ун

See also: юн, ӱн, -ун-, уң, and Appendix:Variations of "un"

Adyghe

Alternative forms

Pronunciation
  • IPA(key): [jawən]

Noun

ун • (wun) (transitive)

  1. Alternative form of еун (jewun)

Bashkir
Bashkir cardinal numbers
 <  9 10 11  > 
    Cardinal : ун (un)
    Ordinal : унынсы (unınsı)

Etymology

From Proto-Turkic *ōn (“ten”).

Cognate with Old Turkic 𐰆𐰣‎ (on), Turkish on (“ten”), Turkmen ōn (“ten”), Yakut уон (uon, “ten”).

Pronunciation
  • IPA(key): [un]
    Audio(file)
  • Hyphenation: ун (one syllable)

Numeral

ун • (un)

  1. ten
    Мин ата-бабаларымдың ун быуынға ҡәҙәр кемдәр булыуын асыҡланым.
    Min ata-babalarımdıŋ un bıwınğa qäðär kemdär bulıwın asıqlanım.
    I have found out up to ten generations of who my ancestors were.

Derived terms
  • унау (unaw, “ten”, collective numeral)

Komi-Zyrian

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈun/, [ˈun]
  • Hyphenation: ун

Etymology 1

Originally a dialectal form of он (on), taken into the literary language.

Noun

ун • (un)

  1. sleep
  2. dream
Declension
Declension of ун (stem: унм-)
singular plural
nominative ун (un) унъяс (unjas)
accusative I* ун (un) унъяс (unjas)
II* унмӧс (unmös) унъясӧс (unjasös)
instrumental унмӧн (unmön) унъясӧн (unjasön)
comitative ункӧд (unköd) унъяскӧд (unjasköd)
caritive унтӧг (untög) унъястӧг (unjastög)
consecutive унла (unla) унъясла (unjasla)
genitive унлӧн (unlön) унъяслӧн (unjaslön)
ablative унлысь (unlyś) унъяслысь (unjaslyś)
dative унлы (unly) унъяслы (unjasly)
inessive унмын (unmyn) унъясын (unjasyn)
elative унмысь (unmyś) унъясысь (unjasyś)
illative унмӧ (unmö) унъясӧ (unjasö)
egressive унсянь (unśaň) унъяссянь (unjasśaň)
approximative унлань (unlaň) унъяслань (unjaslaň)
terminative унмӧдз (unmödź) унъясӧдз (unjasödź)
prolative I унмӧд (unmöd) унъясӧд (unjasöd)
II унті (unti) унъясті (unjasti)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Possessive declension of ун
First person singular
singular plural
nominative унмӧй (unmöj) унъясӧй (unjasöj)
accusative I* унмӧй (unmöj) унъясӧй (unjasöj)
II* унмӧс (unmös) унъясӧс (unjasös)
instrumental уннам (unnam) унъяснам (unjasnam)
comitative унмӧйкӧд (unmöjköd) унъясӧйкӧд (unjasöjköd)
caritive унтӧгым (untögym) унъястӧгым (unjastögym)
consecutive унмӧйла (unmöjla) унъясӧйла (unjasöjla)
genitive унмӧйлӧн (unmöjlön) унъясӧйлӧн (unjasöjlön)
ablative унмӧйлысь (unmöjlyś) унъясӧйлысь (unjasöjlyś)
dative унмӧйлы (unmöjly) унъясӧйлы (unjasöjly)
inessive унмам (unmam) унъясам (unjasam)
elative унсьым (unśym) унъяссьым (unjasśym)
illative унмам (unmam) унъясам (unjasam)
egressive унсяньым (unśaňym) унъяссяньым (unjasśaňym)
approximative унланьым (unlaňym) унъясланьым (unjaslaňym)
terminative унмӧдзым (unmödźym) унъясӧдзым (unjasödźym)
prolative I унмӧдым (unmödym) унъясӧдым (unjasödym)
II унтіым (untiym) унъястіым (unjastiym)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person singular
singular plural
nominative унмыд (unmyd) унъясыд (unjasyd)
accusative I* унмыд (unmyd) унъясыд (unjasyd)
II* унтӧ (untö) унъястӧ (unjastö)
instrumental уннад (unnad) унъяснад (unjasnad)
comitative унмыдкӧд (unmydköd) унъясыдкӧд (unjasydköd)
caritive унтӧгыд (untögyd) унъястӧгыд (unjastögyd)
consecutive унмыдла (unmydla) унъясыдла (unjasydla)
genitive унмыдлӧн (unmydlön) унъясыдлӧн (unjasydlön)
ablative унмыдлысь (unmydlyś) унъясыдлысь (unjasydlyś)
dative унмыдлы (unmydly) унъясыдлы (unjasydly)
inessive унмад (unmad) унъясад (unjasad)
elative унсьыд (unśyd) унъяссьыд (unjasśyd)
illative унмад (unmad) унъясад (unjasad)
egressive унсяньыд (unśaňyd) унъяссяньыд (unjasśaňyd)
approximative унланьыд (unlaňyd) унъясланьыд (unjaslaňyd)
terminative унмӧдзыд (unmödźyd) унъясӧдзыд (unjasödźyd)
prolative I унмӧдыд (unmödyd) унъясӧдыд (unjasödyd)
II унтіыд (untiyd) унъястіыд (unjastiyd)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person singular
singular plural
nominative унмыс (unmys) унъясыс (unjasys)
accusative I* унмыс (unmys) унъясыс (unjasys)
II* унсӧ (unsö) унъяссӧ (unjassö)
instrumental уннас (unnas) унъяснас (unjasnas)
comitative унмыскӧд (unmysköd) унъясыскӧд (unjasysköd)
caritive унтӧгыс (untögys) унъястӧгыс (unjastögys)
consecutive унмысла (unmysla) унъясысла (unjasysla)
genitive унмыслӧн (unmyslön) унъясыслӧн (unjasyslön)
ablative унмыслысь (unmyslyś) унъясыслысь (unjasyslyś)
dative унмыслы (unmysly) унъясыслы (unjasysly)
inessive унмас (unmas) унъясас (unjasas)
elative унсьыс (unśys) унъяссьыс (unjasśys)
illative унмас (unmas) унъясас (unjasas)
egressive унсяньыс (unśaňys) унъяссяньыс (unjasśaňys)
approximative унланьыс (unlaňys) унъясланьыс (unjaslaňys)
terminative унмӧдзыс (unmödźys) унъясӧдзыс (unjasödźys)
prolative I унмӧдыс (unmödys) унъясӧдыс (unjasödys)
II унтіыс (untiys) унъястіыс (unjastiys)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
First person plural
singular plural
nominative унным (unnym) унъясным (unjasnym)
accusative I* унным (unnym) унъясным (unjasnym)
II* уннымӧ (unnymö) унъяснымӧ (unjasnymö)
instrumental уннаным (unnanym) унъяснаным (unjasnanym)
comitative уннымкӧд (unnymköd) унъяснымкӧд (unjasnymköd)
caritive унтӧгным (untögnym) унъястӧгным (unjastögnym)
consecutive уннымла (unnymla) унъяснымла (unjasnymla)
genitive уннымлӧн (unnymlön) унъяснымлӧн (unjasnymlön)
ablative уннымлысь (unnymlyś) унъяснымлысь (unjasnymlyś)
dative уннымлы (unnymly) унъяснымлы (unjasnymly)
inessive унманым (unmanym) унъясаным (unjasanym)
elative унсьыным (unśynym) унъяссьыным (unjasśynym)
illative унманым (unmanym) унъясаным (unjasanym)
egressive унсяньыным (unśaňynym) унъяссяньыным (unjasśaňynym)
approximative унланьыным (unlaňynym) унъясланьыным (unjaslaňynym)
terminative унмӧдзыным (unmödźynym) унъясӧдзыным (unjasödźynym)
prolative I унмӧдыным (unmödynym) унъясӧдыным (unjasödynym)
II унтіыным (untiynym) унъястіыным (unjastiynym)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person plural
singular plural
nominative унныд (unnyd) унъясныд (unjasnyd)
accusative I* унныд (unnyd) унъясныд (unjasnyd)
II* уннытӧ (unnytö) унъяснытӧ (unjasnytö)
instrumental уннаныд (unnanyd) унъяснаныд (unjasnanyd)
comitative унныдкӧд (unnydköd) унъясныдкӧд (unjasnydköd)
caritive унтӧгныд (untögnyd) унъястӧгныд (unjastögnyd)
consecutive унныдла (unnydla) унъясныдла (unjasnydla)
genitive унныдлӧн (unnydlön) унъясныдлӧн (unjasnydlön)
ablative унныдлысь (unnydlyś) унъясныдлысь (unjasnydlyś)
dative унныдлы (unnydly) унъясныдлы (unjasnydly)
inessive унманыд (unmanyd) унъясаныд (unjasanyd)
elative унсьыныд (unśynyd) унъяссьыныд (unjasśynyd)
illative унманыд (unmanyd) унъясаныд (unjasanyd)
egressive унсяньыныд (unśaňynyd) унъяссяньыныд (unjasśaňynyd)
approximative унланьыныд (unlaňynyd) унъясланьыныд (unjaslaňynyd)
terminative унмӧдзыныд (unmödźynyd) унъясӧдзыныд (unjasödźynyd)
prolative I унмӧдыныд (unmödynyd) унъясӧдыныд (unjasödynyd)
II унтіыныд (untiynyd) унъястіыныд (unjastiynyd)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person plural
singular plural
nominative унныс (unnys) унъясныс (unjasnys)
accusative I* унныс (unnys) унъясныс (unjasnys)
II* уннысӧ (unnysö) унъяснысӧ (unjasnysö)
instrumental уннаныс (unnanys) унъяснаныс (unjasnanys)
comitative уннымкӧс (unnymkös) унъяснымкӧс (unjasnymkös)
caritive унтӧгныс (untögnys) унъястӧгныс (unjastögnys)
consecutive уннысла (unnysla) унъяснысла (unjasnysla)
genitive унныслӧн (unnyslön) унъясныслӧн (unjasnyslön)
ablative унныслысь (unnyslyś) унъясныслысь (unjasnyslyś)
dative унныслы (unnysly) унъясныслы (unjasnysly)
inessive унманыс (unmanys) унъясаныс (unjasanys)
elative унсьыныс (unśynys) унъяссьыныс (unjasśynys)
illative унманыс (unmanys) унъясаныс (unjasanys)
egressive унсяньыныс (unśaňynys) унъяссяньыныс (unjasśaňynys)
approximative унланьыныс (unlaňynys) унъясланьыныс (unjaslaňynys)
terminative унмӧдзыныс (unmödźynys) унъясӧдзыныс (unjasödźynys)
prolative I унмӧдыныс (unmödynys) унъясӧдыныс (unjasödynys)
II унтіыныс (untiynys) унъястіыныс (unjastiynys)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Etymology 2

Perhaps related to Finnish eno and Northern Sami eanu.

Noun

ун • (un)

  1. (dialectal) maternal aunt (older sister of one's mother)
  2. (dialectal) maternal aunt-in-law (wife of an older brother of one's mother)
Declension
Declension of ун (stem: ун-)
singular plural
nominative ун (un) унъяс (unjas)
accusative I* ун (un) унъяс (unjas)
II* унӧс (unös) унъясӧс (unjasös)
instrumental унӧн (unön) унъясӧн (unjasön)
comitative ункӧд (unköd) унъяскӧд (unjasköd)
caritive унтӧг (untög) унъястӧг (unjastög)
consecutive унла (unla) унъясла (unjasla)
genitive унлӧн (unlön) унъяслӧн (unjaslön)
ablative унлысь (unlyś) унъяслысь (unjaslyś)
dative унлы (unly) унъяслы (unjasly)
inessive унын (unyn) унъясын (unjasyn)
elative унысь (unyś) унъясысь (unjasyś)
illative унӧ (unö) унъясӧ (unjasö)
egressive унсянь (unśaň) унъяссянь (unjasśaň)
approximative унлань (unlaň) унъяслань (unjaslaň)
terminative унӧдз (unödź) унъясӧдз (unjasödź)
prolative I унӧд (unöd) унъясӧд (unjasöd)
II унті (unti) унъясті (unjasti)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Possessive declension of ун
First person singular
singular plural
nominative унӧй (unöj) унъясӧй (unjasöj)
accusative I* унӧй (unöj) унъясӧй (unjasöj)
II* унӧс (unös) унъясӧс (unjasös)
instrumental уннам (unnam) унъяснам (unjasnam)
comitative унӧйкӧд (unöjköd) унъясӧйкӧд (unjasöjköd)
caritive унтӧгым (untögym) унъястӧгым (unjastögym)
consecutive унӧйла (unöjla) унъясӧйла (unjasöjla)
genitive унӧйлӧн (unöjlön) унъясӧйлӧн (unjasöjlön)
ablative унӧйлысь (unöjlyś) унъясӧйлысь (unjasöjlyś)
dative унӧйлы (unöjly) унъясӧйлы (unjasöjly)
inessive унам (unam) унъясам (unjasam)
elative унсьым (unśym) унъяссьым (unjasśym)
illative унам (unam) унъясам (unjasam)
egressive унсяньым (unśaňym) унъяссяньым (unjasśaňym)
approximative унланьым (unlaňym) унъясланьым (unjaslaňym)
terminative унӧдзым (unödźym) унъясӧдзым (unjasödźym)
prolative I унӧдым (unödym) унъясӧдым (unjasödym)
II унтіым (untiym) унъястіым (unjastiym)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person singular
singular plural
nominative уныд (unyd) унъясыд (unjasyd)
accusative I* уныд (unyd) унъясыд (unjasyd)
II* унтӧ (untö) унъястӧ (unjastö)
instrumental уннад (unnad) унъяснад (unjasnad)
comitative уныдкӧд (unydköd) унъясыдкӧд (unjasydköd)
caritive унтӧгыд (untögyd) унъястӧгыд (unjastögyd)
consecutive уныдла (unydla) унъясыдла (unjasydla)
genitive уныдлӧн (unydlön) унъясыдлӧн (unjasydlön)
ablative уныдлысь (unydlyś) унъясыдлысь (unjasydlyś)
dative уныдлы (unydly) унъясыдлы (unjasydly)
inessive унад (unad) унъясад (unjasad)
elative унсьыд (unśyd) унъяссьыд (unjasśyd)
illative унад (unad) унъясад (unjasad)
egressive унсяньыд (unśaňyd) унъяссяньыд (unjasśaňyd)
approximative унланьыд (unlaňyd) унъясланьыд (unjaslaňyd)
terminative унӧдзыд (unödźyd) унъясӧдзыд (unjasödźyd)
prolative I унӧдыд (unödyd) унъясӧдыд (unjasödyd)
II унтіыд (untiyd) унъястіыд (unjastiyd)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person singular
singular plural
nominative уныс (unys) унъясыс (unjasys)
accusative I* уныс (unys) унъясыс (unjasys)
II* унсӧ (unsö) унъяссӧ (unjassö)
instrumental уннас (unnas) унъяснас (unjasnas)
comitative уныскӧд (unysköd) унъясыскӧд (unjasysköd)
caritive унтӧгыс (untögys) унъястӧгыс (unjastögys)
consecutive унысла (unysla) унъясысла (unjasysla)
genitive уныслӧн (unyslön) унъясыслӧн (unjasyslön)
ablative уныслысь (unyslyś) унъясыслысь (unjasyslyś)
dative уныслы (unysly) унъясыслы (unjasysly)
inessive унас (unas) унъясас (unjasas)
elative унсьыс (unśys) унъяссьыс (unjasśys)
illative унас (unas) унъясас (unjasas)
egressive унсяньыс (unśaňys) унъяссяньыс (unjasśaňys)
approximative унланьыс (unlaňys) унъясланьыс (unjaslaňys)
terminative унӧдзыс (unödźys) унъясӧдзыс (unjasödźys)
prolative I унӧдыс (unödys) унъясӧдыс (unjasödys)
II унтіыс (untiys) унъястіыс (unjastiys)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
First person plural
singular plural
nominative унным (unnym) унъясным (unjasnym)
accusative I* унным (unnym) унъясным (unjasnym)
II* уннымӧ (unnymö) унъяснымӧ (unjasnymö)
instrumental уннаным (unnanym) унъяснаным (unjasnanym)
comitative уннымкӧд (unnymköd) унъяснымкӧд (unjasnymköd)
caritive унтӧгным (untögnym) унъястӧгным (unjastögnym)
consecutive уннымла (unnymla) унъяснымла (unjasnymla)
genitive уннымлӧн (unnymlön) унъяснымлӧн (unjasnymlön)
ablative уннымлысь (unnymlyś) унъяснымлысь (unjasnymlyś)
dative уннымлы (unnymly) унъяснымлы (unjasnymly)
inessive унаным (unanym) унъясаным (unjasanym)
elative унсьыным (unśynym) унъяссьыным (unjasśynym)
illative унаным (unanym) унъясаным (unjasanym)
egressive унсяньыным (unśaňynym) унъяссяньыным (unjasśaňynym)
approximative унланьыным (unlaňynym) унъясланьыным (unjaslaňynym)
terminative унӧдзыным (unödźynym) унъясӧдзыным (unjasödźynym)
prolative I унӧдыным (unödynym) унъясӧдыным (unjasödynym)
II унтіыным (untiynym) унъястіыным (unjastiynym)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person plural
singular plural
nominative унныд (unnyd) унъясныд (unjasnyd)
accusative I* унныд (unnyd) унъясныд (unjasnyd)
II* уннытӧ (unnytö) унъяснытӧ (unjasnytö)
instrumental уннаныд (unnanyd) унъяснаныд (unjasnanyd)
comitative унныдкӧд (unnydköd) унъясныдкӧд (unjasnydköd)
caritive унтӧгныд (untögnyd) унъястӧгныд (unjastögnyd)
consecutive унныдла (unnydla) унъясныдла (unjasnydla)
genitive унныдлӧн (unnydlön) унъясныдлӧн (unjasnydlön)
ablative унныдлысь (unnydlyś) унъясныдлысь (unjasnydlyś)
dative унныдлы (unnydly) унъясныдлы (unjasnydly)
inessive унаныд (unanyd) унъясаныд (unjasanyd)
elative унсьыныд (unśynyd) унъяссьыныд (unjasśynyd)
illative унаныд (unanyd) унъясаныд (unjasanyd)
egressive унсяньыныд (unśaňynyd) унъяссяньыныд (unjasśaňynyd)
approximative унланьыныд (unlaňynyd) унъясланьыныд (unjaslaňynyd)
terminative унӧдзыныд (unödźynyd) унъясӧдзыныд (unjasödźynyd)
prolative I унӧдыныд (unödynyd) унъясӧдыныд (unjasödynyd)
II унтіыныд (untiynyd) унъястіыныд (unjastiynyd)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person plural
singular plural
nominative унныс (unnys) унъясныс (unjasnys)
accusative I* унныс (unnys) унъясныс (unjasnys)
II* уннысӧ (unnysö) унъяснысӧ (unjasnysö)
instrumental уннаныс (unnanys) унъяснаныс (unjasnanys)
comitative уннымкӧс (unnymkös) унъяснымкӧс (unjasnymkös)
caritive унтӧгныс (untögnys) унъястӧгныс (unjastögnys)
consecutive уннысла (unnysla) унъяснысла (unjasnysla)
genitive унныслӧн (unnyslön) унъясныслӧн (unjasnyslön)
ablative унныслысь (unnyslyś) унъясныслысь (unjasnyslyś)
dative унныслы (unnysly) унъясныслы (unjasnysly)
inessive унаныс (unanys) унъясаныс (unjasanys)
elative унсьыныс (unśynys) унъяссьыныс (unjasśynys)
illative унаныс (unanys) унъясаныс (unjasanys)
egressive унсяньыныс (unśaňynys) унъяссяньыныс (unjasśaňynys)
approximative унланьыныс (unlaňynys) унъясланьыныс (unjaslaňynys)
terminative унӧдзыныс (unödźynys) унъясӧдзыныс (unjasödźynys)
prolative I унӧдыныс (unödynys) унъясӧдыныс (unjasödynys)
II унтіыныс (untiynys) унъястіыныс (unjastiynys)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Synonyms
Hypernyms
  • (maternal aunt): тьӧт (ťöt, “aunt”), ичинь (ićiň, “maternal aunt”)
  • (maternal aunt-in-law): тьӧт (ťöt, “aunt”)
Derived terms

References
  • Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 32
  • L. M. Beznosikova; E. A. Ajbabina; R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, pages 682-683

Kyrgyz

Etymology

From Proto-Turkic *ūn (“flour”).

Noun

ун • (un)

  1. floor

Romanian

Article

ун

  1. Cyrillic spelling of un.

Southern Altai

Etymology

From Proto-Turkic *ūn (“flour”).

Cognate with Kazakh ұн (ūn, “flour”), Kyrgyz ун (un, “flour”), Uzbek un (“flour”), Crimean Tatar un, Kumyk ун (un), Bashkir он (on), Khakas ун (un, “flour”), Shor ун,Azerbaijani un, Turkish un (“flour”).

Noun

ун • (un)

  1. flour

Synonyms
  • кулур (kulur) (from Mongolian)

Derived terms
  • унаш (unaš, “noodle”)

References
  • “ун”, in Grammatika Altajskovo Jazyka [Altaic language Grammar], Kazan: V universtiteskoj til, 1869, →ISBN

Tatar

Numeral

ун • (un) (Latin spelling un)

  1. ten

Udi

Etymology

From Aghwan 𐕛𐕒𐕡𐕎 (vun, “you”)

Pronoun

ун • (un) (Vartashen)

  1. (second person singular) you

Alternative forms
  • гьун (hun) – Nij

References
  • Gukasjan, Vorošil (1974), “ун”, in Удинско-азербайджанско-русский словарь [Udi–Azerbaijani–Russian Dictionary], Baku: Academy Press, page 213
  • Gippert J., Schulze W., Aleksidze Z., Mahé J.-P., editors (2009) The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai (Monumenta Palaeographica Medii Aevi : Series Ibero-Caucasica; 2), volume 1, Turnhout: Brepols, →ISBN, page II-37
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.