सिन्धु

Sanskrit

Alternative scripts

ᬲᬶᬦ᭄ᬥᬸ (Balinese script)
সিন্ধু (Assamese script)
সিন্ধু (Bengali script)
𑰭𑰰𑰡𑰿𑰠𑰲 (Bhaiksuki script)
𑀲𑀺𑀦𑁆𑀥𑀼 (Brahmi script)
𑌸𑌿𑌨𑍍𑌧𑍁 (Grantha script)
સિન્ધુ (Gujarati script)
ਸਿਨੑਧੁ (Gurmukhi script)
ꦱꦶꦤ꧀ꦣꦸ (Javanese script)
សិន្ធុ (Khmer script)
ಸಿನ್ಧು (Kannada script)
ສິນ຺ຘຸ (Lao script)
സിന്ധു (Malayalam script)
𑘭𑘱𑘡𑘿𑘠𑘳 (Modi script)
ᠰᢈᠨᢑᠾᠤ (Mongolian script)
ᠰᡳᠨᢡᡠ (Manchu script)
သိန္ဓု (Burmese script)
𑧍𑧒𑧁𑧠𑧀𑧔 (Nandinagari script)
𑐳𑐶𑐣𑑂𑐢𑐸 (Newa script)
ସିନ୍ଧୁ (Oriya script)
ꢱꢶꢥ꣄ꢤꢸ (Saurashtra script)
𑆱𑆴𑆤𑇀𑆣𑆶 (Sharada script)
𑖭𑖰𑖡𑖿𑖠𑖲 (Siddham script)
සින්ධු (Sinhalese script)
సిన్ధు (Telugu script)
สินฺธุ (Thai script)
སི་ནྡྷུ (Tibetan script)
𑒮𑒱𑒢𑓂𑒡𑒳 (Tirhuta script)

Etymology

Most likely from Proto-Indo-Aryan *síndʰuṣ, from Proto-Indo-Iranian *síndʰuš. Alternatively, from सेधति (sédhati, “to go, move”), but that does not explain the voiced nasal.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /sín.dʱu/
(Classical) IPA^(key): /ˈs̪in̪.d̪ʱu/

Noun

सिन्धु • (síndhu) m or f

a river, stream (especially the Indus, and in this sense said to be the only river regarded as masculine gender; compare सिन्धुनद (sindhu-nada)) (RV. etc.)
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 01.032.12
  
  अश्वियो वारो अभवस्तदिन्द्र सृके यत् त्वा प्रत्यहन् देव एकः |
  
  अजयो गा अजयः शूर सोममवासृजः सर्तवे सप्त सिन्धून् ||
  áśviyo vā́ro abhavas tád indra sr̥ké yát tvā pratyáhan devá ékaḥ |
  
  ájayo gā́ ájayaḥ śūra sómam ávāsr̥jaḥ sártave saptá síndhūn ||
  A horse's tail wast thou when he, O Indra, smote on thy bolt; thou, God without a second,
  
  Thou hast won back the kine, hast won the Soma; thou hast let loose to flow the Sapta Sindhu (Seven Rivers).
flood, waters (also in the sky) (RV., AV.)
ocean, sea (RV. etc.)
a symbolical term for the number 4; compare समुद्र (samudra) (Gaṇit.)
name of Varuṇa (as god of the ocean) (MW.)
the moisture of the lips (Kum.)
water ejected from an elephant's trunk (= वमथु (vamathu)) (L.)
the exudation from an elephant's temples (L.)
the country around the Indus (commonly called Sindh; in plural: "the inhabitants of Sindh") (MBh., Kāv.)
a king of Sindh (?) (Cat.)
name of Vishnu (RV., MBh.)
white or refined borax (= श्वेतटण्कण (śveta-ṭaṅkaṇa)) (L.)
= सिन्धुक (sindhuka)
(music) a particular राग (rāga) (Saṃgītas.)
name of a king of the गन्धर्व (gandharva) (R.)
name of a serpent-demon (Buddh.)
name of various men (Rājat.)

Declension

Masculine u-stem declension of सिन्धु (síndhu)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सिन्धुः síndhuḥ	सिन्धू síndhū	सिन्धवः síndhavaḥ
Vocative	सिन्धो síndho	सिन्धू síndhū	सिन्धवः síndhavaḥ
Accusative	सिन्धुम् síndhum	सिन्धू síndhū	सिन्धून् síndhūn
Instrumental	सिन्धुना / सिन्ध्वा¹ síndhunā / síndhvā¹	सिन्धुभ्याम् síndhubhyām	सिन्धुभिः síndhubhiḥ
Dative	सिन्धवे / सिन्ध्वे² síndhave / síndhve²	सिन्धुभ्याम् síndhubhyām	सिन्धुभ्यः síndhubhyaḥ
Ablative	सिन्धोः / सिन्ध्वः² síndhoḥ / síndhvaḥ²	सिन्धुभ्याम् síndhubhyām	सिन्धुभ्यः síndhubhyaḥ
Genitive	सिन्धोः / सिन्ध्वः² síndhoḥ / síndhvaḥ²	सिन्ध्वोः síndhvoḥ	सिन्धूनाम् síndhūnām
Locative	सिन्धौ síndhau	सिन्ध्वोः síndhvoḥ	सिन्धुषु síndhuṣu
Notes	¹Vedic ²Less common

Feminine u-stem declension of सिन्धु (síndhu)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सिन्धुः síndhuḥ	सिन्धू síndhū	सिन्धवः síndhavaḥ
Vocative	सिन्धो síndho	सिन्धू síndhū	सिन्धवः síndhavaḥ
Accusative	सिन्धुम् síndhum	सिन्धू síndhū	सिन्धूः síndhūḥ
Instrumental	सिन्ध्वा síndhvā	सिन्धुभ्याम् síndhubhyām	सिन्धुभिः síndhubhiḥ
Dative	सिन्धवे / सिन्ध्वे¹ / सिन्ध्वै² síndhave / síndhve¹ / síndhvai²	सिन्धुभ्याम् síndhubhyām	सिन्धुभ्यः síndhubhyaḥ
Ablative	सिन्धोः / सिन्ध्वाः² síndhoḥ / síndhvāḥ²	सिन्धुभ्याम् síndhubhyām	सिन्धुभ्यः síndhubhyaḥ
Genitive	सिन्धोः / सिन्ध्वाः² síndhoḥ / síndhvāḥ²	सिन्ध्वोः síndhvoḥ	सिन्धूनाम् síndhūnām
Locative	सिन्धौ / सिन्ध्वाम्² síndhau / síndhvām²	सिन्ध्वोः síndhvoḥ	सिन्धुषु síndhuṣu
Notes	¹Less common ²Later Sanskrit

Derived terms

सैन्धव (saindhava)

Descendants

Old Persian: 𐏃𐎡𐎯𐎢𐏁 (/hiⁿduš/) (or from Proto-Iranian) (see there for further descendants)

→Tatsama:

Bengali: সিন্ধু (śindhu)
Burmese: သိန္ဓု (sindhu.)
Hindi: सिंधु (sindhu)
Telugu: సింధు (sindhu)

References

Monier Williams (1899), “सिन्धु”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1217.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.