağınız (onların +) basmayacağı or basmayacaqları
non-subject participle (mənim +) basmadığım (sənin +) basmadığın (onun +) basmadığı (bizim +) basmadığımız (sizin +) basmadığınız (onların +) basmadığı or basmadıqları
negative converb -
caritive compound basmadan
general temporal participle basmayanda
participle of intensification basmadıqca
specific temporal participle basmayarkən
modal participle basmayaraq
infinitive basmamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple basmıram basmırsan basmır basmırıq basmırsınız basmırlar
perfect 1 basmamışam basmamısan,
basmamışsan*		 basmamış basmamışıq basmamısınız,
basmamışsınız*		 basmamışlar
perfect 2 – basmayıbsan basmayıb(dır) – basmayıbsınız basmayıb(dır)lar
past simple basmadım basmadın basmadı basmadıq basmadınız basmadılar
continuous basmırdım basmırdın basmırdı basmırdıq basmırdınız basmırdılar
perfect basmamışdım basmamışdın basmamışdı basmamışdıq basmamışdınız basmamışdılar
future definite basmayacağam basmayacaqsan basmayacaq basmayacağıq basmayacaqsınız basmayacaqlar
indefinite basmaram basmarsan,
basmazsan		 basmaz basmarıq basmarsınız, basmazsınız basmazlar
future-in-the-past definite basmayacaqdım basmayacaqdın basmayacaqdı basmayacaqdıq basmayacaqdınız basmayacaqdılar
indefinite basmazdım basmazdın basmazdı basmazdıq basmazdınız basmazdılar
conditional present basmasam basmasan basmasa basmasaq basmasanız basmasalar
past basmasaydım basmasaydın basmasaydı basmasaydıq basmasaydınız basmasaydılar
subjunctive basmayam basmayasan basmaya basmayaq basmayasınız basmayalar
hortative basmayasıyam basmayasısan basmayası basmayasıyıq basmayasısınız basmayasılar
obligational present basmamalıyam basmamalısan basmamalı basmamalıyıq basmamalısınız basmamalılar
past basmamalıydım basmamalıydın basmamalıydı basmamalıydıq basmamalıydınız basmamalıydılar
evidential present basmayırmışam basmayırmışsan basmayırmış basmayırmışıq basmayırmışsınız basmayırmışlar
past basmayıbmışam basmayıbmışsan basmayıbmış basmayıbmışıq basmayıbmışsınız basmayıbmışlar
imperative basmayım basma basmasın basmayaq
basmayalım*		 basmayın basmasınlar
negative potential
subject non-past participle basammayan
subject future definite participle basammayacaq
non-subject participle (mənim +) basammadığım (sənin +) basammadığın (onun +) basammadığı (bizim +) basammadığımız (sizin +) basammadığınız (onların +) basammadığı or basammadıqları
converb -
caritive potentian converb basammadan
general temporal participle basammayanda
participle of intensification basammadıqca
specific temporal participle basammayarkən
modal participle basammayaraq
infinitive basammamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple basammıram basammırsan basammır basammırıq basammırsınız basammırlar
perfect 1 basammamışam basammamısan,
basammamışsan*		 basammamışdır basammamışıq basammamısınız,
basammamışsınız*		 basammaşmılar
perfect 2 – basammayıbsan basammayıb(dır) – basammayıbsınız basammayıb(dır)lar
past simple basammadım basammadın basammadı basammadıq basammadınız basammadılar
continuous basammırdım basammırdın basammırdı basammırdıq basammırdınız basammırdılır
perfect basammamışdım basammamışdın basammamışdı basammamışdıq basammamışdınız basammamışdılar
future definite basammayacağam basammayacaqsan basammayacaq basammayacağıq basammayacaqsınız basammayacaqlar
indefinite basammaram basammarsan,
basammazsan		 basammaz basammarıq basammarsınız,
basammazsınız		 basammazlar
future-in-the-past definite basammayacaqdım basammayacaqdın basammayacaqdı basammayacaqdıq basammayacaqdınız basammayacaqdılar
indefinite basammazdım basammazdın basammazdı basammazdıq basammazdınız basammazdılar
conditional present basammasam basammasan basammasa basammasaq basammasanız basammasalar
past basammasaydım basammasaydın basammasaydı basammasaydıq basammasaydınız basammasaydılar
subjunctive basammayam basammayasan basammaya basammayaq basammayasınız basammayalar
imperative basammayım basamma basammasın basammayaq basammayın basammasınlar
* dated or high-register

Derived terms
  • basdırmaq (“to bury”)
    • basdırılmaq (“to be buried”)
  • basqın (“attack”)
  • basılmaq (“to be defeated”)
  • basabas (“crush, squash”)
  • ayaq basmaq (“to set foot”)

References
  1. Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*press-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Further reading

Khalaj
Perso-Arabic باسماق‎

Etymology

From Proto-Turkic *bas-.

Pronunciation
  • IPA(key): /basˈmaq/

Verb

basmaq

  1. to press, to push

Derived terms

References
  • Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.