ਚਾਹੁਣਾ

Punjabi

Etymology

Inherited from Paisaci Prakrit [Term?] (compare Sauraseni Prakrit 𑀘𑀸𑀳𑀤𑀺 (cāhadi)), from Proto-Indo-Aryan *ćāhati. Cognate to Hindi चाहना (cāhnā).

Verb

ਚਾਹੁਣਾ • (cāhuṇā) (transitive)

to want, desire
ਤੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁਂਦਾ ਹੈ?
tū̃ kī karnā cāhundā hai?
What do you want to do?

ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਕੀ-ਕੀ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁਂਦੇ ਹੋ?
amarīkā vicca tusī̃ kī-kī vekhṇā cāhunde ho?
What do you want to see in America?

Conjugation

Impersonal forms of ਚਾਹੁਣਾ

Undeclined
Stem		ਚਾਹ cāh
Infinitive		ਚਾਹੁਣਾ cāhuṇā
Oblique Infinitive		ਚਾਹੁਣ cāhuṇ
Conjunctive		ਚਾਹੁਕੇ cāhuke
Progressive		ਚਾਹੁੰਦੇ-ਚਾਹੁੰਦੇ cāhunde-cāhunde
Participles
		dir m s	m p obl m s	f s	f p
Infinitive		—	—	—	—
Habitual		ਚਾਹੁੰਦਾ cāhundā	ਚਾਹੁੰਦੇ cāhunde	ਚਾਹੁੰਦੀ cāhundī	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ cāhundiā̃
Perfective		ਚਾਹਿਆ cāhiā	ਚਾਹੇ cāhe	ਚਾਹੀ cāhī	ਚਾਹਿਆਂ cāhiā̃
Prospective Agentive		ਚਾਹੁਣ ਵਾਲ਼ਾ¹ cāhuṇ vāḷā¹	ਚਾਹੁਣ ਵਾਲ਼ੇ¹ cāhuṇ vāḷe¹	ਚਾਹੁਣ ਵਾਲ਼ੀ¹ cāhuṇ vāḷī¹	ਚਾਹੁਣ ਵਾਲ਼ਿਆਂ¹ cāhuṇ vāḷiā̃¹
Adjectival	Perfective	ਚਾਹਿਆ ਹੋਇਆ cāhiā hoiā	ਚਾਹੇ ਹੋਏ cāhe hoē	ਚਾਹੀ ਹੋਈ cāhī hoī	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਇਆਂ cāhiā̃ hoiā̃
Adjectival	Habitual	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ cāhundā hoiā	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ cāhunde hoē	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਈ cāhundī hoī	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ cāhundiā̃ hoiā̃

¹The presence of theਲ਼ (ḷa) phoneme can vary by dialect ਲ (la).

Personal forms of ਚਾਹੁਣਾ

Non-Aspectual
			Singular			Singular/Plural	Plural/Formal
			1^st ਮੈਂ	2^nd intimate ਤੂੰ	3^rd ਇਹ/ਉਹ	2^nd familiar ਤੁਸੀਂ	1^st ਅਸੀਂ	2^nd formal, 3^rd ਇਹ/ਉਹ/ਆਪ
Indicative	PERF	m	ਚਾਹਿਆ cāhiā			ਚਾਹੇ cāhe
	PERF	f	ਚਾਹੀ cāhī			ਚਾਹਿਆਂ cāhiā̃
	FUT	m	ਚਾਹਾਂਗਾ, ਚਾਹੂਂਗਾ³ cāhāṅgā, cāhūṅgā³	ਚਾਹੇਗਾ cāhegā		ਚਾਹੋਗੇ cāhoge	ਚਾਹਾਂਗੇ cāhāṅge	ਚਾਹੁਣਗੇ cāhuṇge
	FUT	f	ਚਾਹਾਂਗੀ, ਚਾਹੂਂਗੀ³ cāhāṅgī, cāhūṅgī³	ਚਾਹੇਗੀ cāhegī		ਚਾਹੋਗਿਆਂ cāhogiā̃	ਚਾਹਾਂਗਿਆਂ cāhāṅgiā̃	ਚਾਹੁਣਗਿਆਂ cāhuṇgiā̃
Subjunctive	FUT	m f	ਚਾਹਾਂ, ਚਾਹੂਂ³ cāhā̃, cāhū̃³	ਚਾਹੇ cāhe		ਚਾਹੋ cāho	ਚਾਹਾਂ cāhā̃	ਚਾਹੁਣ cāhuṇ
Contrafactual	PST	m	ਚਾਹੁੰਦਾ cāhundā			ਚਾਹੁੰਦੇ cāhunde
Contrafactual	PST	f	ਚਾਹੁੰਦੀ cāhundī			ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ cāhundiā̃
Imperative	REG	m f		ਚਾਹ cāh		ਚਾਹੋ cāho		ਚਾਹੋ cāho
Imperative	POL	m f		ਚਾਹੀਂ cāhī̃		ਚਾਹਿਓ cāhio		ਚਾਹਿਓ cāhio
Habitual
Indicative	PRS	m	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ cāhundā hā̃	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ cāhundā hai		ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ cāhunde ho	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ cāhunde hā̃	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ² cāhunde han²
	PRS	f	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ cāhundī hā̃	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ cāhundī hai		ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋ cāhundiā̃ ho	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹਾਂ cāhundiā̃ hā̃	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹਨ² cāhundiā̃ han²
	PST	m	ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ¹ cāhundā sī¹			ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ¹ cāhunde sī¹
	PST	f	ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ¹ cāhundī sī¹			ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਸੀ¹ cāhundiā̃ sī¹
Presumptive	PRS PST	m	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵਾਂਗਾ cāhundā hovāṅgā	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ cāhundā hovegā		ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਵੋਗੇ cāhunde hovoge	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਵਾਂਗੇ cāhunde hovāṅge	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਣਗੇ cāhunde hoṇge
Presumptive	PRS PST	f	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਵਾਂਗੀ cāhundī hovāṅgī	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ cāhundī hovegī		ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਵੋਗਿਆਂ cāhundiā̃ hovogiā̃	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗਿਆਂ cāhundiā̃ hovāṅgiā̃	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਣਗਿਆਂ cāhundiā̃ hoṇgiā̃
Subjunctive	PRS	m	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵਾਂ cāhundā hovā̃	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ cāhundā hove		ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਵੋ cāhunde hovo	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਇਏ cāhunde hoiē	ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਣ cāhunde hoṇ
Subjunctive	PRS	f	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਵਾਂ cāhundī hovā̃	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਵੇ cāhundī hove		ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਵੋ cāhundiā̃ hovo	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਇਏ cāhundiā̃ hoiē	ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਣ cāhundiā̃ hoṇ
Contrafactual	PST	m	ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੁੰਦਾ cāhundā hundā			ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੁੰਦੇ cāhunde hunde
Contrafactual	PST	f	ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੁੰਦੀ cāhundī hundī			ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ cāhundiā̃ hundiā̃
Perfective
			Singular			Singular/Plural	Plural/Formal
			1^st ਮੈਂ	2^nd intimate ਤੂੰ	3^rd ਇਹ/ਉਹ	2^nd familiar ਤੁਸੀਂ	1^st ਅਸੀਂ	2^nd formal, 3^rd ਇਹ/ਉਹ/ਆਪ
Indicative	PRS	m	ਚਾਹਿਆ ਹਾਂ cāhiā hā̃	ਚਾਹਿਆ ਹੈ cāhiā hai		ਚਾਹੇ ਹੋ cāhe ho	ਚਾਹੇ ਹਾਂ cāhe hā̃	ਚਾਹੇ ਹਨ² cāhe han²
	PRS	f	ਚਾਹੀ ਹਾਂ cāhī hā̃	ਚਾਹੀ ਹੈ cāhī hai		ਚਾਹਿਆਂ ਹੋ cāhiā̃ ho	ਚਾਹਿਆਂ ਹਾਂ cāhiā̃ hā̃	ਚਾਹਿਆਂ ਹਨ² cāhiā̃ han²
	PST	m	ਚਾਹਿਆ ਸੀ¹ cāhiā sī¹			ਚਾਹੇ ਸੀ¹ cāhe sī¹
	PST	f	ਚਾਹੀ ਸੀ¹ cāhī sī¹			ਚਾਹਿਆਂ ਸੀ¹ cāhiā̃ sī¹
	FUT	m	ਚਾਹਿਆ ਹੋਵਾਂਗਾ cāhiā hovāṅgā	ਚਾਹਿਆ ਹੋਵੇਗਾ cāhiā hovegā		ਚਾਹੇ ਹੋਵੋਗੇ cāhe hovoge	ਚਾਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ cāhe hovāṅge	ਚਾਹੇ ਹੋਣਗੇ cāhe hoṇge
	FUT	f	ਚਾਹੀ ਹੋਵਾਂਗਾ cāhī hovāṅgā	ਚਾਹੀ ਹੋਵੇਗਾ cāhī hovegā		ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਵੋਗੇ cāhiā̃ hovoge	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗੇ cāhiā̃ hovāṅge	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਣਗੇ cāhiā̃ hoṇge
Presumptive	PRS PST	m	ਚਾਹਿਆ ਹੋਵਾਂਗਾ cāhiā hovāṅgā	ਚਾਹਿਆ ਹੋਵੇਗਾ cāhiā hovegā		ਚਾਹੇ ਹੋਵੋਗੇ cāhe hovoge	ਚਾਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ cāhe hovāṅge	ਚਾਹੇ ਹੋਣਗੇ cāhe hoṇge
Presumptive	PRS PST	f	ਚਾਹੀ ਹੋਵਾਂਗਾ cāhī hovāṅgā	ਚਾਹੀ ਹੋਵੇਗਾ cāhī hovegā		ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਵੋਗੇ cāhiā̃ hovoge	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗੇ cāhiā̃ hovāṅge	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਣਗੇ cāhiā̃ hoṇge
Subjunctive	PRS	m	ਚਾਹਿਆ ਹੋਵਾਂ cāhiā hovā̃	ਚਾਹਿਆ ਹੋਵੇ cāhiā hove		ਚਾਹੇ ਹੋਵੋ cāhe hovo	ਚਾਹੇ ਹੋਇਏ cāhe hoiē	ਚਾਹੇ ਹੋਣ cāhe hoṇ
Subjunctive	PRS	f	ਚਾਹੀ ਹੋਵਾਂ cāhī hovā̃	ਚਾਹੀ ਹੋਵੇ cāhī hove		ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਵੋ cāhiā̃ hovo	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਇਏ cāhiā̃ hoiē	ਚਾਹਿਆਂ ਹੋਣ cāhiā̃ hoṇ
Contrafactual	PST	m	ਚਾਹਿਆ ਹੁੰਦਾ cāhiā hundā			ਚਾਹੇ ਹੁੰਦੇ cāhe hunde
Contrafactual	PST	f	ਚਾਹੀ ਹੁੰਦੀ cāhī hundī			ਚਾਹਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ cāhiā̃ hundiā̃
Progressive
Indicative	PRS	m	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹਾਂ cāh rihā hā̃	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੈ cāh rihā hai		ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋ cāh rahe ho	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹਾਂ cāh rahe hā̃	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹਨ² cāh rahe han²
	PRS	f	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹਾਂ cāh rahī hā̃	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੈ cāh rahī hai		ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋ cāh rahiā̃ ho	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹਾਂ cāh rahiā̃ hā̃	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹਨ² cāh rahiā̃ han²
	PST	m	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਸੀ¹ cāh rihā sī¹			ਚਾਹ ਰਹੇ ਸੀ¹ cāh rahe sī¹
	PST	f	ਚਾਹ ਰਹੀ ਸੀ¹ cāh rahī sī¹			ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਸੀ¹ cāh rahiā̃ sī¹
	FUT	m	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂਗਾ cāh rihā hovāṅgā	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ cāh rihā hovegā		ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ cāh rahe hovoge	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ cāh rahe hovāṅge	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ cāh rahe hoṇge
	FUT	f	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੋਵਾਂਗੀ cāh rahī hovāṅgī	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ cāh rahī hovegī		ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵੋਗਿਆਂ cāh rahiā̃ hovogiā̃	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗਿਆਂ cāh rahiā̃ hovāṅgiā̃	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਣਗਿਆਂ cāh rahiā̃ hoṇgiā̃
Presumptive	PRS PST FUT	m	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂਗਾ cāh rihā hovāṅgā	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ cāh rihā hovegā		ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ cāh rahe hovoge	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ cāh rahe hovāṅge	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ cāh rahe hoṇge
Presumptive	PRS PST FUT	f	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੋਵਾਂਗੀ cāh rahī hovāṅgī	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ cāh rahī hovegī		ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵੋਗਿਆਂ cāh rahiā̃ hovogiā̃	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗਿਆਂ cāh rahiā̃ hovāṅgiā̃	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਣਗਿਆਂ cāh rahiā̃ hoṇgiā̃
Subjunctive	PRS	m	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂ cāh rihā hovā̃	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ cāh rihā hove		ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਵੋ cāh rahe hovo	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਇਏ cāh rahe hoiē	ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੋਣ cāh rahe hoṇ
Subjunctive	PRS	f	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੋਵਾਂ cāh rahī hovā̃	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੋਵੇ cāh rahī hove		ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵੋ cāh rahiā̃ hovo	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਇਏ cāh rahiā̃ hoiē	ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੋਣ cāh rahiā̃ hoṇ
Contrafactual	PST	m	ਚਾਹ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ cāh rihā hundā			ਚਾਹ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ cāh rahe hunde
Contrafactual	PST	f	ਚਾਹ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ cāh rahī hundī			ਚਾਹ ਰਹਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ cāh rahiā̃ hundiā̃
			1^st ਮੈਂ	2^nd intimate ਤੂੰ	3^rd ਇਹ/ਉਹ	2^nd familiar ਤੁਸੀਂ	1^st ਅਸੀਂ	2^nd formal, 3^rd ਇਹ/ਉਹ/ਆਪ
			Singular			Singular/Plural	Plural/Formal

¹Some dialects conjugate ਸੀ (sī) for person and number (from left to right): ਸਾਂ (sā̃), ਸੈ (sai), ਸੋ (so), ਸਾਂ (sā̃), ਸਨ (san).
²Colloquially, ਹਨ (han) is always ਨੇ (ne) in the Majhi dialect.
³Dialectal.

References

Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “cāh”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.