robić
See also: robic
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *orbiti. First attested in the 14th century.
Verb
robić impf
- to work, to labor
- Fifteenth century, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), Ludwik Bernacki, published 1930, Jos 24, page 13:
- Dalem wam zemyø, w nyeyzescye nye robili (in qua non laborastis), y myasta, gichzescye nye dzalali
- Dałem wam ziemię, w niejżeście nie robili (in qua non laborastis), i miasta, jichżeście nie działali
- 1415, O zachowaniu się przy stole, page w. 31:
- A pelnø miszø nadroby, yako on, czszo motykø roby
- 1436, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 480, Władysław Kuraszkiewicz and Adam Wolff, published 1950:
- Jacom ya nye robil na Janowich konyech silø... Canimir nye robil na Janowich konyech silø
- Jakom ja nie robił na Janowych koniech siłą... Kanimir nie robił na Janowych koniech siłą
- 1484, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI, Hieronim Łopaciński, published 1892, page 712:
- Syosthry... brzemyenne... nye mayą robiczi cziązko roboth thych czyelesthnych (ab exactione qualibet corporali... potuerint... abstinere)
- Siostry... brzemienne... nie mają robić ciężko robot tych cielestnych (ab exactione qualibet corporali... potuerint... abstinere)
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa:
- Po drodze ydączy, Marya barzo vyelye robyla (laboravit), a rzatko kyedy vszyadla na osla, aby sobye odpoczynela
- Po drodze idęcy Maryja barzo wiele robiła (laboravit) a rzadko kiedy wsiadła na osła, aby sobie odpoczynęła
- to work as a serf
- 1411, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, published 1920:
- Yaco v mne ne robyl Thomek sznopa ratayskego
- 1430, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis, Jan Tadeusz Lubomirski, published 1879, page LXXXI:
- Jaco ia o tha krywda oth *pyskupa *wstol, esz my kaszal wyszey szecz dny robic, nysze bil wynowath y robilem ge
- Jako ja o tę krzywdę ot biskupa wstał, eż mi kazał wyszey szeć dni robić, niże był winowat i robiłem je
-
- to be employed somewhere
- 1491, “Teksty polskie z końca XV w.”, in Rozprawy Komisji Językowej, Rafał Leszczyński, published 1959, page 58:
- Zadny thowarzis aby nye sromoczil swego mystrza, v kthorego 'roby
-
- to do
- to make
- 1399, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Romuald Hube, published 1888, page 96:
- Iaco prave Iaracz ne mal g themu situ niczs ani na ne robil, nisli ('ale') Stachni czeczy (leg. dzieci)
-
- to order (to request some product or service)
- 1428, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, t. I, Roty poznańskie, number 1297, published 1959:
- Ten dlug […] , o ktorisz Marczin (sc. aurifaber) s Posznanya byl poszwal paną Mycolaya... temu szą trzi lata mynaly, a potem v nyego pąn Mycolay nycz nye robyl po trzech leczech
- Ten dług […] , o ktoryż Marcin (sc. aurifaber) s Poznania był pozwał pana Mikołaja... temu są trzy lata minęły; a potem u niego pan Mikołaj nic nie robił po trzech leciech
-
- to act, to behave
- to handle money
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa:
- Robczye temy pyenyądzmy, asczy szye vrocze (negotiamini, dum venio Luc 19, 13)
- Robcie temi pieniędzmi, ażci sie wrocę (negotiamini, dum venio Luc 19, 13)
-
- (sometimes reflexive) to try, to attempt
- 1448–1450, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Franciszek Piekosiński, published 1895, page 38:
- Nalazvyą szą nyegini, gisz okrasamy vymyslonymy myarthwe a dokonane rzeczi robyą szą wsdrvszycz (molliuntur refricare, Dział 27: navczyly sya wzdzyracz)
- Nalazują się niejeni, jiż okrasami wymyślonymi miartwe a dokonane rzeczy robią się wzdruszyć (molliuntur refricare, Dział 27: nauczyli się wzdzirać)
Derived terms
nouns
verbs
Related terms
adjectives
- robotliwy
- robotny
- robotujący
nouns
verb
- robotawać impf
- robotować impf
Descendants
- > Polish: robić (inherited)
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “robić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish robić, from Proto-Slavic *orbiti. First attested in the 14th century.[1]
Pronunciation
- IPA(key): /ˈrɔ.bit͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -ɔbit͡ɕ
- Syllabification: ro‧bić
Verb
robić impf (perfective zrobić)
- (transitive) to make
- Robię im śniadanie. ― I'm making them breakfast.
- Synonym: sporządzać
- (transitive) to do
- Co robisz? ― What are you doing?
- Synonym: czynić
- (intransitive) to act, to work
- Robię trzy godziny dziennie. ― I work three hours a day.
- Synonym: pracować
- (reflexive) to be done
- (reflexive) to dress to kill [+ na (accusative)]
- (reflexive) to become, to turn, to get
- Robi się późno. ― It's getting late.
Conjugation
Conjugation of robić impf
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
infinitive | robić | |||||
present tense | 1st | robię | robimy | |||
2nd | robisz | robicie | ||||
3rd | robi | robią | ||||
impersonal | robi się | |||||
past tense | 1st | robiłem | robiłam | robiliśmy | robiłyśmy | |
2nd | robiłeś | robiłaś | robiliście | robiłyście | ||
3rd | robił | robiła | robiło | robili | robiły | |
impersonal | robiono | |||||
future tense | 1st | będę robił, będę robić |
będę robiła, będę robić |
będziemy robili, będziemy robić |
będziemy robiły, będziemy robić | |
2nd | będziesz robił, będziesz robić |
będziesz robiła, będziesz robić |
będziecie robili, będziecie robić |
będziecie robiły, będziecie robić | ||
3rd | będzie robił, będzie robić |
będzie robiła, będzie robić |
będzie robiło, będzie robić |
będą robili, będą robić |
będą robiły, będą robić | |
impersonal | będzie robić się | |||||
conditional | 1st | robiłbym | robiłabym | robilibyśmy | robiłybyśmy | |
2nd | robiłbyś | robiłabyś | robilibyście | robiłybyście | ||
3rd | robiłby | robiłaby | robiłoby | robiliby | robiłyby | |
impersonal | robiono by | |||||
imperative | 1st | niech robię | róbmy | |||
2nd | rób | róbcie | ||||
3rd | niech robi | niech robią | ||||
active adjectival participle | robiący | robiąca | robiące | robiący | robiące | |
passive adjectival participle | robiony | robiona | robione | robieni | robione | |
contemporary adverbial participle | robiąc | |||||
verbal noun | robienie |
Derived terms
verbs
- dorobić pf, dorabiać impf
- nadrobić pf, nadrabiać impf
- narobić pf, narabiać impf
- obrobić pf, obrabiać impf
- odrobić pf, odrabiać impf
- podrobić pf, podrabiać impf
- porobić pf, porabiać impf
- przerobić pf, przerabiać impf
- przyrobić pf, przyrabiać impf
- rozrobić pf, rozrabiać impf
- urobić pf, urabiać impf
- wrobić pf, wrabiać impf
- współrobić impf
- wyrobić pf, wyrabiać impf
- zarobić pf, zarabiać impf
- zrobić z igły widły pf, robić z igły widły impf
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “robić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Further reading
- robić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- robić in Polish dictionaries at PWN
- “robić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish], 2010-2022
- Wiesław Morawski (25.08.2022), “ROBIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807-1814), “robić”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861), “robić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “robić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 538
Silesian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *orbiti.
Verb
robić impf
- (transitive) to make
- Synonyms: (colloquial) ônaczyć, produkować, rychtować, tworzić, wykōnować
- (transitive) to do
- (intransitive) to behave
- Synonyms: czynić, postympować, zachowować sie
- (intransitive) to work
- Synonym: pracować
- (reflexive) to act, to behave
- Synonym: zaczynać sie
- (reflexive) to get, to become
- Synonym: stŏwać sie
- 2023, J. R. R. Tolkien, chapter X, in Grzegorz Kulik; Mirosław Syniawa, transl.; Kamil Czaiński, editor, Hobit, abo tam i nazŏd [The Hobbit, or There and Back Again], I edition, Luboszyce: Silesia Progress, →ISBN, page 209:
- Jak płynyli, to dziyń sie robiōł jaśniyjszy i cieplyjszy.
- As they were sailing, the day got brighter and warmer.
- (reflexive) to be done, to be carried out
Derived terms
verbs
Further reading
- robić in silling.org
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.