वहति

Sanskrit

Alternative scripts

ᬯᬳᬢᬶ (Balinese script)
ৱহতি (Assamese script)
বহতি (Bengali script)
𑰪𑰮𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀯𑀳𑀢𑀺 (Brahmi script)
𑌵𑌹𑌤𑌿 (Grantha script)
વહતિ (Gujarati script)
ਵਹਤਿ (Gurmukhi script)
ꦮꦲꦠꦶ (Javanese script)
វហតិ (Khmer script)
ವಹತಿ (Kannada script)
ວຫຕິ (Lao script)
വഹതി (Malayalam script)
𑘪𑘮𑘝𑘱 (Modi script)
ᠸᠠᠾᠠᢐᢈ (Mongolian script)
ᠸᠠᡥᠠᢠᡳ (Manchu script)
ဝဟတိ (Burmese script)
𑧊𑧎𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐰𑐴𑐟𑐶 (Newa script)
ଵହତି (Oriya script)
ꢮꢲꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆮𑆲𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖪𑖮𑖝𑖰 (Siddham script)
වහති (Sinhalese script)
వహతి (Telugu script)
วหติ (Thai script)
ཝ་ཧ་ཏི (Tibetan script)
𑒫𑒯𑒞𑒱 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *wáźʰati, from Proto-Indo-Iranian *wáȷ́ʰati, from Proto-Indo-European *weǵʰ- (“to bring, transport”). Cognate with Latin vehō, Old English wegan (whence English weigh).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ʋɐ́.ɦɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈʋɐ.ɦɐ.t̪i/

Verb

वहति • (váhati) (root वह्, class 1, type UP)

to carry, transport, convey (with instr. of vehicle)
- c. 400 BCE, Mahābhārata 9.41.28:
  तेन कूलापहारेण मैत्रावरुणिर् औह्यत ।
  उह्यमानश् च तुष्टाव तदा राजन् सरस्वतीम्
  tena kūlāpahāreṇa maitrāvaruṇir auhyata .
  uhyamānaś ca tuṣṭāva tadā rājan sarasvatīm
  Maitrāvaruṇi was carried off along with the submerged bank,
  And as he was being carried, O king, he praised the river Sarasvatī.
to lead, conduct (especially offerings to the gods, said of Agni)
to bear along (water, said of rivers)
to draw (a car), guide (horses etc.)
to lead towards, to bring, procure, bestow
to cause, effect
to offer (a sacrifice)
to spread, diffuse (scent)
to shed (tears)
to carry away, carry off, rob
to lead home, take to wife, marry
to bear or carry on or with
to take or carry with or about one's self, have, possess
to wear (clothes)
(with शिरस् (śiras)) to bear one's head (उच्चैश्तराम् (uccaiś-tarām, “high”))
(with वसुंधराम् (vasuṃdharām) or क्ष्मामण्डालम् (kṣmā-maṇḍālam)) to support i.e. rule the earth
(with गर्भम् (garbham)) to be with child
to bear, suffer, endure
to forbear, forgive, pardon
to undergo (with agnim, viṣam, tulām, 'the ordeal of fire, poison, and the balance')
to experience, feel
to exhibit, show, betray
to pay (a fine)
to pass, spend (time)
(intransitive) to drive, ride, go by or in (with instr. of the vehicle), be borne or carried along, run, swim
to draw (scil. a carriage, said of a horse)
to blow (as wind)
to pass away, elapse
to be drawn or borne by (+ instrumental) or along or off

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: वोढुम् (vóḍhum)
	Undeclinable
Infinitive	वोढुम् vóḍhum
Gerund	ऊढ्वा ūḍhvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	वह्य / वोढव्य / वहनीय váhya / voḍhavyá / vahanī́ya
Feminine Gerundive	वह्या / वोढव्या / वहनीया váhyā / voḍhavyā́ / vahanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	ऊढ ūḍhá
Feminine Past Passive Participle	ऊढा ūḍhā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	ऊढवत् ūḍhávat
Feminine Past Active Participle	ऊढवती ūḍhávatī

Present: वहति (váháti), वहते (váháte), उह्यते (uhyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	वहति váháti	वहतः váhátaḥ	वहन्ति váhánti	वहते váháte	वहेते váhéte	वहन्ते váhánte	उह्यते uhyáte	उह्येते uhyéte	उह्यन्ते uhyánte
Second	वहसि váhási	वहथः váháthaḥ	वहथ váhátha	वहसे váháse	वहेथे váhéthe	वहध्वे váhádhve	उह्यसे uhyáse	उह्येथे uhyéthe	उह्यध्वे uhyádhve
First	वहामि váhā́mi	वहावः váhā́vaḥ	वहामः váhā́maḥ	वहे váhé	वहावहे váhā́vahe	वहामहे váhā́mahe	उह्ये uhyé	उह्यावहे uhyā́vahe	उह्यामहे uhyā́mahe
Imperative
Third	वहतु / वहतात् váhátu / váhátāt	वहताम् váhátām	वहन्तु váhántu	वहताम् váhátām	वहेताम् váhétām	वहन्तम् váhántam	उह्यताम् uhyátām	उह्येताम् uhyétām	उह्यन्तम् uhyántam
Second	वह / वहतात् váhá / váhátāt	वहतम् váhátam	वहत váháta	वहस्व váhásva	वहेथाम् váhéthām	वहध्वम् váhádhvam	उह्यस्व uhyásva	उह्येथाम् uhyéthām	उह्यध्वम् uhyádhvam
First	वहानि váhā́ni	वहाव váhā́va	वहाम váhā́ma	वहै váhaí	वहावहै váhā́vahai	वहामहै váhā́mahai	उह्यै uhyaí	उह्यावहै uhyā́vahai	उह्यामहै uhyā́mahai
Optative/Potential
Third	वहेत् váhét	वहेताम् váhétām	वहेयुः váhéyuḥ	वहेत váhéta	वहेयाताम् váhéyātām	वहेरन् váhéran	उह्येत uhyéta	उह्येयाताम् uhyéyātām	उह्येरन् uhyéran
Second	वहेः váhéḥ	वहेतम् váhétam	वहेत váhéta	वहेथाः váhéthāḥ	वहेयाथाम् váhéyāthām	वहेध्वम् váhédhvam	उह्येथाः uhyéthāḥ	उह्येयाथाम् uhyéyāthām	उह्येध्वम् uhyédhvam
First	वहेयम् váhéyam	वहेव váhéva	वहेमः váhémaḥ	वहेय váhéya	वहेवहि váhévahi	वहेमहि váhémahi	उह्येय uhyéya	उह्येवहि uhyévahi	उह्येमहि uhyémahi
Participles
	वहत् váhát			वहमान váhámāna			उह्यमान uhyámāna

Imperfect: अवहत् (ávahat), अवहत (ávahata), औह्यत (aúhyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अवहत् ávahat	अवहताम् ávahatām	अवहन् ávahan	अवहत ávahata	अवहेताम् ávahetām	अवहन्त ávahanta	औह्यत aúhyata	औह्येताम् aúhyetām	औह्यन्त aúhyanta
Second	अवहः ávahaḥ	अवहतम् ávahatam	अवहत ávahata	अवहथाः ávahathāḥ	अवहेथाम् ávahethām	अवहध्वम् ávahadhvam	औह्यथाः aúhyathāḥ	औह्येथाम् aúhyethām	औह्यध्वम् aúhyadhvam
First	अवहम् ávaham	अवहाव ávahāva	अवहाम ávahāma	अवहे ávahe	अवहावहि ávahāvahi	अवहामहि ávahāmahi	औह्ये aúhye	औह्यावहि aúhyāvahi	औह्यामहि aúhyāmahi

Future: वक्ष्यति (vakṣyáti), वक्ष्यते (vakṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	वक्ष्यति vakṣyáti	वक्ष्यतः vakṣyátaḥ	वक्ष्यन्ति vakṣyánti	वक्ष्यते vakṣyáte	वक्ष्येते vakṣyéte	वक्ष्यन्ते vakṣyánte
Second	वक्ष्यसि vakṣyási	वक्ष्यथः vakṣyáthaḥ	वक्ष्यथ vakṣyátha	वक्ष्यसे vakṣyáse	वक्ष्येथे vakṣyéthe	वक्ष्यध्वे vakṣyádhve
First	वक्ष्यामि vakṣyā́mi	वक्ष्यावः vakṣyā́vaḥ	वक्ष्यामः vakṣyā́maḥ	वक्ष्ये vakṣyé	वक्ष्यावहे vakṣyā́vahe	वक्ष्यामहे vakṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	वोढा voḍhā	वोढारौ voḍhārau	वोढारः voḍhāraḥ	वोढा voḍhā	वोढारौ voḍhārau	वोढारः voḍhāraḥ
Second	वोढासि voḍhāsi	वोढास्ढः voḍhāsḍhaḥ	वोढास्ढ voḍhāsḍha	वोढासे voḍhāse	वोढासाढे voḍhāsāḍhe	वोढाढ्वे voḍhāḍhve
First	वोढास्मि voḍhāsmi	वोढास्वः voḍhāsvaḥ	वोढास्मः voḍhāsmaḥ	वोढाहे voḍhāhe	वोढास्वहे voḍhāsvahe	वोढास्महे voḍhāsmahe
Participles
	वक्ष्यत् vakṣyát			वक्ष्याण vakṣyā́ṇa

Conditional: अवक्ष्यत् (ávakṣyat), अवक्ष्यत (ávakṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अवक्ष्यत् ávakṣyat	अवक्ष्यताम् ávakṣyatām	अवक्ष्यन् ávakṣyan	अवक्ष्यत ávakṣyata	अवक्ष्येताम् ávakṣyetām	अवक्ष्यन्त ávakṣyanta
Second	अवक्ष्यः ávakṣyaḥ	अवक्ष्यतम् ávakṣyatam	अवक्ष्यत ávakṣyata	अवक्ष्यथाः ávakṣyathāḥ	अवक्ष्येथाम् ávakṣyethām	अवक्ष्यध्वम् ávakṣyadhvam
First	अवक्ष्यम् ávakṣyam	अवक्ष्याव ávakṣyāva	अवक्ष्याम ávakṣyāma	अवक्ष्ये ávakṣye	अवक्ष्यावहि ávakṣyāvahi	अवक्ष्यामहि ávakṣyāmahi

Aorist: अवोढ (ávoḍha), अवक्ष्ट (ávakṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अवोढ ávoḍha	अवोढाम् ávoḍhām	अवाक्षुः ávākṣuḥ	अवक्ष्ट ávakṣṭa	अवक्षाताम् ávakṣātām	अवक्षत ávakṣata
Second	अवोढाः ávoḍhāḥ	अवोढम् ávoḍham	अवोढ ávoḍha	अवक्ष्ठाः ávakṣṭhāḥ	अवक्षाथाम् ávakṣāthām	अवग्ध्वम् ávagdhvam
First	अवाक्षम् ávākṣam	अवाक्ष्व ávākṣva	अवाक्ष्म ávākṣma	अवक्षि ávakṣi	अवक्ष्वहि ávakṣvahi	अवक्ष्महि ávakṣmahi

Benedictive/Precative: उह्यात् (uhyā́t), वक्षीष्ट (vakṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	उह्यात् uhyā́t	उह्यास्ताम् uhyā́stām	उह्यासुः uhyā́suḥ	वक्षीष्ट vakṣīṣṭá	वक्षीयास्ताम् vakṣīyā́stām	वक्षीरन् vakṣīrán
Second	उह्याः uhyā́ḥ	उह्यास्तम् uhyā́stam	उह्यास्त uhyā́sta	वक्षीष्ठाः vakṣīṣṭhā́ḥ	वक्षीयास्थाम् vakṣīyā́sthām	वक्षीध्वम् vakṣīdhvám
First	उह्यासम् uhyā́sam	उह्यास्व uhyā́sva	उह्यास्म uhyā́sma	वक्षीय vakṣīyá	वक्षीवहि vakṣīváhi	वक्षीमहि vakṣīmáhi

Perfect: उवाह (uvā́ha), ऊहे (ūhé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	उवाह uvā́ha	ऊहतुः ūhátuḥ	ऊहुः ūhúḥ	ऊहे ūhé	ऊहाते ūhā́te	ऊहिरे ūhiré
Second	उवहिथ uváhitha	ऊहथुः ūháthuḥ	ऊह ūhá	ऊहिषे ūhiṣé	ऊहाथे ūhā́the	ऊहिध्वे ūhidhvé
First	उवह uváha	ऊहिव ūhivá	ऊहिम ūhimá	ऊहे ūhé	ऊहिवहे ūhiváhe	ऊहिमाहे ūhimā́he
Participles
	ऊह्वांस् ūhvā́ṃs			ऊहान ūhāná

Derived terms

प्रवहति (pravahati)

Descendants

Magadhi Prakrit:
- Assamese: বোৱা (büa)
- Bengali: বহা (boha)
  - Bengali: বওয়া (bôoẇa)
Maharastri Prakrit: 𑀯𑀳𑀇 (vahaï)
Pali: vahati
Sauraseni Prakrit: 𑀯𑀳𑀤𑀺 (vahadi)
- Hindustani:
  - Hindi: बहना (bahnā)
  - Urdu: بہنا‎ (bahnā)

References

Monier Monier-Williams (accessed 2008-02-09), “Sanskrit-English Dictionary”, in (please provide the title of the work)‎

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.