कषति

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

ᬓᬱᬢᬶ (Balinese script)
কষতি (Assamese script)
কষতি (Bengali script)
𑰎𑰬𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀓𑀱𑀢𑀺 (Brahmi script)
𑌕𑌷𑌤𑌿 (Grantha script)
કષતિ (Gujarati script)
ਕਸ਼ਤਿ (Gurmukhi script)
ꦏꦰꦠꦶ (Javanese script)
កឞតិ (Khmer script)
ಕಷತಿ (Kannada script)
ກຩຕິ (Lao script)
കഷതി (Malayalam script)
𑘎𑘬𑘝𑘱 (Modi script)
ᢉᠠᢔᠠᢐᢈ (Mongolian script)
ᡬᠠᢢᠠᢠᡳ (Manchu script)
ကၑတိ (Burmese script)
𑦮𑧌𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐎𑐲𑐟𑐶 (Newa script)
କଷତି (Oriya script)
ꢒꢰꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆑𑆰𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖎𑖬𑖝𑖰 (Siddham script)
කෂති (Sinhalese script)
కషతి (Telugu script)
กษติ (Thai script)
ཀ་ཥ་ཏི (Tibetan script)
𑒏𑒭𑒞𑒱 (Tirhuta script)

Etymology

Inherited from Proto-Indo-European *kars- (“to scratch”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kɐ́.ʂɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈkɐ.ʂɐ.t̪i/

Verb

कषति • (káṣati) (root कष्, class 1, type UP)

to rub, scratch, scrape
(in the mediopassive) to rub or scratch one's self
(in the mediopassive) to itch
to rub with a touchstone, test, try
to injure, hurt, destroy, kill
to leap

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: कषितुम् (kaṣitum)
	Undeclinable
Infinitive	कषितुम् kaṣitum
Gerund	कषित्वा kaṣitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	काष्य / कषितव्य / कषणीय kā́ṣya / kaṣitavya / kaṣaṇīya
Feminine Gerundive	काष्या / कषितव्या / कषणीया kā́ṣyā / kaṣitavyā / kaṣaṇīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	कष्ट / कषित kaṣṭá / kaṣitá
Feminine Past Passive Participle	कष्टा / कषिता kaṣṭā́ / kaṣitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	कष्टवत् / कषितवत् kaṣṭávat / kaṣitávat
Feminine Past Active Participle	कष्टवती / कषितवती kaṣṭávatī / kaṣitávatī

Present: कषति (káṣáti), कषते (káṣáte), कष्यते (kaṣyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	कषति káṣáti	कषतः káṣátaḥ	कषन्ति káṣánti	कषते káṣáte	कषेते káṣéte	कषन्ते káṣánte	कष्यते kaṣyáte	कष्येते kaṣyéte	कष्यन्ते kaṣyánte
Second	कषसि káṣási	कषथः káṣáthaḥ	कषथ káṣátha	कषसे káṣáse	कषेथे káṣéthe	कषध्वे káṣádhve	कष्यसे kaṣyáse	कष्येथे kaṣyéthe	कष्यध्वे kaṣyádhve
First	कषामि káṣā́mi	कषावः káṣā́vaḥ	कषामः káṣā́maḥ	कषे káṣé	कषावहे káṣā́vahe	कषामहे káṣā́mahe	कष्ये kaṣyé	कष्यावहे kaṣyā́vahe	कष्यामहे kaṣyā́mahe
Imperative
Third	कषतु / कषतात् káṣátu / káṣátāt	कषताम् káṣátām	कषन्तु káṣántu	कषताम् káṣátām	कषेताम् káṣétām	कषन्तम् káṣántam	कष्यताम् kaṣyátām	कष्येताम् kaṣyétām	कष्यन्तम् kaṣyántam
Second	कष / कषतात् káṣá / káṣátāt	कषतम् káṣátam	कषत káṣáta	कषस्व káṣásva	कषेथाम् káṣéthām	कषध्वम् káṣádhvam	कष्यस्व kaṣyásva	कष्येथाम् kaṣyéthām	कष्यध्वम् kaṣyádhvam
First	कषाणि káṣā́ṇi	कषाव káṣā́va	कषाम káṣā́ma	कषै káṣaí	कषावहै káṣā́vahai	कषामहै káṣā́mahai	कष्यै kaṣyaí	कष्यावहै kaṣyā́vahai	कष्यामहै kaṣyā́mahai
Optative/Potential
Third	कषेत् káṣét	कषेताम् káṣétām	कषेयुः káṣéyuḥ	कषेत káṣéta	कषेयाताम् káṣéyātām	कषेरन् káṣéran	कष्येत kaṣyéta	कष्येयाताम् kaṣyéyātām	कष्येरन् kaṣyéran
Second	कषेः káṣéḥ	कषेतम् káṣétam	कषेत káṣéta	कषेथाः káṣéthāḥ	कषेयाथाम् káṣéyāthām	कषेध्वम् káṣédhvam	कष्येथाः kaṣyéthāḥ	कष्येयाथाम् kaṣyéyāthām	कष्येध्वम् kaṣyédhvam
First	कषेयम् káṣéyam	कषेव káṣéva	कषेमः káṣémaḥ	कषेय káṣéya	कषेवहि káṣévahi	कषेमहि káṣémahi	कष्येय kaṣyéya	कष्येवहि kaṣyévahi	कष्येमहि kaṣyémahi
Participles
	कषत् káṣát			कषमाण káṣámāṇa			कष्यमाण kaṣyámāṇa

Imperfect: अकषत् (ákaṣat), अकषत (ákaṣata), अकष्यत (ákaṣyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अकषत् ákaṣat	अकषताम् ákaṣatām	अकषन् ákaṣan	अकषत ákaṣata	अकषेताम् ákaṣetām	अकषन्त ákaṣanta	अकष्यत ákaṣyata	अकष्येताम् ákaṣyetām	अकष्यन्त ákaṣyanta
Second	अकषः ákaṣaḥ	अकषतम् ákaṣatam	अकषत ákaṣata	अकषथाः ákaṣathāḥ	अकषेथाम् ákaṣethām	अकषध्वम् ákaṣadhvam	अकष्यथाः ákaṣyathāḥ	अकष्येथाम् ákaṣyethām	अकष्यध्वम् ákaṣyadhvam
First	अकषम् ákaṣam	अकषाव ákaṣāva	अकषाम ákaṣāma	अकषे ákaṣe	अकषावहि ákaṣāvahi	अकषामहि ákaṣāmahi	अकष्ये ákaṣye	अकष्यावहि ákaṣyāvahi	अकष्यामहि ákaṣyāmahi

Future: कषिष्यति (kaṣiṣyáti), कषिष्यते (kaṣiṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	कषिष्यति kaṣiṣyáti	कषिष्यतः kaṣiṣyátaḥ	कषिष्यन्ति kaṣiṣyánti	कषिष्यते kaṣiṣyáte	कषिष्येते kaṣiṣyéte	कषिष्यन्ते kaṣiṣyánte
Second	कषिष्यसि kaṣiṣyási	कषिष्यथः kaṣiṣyáthaḥ	कषिष्यथ kaṣiṣyátha	कषिष्यसे kaṣiṣyáse	कषिष्येथे kaṣiṣyéthe	कषिष्यध्वे kaṣiṣyádhve
First	कषिष्यामि kaṣiṣyā́mi	कषिष्यावः kaṣiṣyā́vaḥ	कषिष्यामः kaṣiṣyā́maḥ	कषिष्ये kaṣiṣyé	कषिष्यावहे kaṣiṣyā́vahe	कषिष्यामहे kaṣiṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	कषिता kaṣitā́	कषितारौ kaṣitā́rau	कषितारः kaṣitā́raḥ	कषिता kaṣitā́	कषितारौ kaṣitā́rau	कषितारः kaṣitā́raḥ
Second	कषितासि kaṣitā́si	कषितास्थः kaṣitā́sthaḥ	कषितास्थ kaṣitā́stha	कषितासे kaṣitā́se	कषितासाथे kaṣitā́sāthe	कषिताध्वे kaṣitā́dhve
First	कषितास्मि kaṣitā́smi	कषितास्वः kaṣitā́svaḥ	कषितास्मः kaṣitā́smaḥ	कषिताहे kaṣitā́he	कषितास्वहे kaṣitā́svahe	कषितास्महे kaṣitā́smahe
Participles
	कषिष्यत् kaṣiṣyát			कषिष्याण kaṣiṣyā́ṇa

Conditional: अकषिष्यत् (ákaṣiṣyat), अकषिष्यत (ákaṣiṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अकषिष्यत् ákaṣiṣyat	अकषिष्यताम् ákaṣiṣyatām	अकषिष्यन् ákaṣiṣyan	अकषिष्यत ákaṣiṣyata	अकषिष्येताम् ákaṣiṣyetām	अकषिष्यन्त ákaṣiṣyanta
Second	अकषिष्यः ákaṣiṣyaḥ	अकषिष्यतम् ákaṣiṣyatam	अकषिष्यत ákaṣiṣyata	अकषिष्यथाः ákaṣiṣyathāḥ	अकषिष्येथाम् ákaṣiṣyethām	अकषिष्यध्वम् ákaṣiṣyadhvam
First	अकषिष्यम् ákaṣiṣyam	अकषिष्याव ákaṣiṣyāva	अकषिष्याम ákaṣiṣyāma	अकषिष्ये ákaṣiṣye	अकषिष्यावहि ákaṣiṣyāvahi	अकषिष्यामहि ákaṣiṣyāmahi

Aorist: अकाषीत् (ákāṣīt) or अकषीत् (ákaṣīt), अकषिष्ट (ákaṣiṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अकाषीत् / अकषीत् ákāṣīt / ákaṣīt	अकाषिष्टाम् / अकषिष्टाम् ákāṣiṣṭām / ákaṣiṣṭām	अकाषिषुः / अकषिषुः ákāṣiṣuḥ / ákaṣiṣuḥ	अकषिष्ट ákaṣiṣṭa	अकषिषाताम् ákaṣiṣātām	अकषिषत ákaṣiṣata
Second	अकाषीः / अकषीः ákāṣīḥ / ákaṣīḥ	अकाषिष्तम् / अकषिष्तम् ákāṣiṣtam / ákaṣiṣtam	अकाषिष्ट / अकषिष्ट ákāṣiṣṭa / ákaṣiṣṭa	अकषिष्ठाः ákaṣiṣṭhāḥ	अकषिषाथाम् ákaṣiṣāthām	अकषिढ्वम् ákaṣiḍhvam
First	अकाषिषम् / अकषिषम् ákāṣiṣam / ákaṣiṣam	अकाषिष्व / अकषिष्व ákāṣiṣva / ákaṣiṣva	अकाषिष्म / अकषिष्म ákāṣiṣma / ákaṣiṣma	अकषिषि ákaṣiṣi	अकषिष्वहि ákaṣiṣvahi	अकषिष्महि ákaṣiṣmahi

Benedictive/Precative: कष्यात् (kaṣyā́t), कषिषीष्ट (kaṣiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	कष्यात् kaṣyā́t	कष्यास्ताम् kaṣyā́stām	कष्यासुः kaṣyā́suḥ	कषिषीष्ट kaṣiṣīṣṭá	कषिषीयास्ताम् kaṣiṣīyā́stām	कषिषीरन् kaṣiṣīrán
Second	कष्याः kaṣyā́ḥ	कष्यास्तम् kaṣyā́stam	कष्यास्त kaṣyā́sta	कषिषीष्ठाः kaṣiṣīṣṭhā́ḥ	कषिषीयास्थाम् kaṣiṣīyā́sthām	कषिषीध्वम् kaṣiṣīdhvám
First	कष्यासम् kaṣyā́sam	कष्यास्व kaṣyā́sva	कष्यास्म kaṣyā́sma	कषिषीय kaṣiṣīyá	कषिषीवहि kaṣiṣīváhi	कषिषीमहि kaṣiṣīmáhi

Perfect: चकाष (cakā́ṣa), चकषे (cakaṣé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चकाष cakā́ṣa	चकषतुः cakaṣátuḥ	चकषुः cakaṣúḥ	चकषे cakaṣé	चकषाते cakaṣā́te	चकषिरे cakaṣiré
Second	चकषिथ cakáṣitha	चकषथुः cakaṣáthuḥ	चकष cakaṣá	चकषिषे cakaṣiṣé	चकषाथे cakaṣā́the	चकषिध्वे cakaṣidhvé
First	चकष cakáṣa	चकषिव cakaṣivá	चकषिम cakaṣimá	चकषे cakaṣé	चकषिवहे cakaṣiváhe	चकषिमाहे cakaṣimā́he
Participles
	चकष्वांस् cakaṣvā́ṃs			चकषाण cakaṣāṇá

Descendants

Dardic:
- Khowar: کھݰک‎ (khoṣik)
- → Proto-Nuristani:
  - Kamkata-viri: kṣe-
  - Prasuni: koṣo-
  - Waigali: kaṣā́-
Prakrit: 𑀓𑀲𑀇 (kasaï)
- Central:
  - Ardhamagadhi Prakrit:
    - Old Awadhi: कसई (kasaī)
  - Sauraseni Prakrit: 𑀓𑀲𑀤𑀺 (kasadi)
    - Hindustani: kasnā
      - Hindi: कसना
      - Urdu: کَسنَا‎
- Eastern:
  - Magadhi Prakrit:
    - Assamese: কহাইব (kohaibo)
    - Oriya: କସିବା (kôsiba)
- Hindustani:
  - Hindi: कसना (kasnā)
  - Urdu: کسنا‎ (kasnā)
- Southern:
  - Helu:
    - Sinhalese: කහනවා (kahanawā), කසනවා (kasanawā)
  - Maharastri Prakrit: 𑀓𑀲𑀇 (kasaï)
    - Marathi: कसणे (kasṇe), कसकसणे (kaskasṇe)
- Western:
  - Sauraseni Prakrit:
    - Gujarati: કસવું (kasvũ), કાસકાસવું (kāskāsvũ)
      - → Sindhi: kasaṇu
        Arabic script: ڪَسَڻُ‎
        
        Devanagari script: कसणु

References

Monier Williams (1899), “कषति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 265.
Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “kaṣati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.