مردن
Persian
Etymology
From Middle Persian YMYTWNtn' (murdan), from Old Persian [script needed] (mar-), from Proto-Iranian *márti, from Proto-Indo-Iranian *márti, ultimately derived from Proto-Indo-European *mer- (“to die”). Compare Northern Kurdish mirin, Avestan 𐬨𐬀𐬭- (mar-), Sanskrit मरति (marati), Old Armenian մեռանիմ (meṙanim), Old Church Slavonic мрѣти (mrěti), Latin morior, English murder.
Pronunciation
| Dari | مردن |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | мурдан (murdan) |
- (Classical Persian): IPA(key): /muɾdan/
- (Dari): IPA(key): /mʊɾdan/
- (Iranian Persian): IPA(key): /moɾdæn/
- (Tajik): IPA(key): /muɾdan/
Verb
مردن • (mordan) (present stem میر (mir))
- to die (to stop living)
- Synonyms: فوت کردن (fowt kardan, “to pass away”), درگذشتن (dargozaštan, “to pass away”), از دنیا رفتن (az donyâ raftan, “to pass away”)
- c. 920, Rudaki, Julie Scott Meisami, in "The Panegyric Qaside in The Eastern Iranian World", Persian Lyric Poetry in the Classical Era (2019), transl., مرد مرادی، نه همانا که مرد [Mord Morâdi, na hamânâ ke mord]:
- مرد مرادی، نه همانا که مرد، جان گرامی به پدر باز داد […]
- mord morâdi, na hamânâ ke mord, jân-e gerâmi be pedar bâz dâd […]
- Morâdi died; but nay, indeed he did not die; he returned his precious soul to his Father [God] […]
Conjugation
| infinitive | مردن (mordán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | میر (mir) | ||||||
| past | مرد (mord) | |||||||
| participle | present | میرنده (mirandé) | ||||||
| past | مرده (mordé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | میرم (miram) |
میری (miri) |
میرد (mirad) |
میریم (mirim) |
میرید (mirid) |
میرند (mirand) | |
| present (imperfect) | می‌میرم (mí-miram) |
می‌میری (mí-miri) |
می‌میرد (mí-mirad) |
می‌میریم (mí-mirim) |
می‌میرید (mí-mirid) |
می‌میرند (mí-mirand) | ||
| present progressive | دارم می‌میرم (dấram mí-miram) |
داری می‌میری (dấri mí-miri) |
دارد می‌میرد (dấrad mí-mirad) |
داریم می‌میریم (dấrim mí-mirim) |
دارید می‌میرید (dấrid mí-mirid) |
دارند می‌میرند (dấrand mí-mirand) | ||
| present perfect | مرده‌ام (mordé-am) |
مرده‌ای (mordé-i) |
مرده است (mordé ast) |
مرده‌ایم (mordé-im) |
مرده‌اید (mordé-id) |
مرده‌اند (mordé-and) | ||
| past | مردم (mordam) |
مردی (mordi) |
مرد (mord) |
مردیم (mordim) |
مردید (mordid) |
مردند (mordand) | ||
| past (imperfect) | می‌مردم (mí-mordam) |
می‌مردی (mí-mordi) |
می‌مرد (mí-mord) |
می‌مردیم (mí-mordim) |
می‌مردید (mí-mordid) |
می‌مردند (mí-mordand) | ||
| past progressive | داشتم می‌مردم (dấštam mí-mordam) |
داشتی می‌مردی (dấšti mí-mordi) |
داشت می‌مرد (dâšt mí-mord) |
داشتیم می‌مردیم (dấštim mí-mordim) |
داشتید می‌مردید (dấštid mí-mordid) |
داشتند می‌مردند (dấštand mí-mordand) | ||
| pluperfect | مرده بودم (mordé búdam) |
مرده بودی (mordé búdi) |
مرده بود (mordé bud) |
مرده بودیم (mordé búdim) |
مرده بودید (mordé búdid) |
مرده بودند (mordé búdand) | ||
| future | خواهم مرد (xâhám mord) |
خواهی مرد (xâhí mord) |
خواهد مرد (xâhád mord) |
خواهیم مرد (xâhím mord) |
خواهید مرد (xâhíd mord) |
خواهند مرد (xâhánd mord) | ||
| subjunctive | present | بمیرم (bémiram) |
بمیری (bémiri) |
بمیرد (bémirad) |
بمیریم (bémirim) |
بمیرید (bémirid) |
بمیرند (bémirand) | |
| past | مرده باشم (mordé bấšam) |
مرده باشی (mordé bấši) |
مرده باشد (mordé bấšad) |
مرده باشیم (mordé bấšim) |
مرده باشید (mordé bấšid) |
مرده باشند (mordé bấšand) | ||
| imperative | بمیر (bémir) |
بمیرید (bémirid) |
||||||
| infinitive | مردن (mordán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | میر (mir) | ||||||
| past | مرد (mord) | |||||||
| participle | present | میرنده (mirandé) | ||||||
| past | مرده (mordé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | میرم (miram) |
میری (miri) |
میره (mire) |
میریم (mirim) |
میرین (mirin) |
میرن (miran) | |
| present (imperfect) | می‌میرم (mí-miram) |
می‌میری (mí-miri) |
می‌میره (mí-mire) |
می‌میریم (mí-mirim) |
می‌میرین (mí-mirin) |
می‌میرن (mí-miran) | ||
| present progressive | دارم می‌میرم (dấram mí-miram) |
داری می‌میری (dấri mí-miri) |
داره می‌میره (dấre mí-mire) |
داریم می‌میریم (dấrim mí-mirim) |
دارین می‌میرین (dấrin mí-mirin) |
دارن می‌میرن (dấran mí-miran) | ||
| present perfect | مرده‌ام (mordám) |
مرده‌ای (mordí) |
مرده (mordé) |
مرده‌ایم (mordím) |
مرده‌این (mordín) |
مرده‌ان (mordán) | ||
| past | مردم (mordam) |
مردی (mordi) |
مرد (mord) |
مردیم (mordim) |
مردین (mordin) |
مردن (mordan) | ||
| past (imperfect) | می‌مردم (mí-mordam) |
می‌مردی (mí-mordi) |
می‌مرد (mí-mord) |
می‌مردیم (mí-mordim) |
می‌مردین (mí-mordin) |
می‌مردن (mí-mordan) | ||
| past progressive | داشتم می‌مردم (dấštam mí-mordam) |
داشتی می‌مردی (dấšti mí-mordi) |
داشت می‌مرد (dấšt mí-mord) |
داشتیم می‌مردیم (dấštim mí-mordim) |
داشتین می‌مردین (dấštin mí-mordin) |
داشتن می‌مردن (dấštan mí-mordan) | ||
| pluperfect | مرده بودم (mordé búdam) |
مرده بودی (mordé búdi) |
مرده بود (mordé bud) |
مرده بودیم (mordé búdim) |
مرده بودین (mordé búdin) |
مرده بودن (mordé búdan) | ||
| subjunctive | present | بمیرم (bémiram) |
بمیری (bémiri) |
بمیره (bémire) |
بمیریم (bémirim) |
بمیرین (bémirin) |
بمیرن (bémiran) | |
| past | مرده باشم (mordé bấšam) |
مرده باشی (mordé bấši) |
مرده باشه (mordé bấše) |
مرده باشیم (mordé bấšim) |
مرده باشین (mordé bấšin) |
مرده باشن (mordé bấšan) | ||
| imperative | بمیر (bémir) |
بمیرین (bémirin) |
||||||
References
- MacKenzie, D. N. (1971), “murdan, mīr-”, in A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.