ผู้บัญชาการ

From ผู้ (pûu, “person; man”, used as agent noun prefix) +‎ บัญชา (ban-chaa, “to direct; to command”) +‎ การ (gaan, “activity; affair; business”).

ผู้บัญชาการ • (pûu-ban-chaa-gaan) (classifier คน)

1. (especially of a police or military body) chief; leader; commander. Abbreviation: ผบ. (pɔ̌ɔ-bɔɔ)
   • ผู้บัญชาการทหารบก

     pûu-ban-chaa-gaan tá-hǎan bɔɔ-gɔɔ

     Chief of the Army; Chief of the Land Staff; Chief of the Land Force

   • ผู้บัญชาการตำรวจนครบาล

     pûu-ban-chaa-gaan dtam-rùuat ná-kɔɔn-baan

     Metropolitan Police Commander

   • ผู้บัญชาการทหารอากาศ

     pûu-ban-chaa-gaan tá-hǎan aa-gàat

     Chief of the Air Force; Chief of the Air Staff

2. (historical) head (of a university), as rector, president, chancellor, etc.
   • 1917 April 15, “ประกาศตั้งอธิบดีกรมมหาวิทยาลัยและตั้งผู้บัญชาการจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ลงวันที่ ๖ เมษายน ๒๔๖๐”, in ราชกิจจานุเบกษา‎, volume 34, Bangkok: สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี, retrieved 2019-09-28, page 23:

     ให้...มหาอำมาตย์ตรี พระยาอนุกิจวิธูรเปนผู้บัญชาการจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย...ตั้งแต่บัดนี้ไป

     hâi ... má-hǎa-am-màat-dtrii · prá-yaa à-nú gìt wí-tuun bpen pûu-ban-chaa-gaan jù-laa-long-gɔɔn má-hǎa-wít-tá-yaa-lai ... dtâng-dtɛ̀ɛ bàt-níi bpai

     Maha Ammat Tri Phraya Anukit Withun shall be...President of Chulalongkorn University...henceforth onwards.

• As for the second sense, the term was, historically, only used for Chulalongkorn University from 1917 to 1932, after which the post was renamed อธิการบดี (à-tí-gaan-bɔɔ-dii).