uwiązać

From u- +‎ wiązać. First attested in the second half of the 14th century.

uwiązać pf

1. to tie to, to attach or anchor by tying
   • Fifteenth century, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, Ludwik Bernacki, published 1930:

     Gdysz bichom w[y]esli w zemyø a nye bil-li-by za znamyø ten to powrozek czyrwony, a ty gego nye uwyøzesz na okyenczv (ligaveris eum in fenestra), gimzesz to nasz vipvsczyla

     Gdyżbychom w[y]eszli w ziemię a nie byłliby za znamię ten to powrozek czyrwony, a ty jego nie uwiążesz na okieńcu (ligaveris eum in fenestra), jimżeś to nas wypuściła

     (please add an English translation of this quote)

2. to bind, to tie around, to wrap tightly by tying
   • after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎:

     Prze vyączscha y *drudnyeyscha mąką nye przepusczyly yego (sc. Jesukrysta) zyemye dopascz czy, ktorzy povroz dzyerzely, ktory yemv na schyyą vvyaząly

     Prze więcszą i trudniejszą mękę nie przepuścili jego (sc. Jesukrysta) ziemie dopaść ci, ktorzy powroz dzierżeli, ktory jemu na szyję uwiązali

     (please add an English translation of this quote)

3. to be bound
   • 1471, Mamotrekty staropolskie, published 1977-1980:

     Infixe sunt wyązly szą al. yazany schą (infixae sunt gentes interitu, quem fecerunt Psal 9, 16, Fl: pogrøszeni sø, Puł: pogrędzeny są)

     Infixe sunt uwięźli są al. wwiązani są (infixae sunt gentes interitu, quem fecerunt Psal 9, 16, Fl: pogrążeni są, Puł: pogrędzeni)

     (please add an English translation of this quote)

4. to oblige, to make obligated
   • after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎:

     Bądzyely (sc. dziewica) vvyazana obyetnyczą prz<ez> wyedzyena svego oycza (si voto se constringeret patre nesciente) a oczyecz zvyedzącz <nie> ymye odmavyacz tego, natemmyesczye ma bycz obvyązana temv slyvbv

     Będzieli (sc. dziewica) uwiązana obietnicą prz<ez> wiedzenia swego ojca (si voto se constringeret patre nesciente) a ociec zwiedząc <nie> imie odmawiać tego natemmieście, ma być obwiązana temu ślubu

     (please add an English translation of this quote)

5. (with czasy, in the passive adjectival participle) judgmentless, to not be judged
   • 992—1573, Wyroki sądów miejskich czyli ortyle, volume 6, s.19-145, Wacław Aleksander Maciejowski, published 1858:

     Nye mogą szye prawowacz o beszprawne rzeczy w wyaszany *casz, [...] tego [...] uwyazan[y]e czaszy […]

     (please add an English translation of this quote)

• Polish: uwiązać

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “(uwiązać) uwięzać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• uwięzać (obsolete)

Inherited from Old Polish uwiązać. By surface analysis, u- +‎ wiązać. First attested in the second half of the 14th century.[1]

• IPA^(key): /uˈvjɔw̃.zat͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɔw̃zat͡ɕ
• Syllabification: u‧wią‧zać

uwiązać impf (imperfective uwiązywać)

1. (transitive) to tie to, to attach or anchor by tying, to tether [since 15th century] [+ u (or do genitive)] or [+ za (accusative) = to what]; [+ na (locative) = on what]; [+instrumental = with what]

   Antonym: odwiązać

   • 1949, Helena Bobińska, O szczęśliwym chłopcu, page 25:

     przy brzegu […] stał […] prom, uwiązany na mocnej linie.

     there was a […] ferry on the […] shore tied with a strong rope.

2. (transitive) to tie something to the end of something [+ u (or do genitive)]; [+ na (locative) = on what]

   Antonym: odwiązać

   uwiązać do końca/na końcu ― to tie to the end/onto the end of something

3. (transitive, colloquial) to tie up, to make obligated
4. (transitive, literally or figuratively) to tie up (to limit freedom) [+ do (genitive) = to what]; [+instrumental = with what]

   Synonym: uziemić

5. (transitive, obsolete) to bind, to tie around, to wrap tightly by tying
6. (reflexive) to tie oneself to, to attach or anchor oneself by tying [since 15th century] [+ do (genitive) = to what]; [+instrumental = with what]
7. (reflexive, literally or figuratively) to tie oneself up (to limit freedom) [+ do (genitive) = to what]; [+instrumental = with what]
8. (reflexive, colloquial) to tie oneself up, to become obligated
9. (reflexive, beekeeping) to cluster (to form a cluster while making a hive)

• Pęzik, Piotr; Przepiórkowski, A.; Bańko, M.; Górski, R.; Lewandowska-Tomaszczyk, B (2012) Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP. Narodowy Korpus Języka Polskiego [National Polish Language Corpus, PELCRA search engine]‎, Wydawnictwo PWN

• uwiązać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• uwiązać in Polish dictionaries at PWN
• “UWIĄZAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 04.06.2019
• Samuel Bogumił Linde (1807-1814) Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861), “uwiązać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “uwiązać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 413
• uwiązać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• M. Arcta Słownik Staropolski/Uwiązać on the Polish Wikisource.Wikisource ^pl