नयति

Sanskrit

Alternative scripts

ᬦᬬᬢᬶ (Balinese script)
নযতি (Assamese script)
নযতি (Bengali script)
𑰡𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀦𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
𑌨𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
નયતિ (Gujarati script)
ਨਯਤਿ (Gurmukhi script)
ꦤꦪꦠꦶ (Javanese script)
នយតិ (Khmer script)
ನಯತಿ (Kannada script)
ນຍຕິ (Lao script)
നയതി (Malayalam script)
𑘡𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
ᠨᠠᠶ᠋ᠠᢐᢈ (Mongolian script)
ᠨᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
နယတိ (Burmese script)
𑧁𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐣𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
ନଯତି (Oriya script)
ꢥꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆤𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖡𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
නයති (Sinhalese script)
నయతి (Telugu script)
นยติ (Thai script)
ན་ཡ་ཏི (Tibetan script)
𑒢𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *náyHati, from Proto-Indo-Iranian *náyHati, from Proto-Indo-European *neyH- (“to lead”). Cognate with Avestan 𐬥𐬀𐬌𐬌𐬈𐬙𐬌‎ (naiieti), Proto-Slavic *něti, Hittite 𒈾𒄿𒉈 (nāine).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /nɐ́.jɐ.ti/
(Classical) IPA^(key): /ˈn̪ɐ.jɐ.t̪i/

Verb

नयति • (náyati) (root नी, class 1, type P)

to guide, lead, govern

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: नेतुम् (nétum)
	Undeclinable
Infinitive	नेतुम् nétum
Gerund	नीत्वा nītvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	नेय / नेतव्य / नयनीय néya / netavyá / nayanī́ya
Feminine Gerundive	नेया / नेतव्या / नयनीया néyā / netavyā́ / nayanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	नीत nītá
Feminine Past Passive Participle	नीता nītā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	नीतवत् nītávat
Feminine Past Active Participle	नीतवती nītávatī

Present: नयति (náyati), नयते (náyate), नय्यते (nayyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	नयति náyati	नयतः náyataḥ	नयन्ति náyanti	नयते náyate	नयेते náyete	नयन्ते náyante	नय्यते nayyáte	नय्येते nayyéte	नय्यन्ते nayyánte
Second	नयसि náyasi	नयथः náyathaḥ	नयथ náyatha	नयसे náyase	नयेथे náyethe	नयध्वे náyadhve	नय्यसे nayyáse	नय्येथे nayyéthe	नय्यध्वे nayyádhve
First	नयामि náyāmi	नयावः náyāvaḥ	नयामः náyāmaḥ	नये náye	नयावहे náyāvahe	नयामहे náyāmahe	नय्ये nayyé	नय्यावहे nayyā́vahe	नय्यामहे nayyā́mahe
Imperative
Third	नयतु / नयतात् náyatu / náyatāt	नयताम् náyatām	नयन्तु náyantu	नयताम् náyatām	नयेताम् náyetām	नयन्तम् náyantam	नय्यताम् nayyátām	नय्येताम् nayyétām	नय्यन्तम् nayyántam
Second	नय / नयतात् náya / náyatāt	नयतम् náyatam	नयत náyata	नयस्व náyasva	नयेथाम् náyethām	नयध्वम् náyadhvam	नय्यस्व nayyásva	नय्येथाम् nayyéthām	नय्यध्वम् nayyádhvam
First	नयानि náyāni	नयाव náyāva	नयाम náyāma	नयै náyai	नयावहै náyāvahai	नयामहै náyāmahai	नय्यै nayyaí	नय्यावहै nayyā́vahai	नय्यामहै nayyā́mahai
Optative/Potential
Third	नयेत् náyet	नयेताम् náyetām	नयेयुः náyeyuḥ	नयेत náyeta	नयेयाताम् náyeyātām	नयेरन् náyeran	नय्येत nayyéta	नय्येयाताम् nayyéyātām	नय्येरन् nayyéran
Second	नयेः náyeḥ	नयेतम् náyetam	नयेत náyeta	नयेथाः náyethāḥ	नयेयाथाम् náyeyāthām	नयेध्वम् náyedhvam	नय्येथाः nayyéthāḥ	नय्येयाथाम् nayyéyāthām	नय्येध्वम् nayyédhvam
First	नयेयम् náyeyam	नयेव náyeva	नयेमः náyemaḥ	नयेय náyeya	नयेवहि náyevahi	नयेमहि náyemahi	नय्येय nayyéya	नय्येवहि nayyévahi	नय्येमहि nayyémahi
Participles
	नयत् náyat			नयमान náyamāna			नय्यमान nayyámāna

Imperfect: अनयत् (ánayat), अनयत (ánayata), अनय्यत (ánayyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनयत् ánayat	अनयताम् ánayatām	अनयन् ánayan	अनयत ánayata	अनयेताम् ánayetām	अनयन्त ánayanta	अनय्यत ánayyata	अनय्येताम् ánayyetām	अनय्यन्त ánayyanta
Second	अनयः ánayaḥ	अनयतम् ánayatam	अनयत ánayata	अनयथाः ánayathāḥ	अनयेथाम् ánayethām	अनयध्वम् ánayadhvam	अनय्यथाः ánayyathāḥ	अनय्येथाम् ánayyethām	अनय्यध्वम् ánayyadhvam
First	अनयम् ánayam	अनयाव ánayāva	अनयाम ánayāma	अनये ánaye	अनयावहि ánayāvahi	अनयामहि ánayāmahi	अनय्ये ánayye	अनय्यावहि ánayyāvahi	अनय्यामहि ánayyāmahi

Future: नेष्यति (neṣyáti), नेष्यते (neṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	नेष्यति neṣyáti	नेष्यतः neṣyátaḥ	नेष्यन्ति neṣyánti	नेष्यते neṣyáte	नेष्येते neṣyéte	नेष्यन्ते neṣyánte
Second	नेष्यसि neṣyási	नेष्यथः neṣyáthaḥ	नेष्यथ neṣyátha	नेष्यसे neṣyáse	नेष्येथे neṣyéthe	नेष्यध्वे neṣyádhve
First	नेष्यामि neṣyā́mi	नेष्यावः neṣyā́vaḥ	नेष्यामः neṣyā́maḥ	नेष्ये neṣyé	नेष्यावहे neṣyā́vahe	नेष्यामहे neṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	नेता netā́	नेतारौ netā́rau	नेतारः netā́raḥ	नेता netā́	नेतारौ netā́rau	नेतारः netā́raḥ
Second	नेतासि netā́si	नेतास्थः netā́sthaḥ	नेतास्थ netā́stha	नेतासे netā́se	नेतासाथे netā́sāthe	नेताध्वे netā́dhve
First	नेतास्मि netā́smi	नेतास्वः netā́svaḥ	नेतास्मः netā́smaḥ	नेताहे netā́he	नेतास्वहे netā́svahe	नेतास्महे netā́smahe
Participles
	नेष्यत् neṣyát			नेष्याण neṣyā́ṇa

Conditional: अनेष्यत् (áneṣyat), अनेष्यत (áneṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनेष्यत् áneṣyat	अनेष्यताम् áneṣyatām	अनेष्यन् áneṣyan	अनेष्यत áneṣyata	अनेष्येताम् áneṣyetām	अनेष्यन्त áneṣyanta
Second	अनेष्यः áneṣyaḥ	अनेष्यतम् áneṣyatam	अनेष्यत áneṣyata	अनेष्यथाः áneṣyathāḥ	अनेष्येथाम् áneṣyethām	अनेष्यध्वम् áneṣyadhvam
First	अनेष्यम् áneṣyam	अनेष्याव áneṣyāva	अनेष्याम áneṣyāma	अनेष्ये áneṣye	अनेष्यावहि áneṣyāvahi	अनेष्यामहि áneṣyāmahi

Aorist: अनैषीत् (ánaiṣīt), अनैष्ट (ánaiṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनैषीत् ánaiṣīt	अनैष्टाम् ánaiṣṭām	अनैषुः ánaiṣuḥ	अनैष्ट ánaiṣṭa	अनैषाताम् ánaiṣātām	अनैषत ánaiṣata
Second	अनैषीः ánaiṣīḥ	अनैष्टम् ánaiṣṭam	अनैष्ट ánaiṣṭa	अनैष्ठाः ánaiṣṭhāḥ	अनैषाथाम् ánaiṣāthām	अनैध्वम् ánaidhvam
First	अनैषम् ánaiṣam	अनैष्व ánaiṣva	अनैष्म ánaiṣma	अनैषि ánaiṣi	अनैष्वहि ánaiṣvahi	अनैष्महि ánaiṣmahi

Benedictive/Precative: नीयात् (nīyā́t), नेषीष्ट (neṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	नीयात् nīyā́t	नीयास्ताम् nīyā́stām	नीयासुः nīyā́suḥ	नेषीष्ट neṣīṣṭá	नेषीयास्ताम् neṣīyā́stām	नेषीरन् neṣīrán
Second	नीयाः nīyā́ḥ	नीयास्तम् nīyā́stam	नीयास्त nīyā́sta	नेषीष्ठाः neṣīṣṭhā́ḥ	नेषीयास्थाम् neṣīyā́sthām	नेषीध्वम् neṣīdhvám
First	नीयासम् nīyā́sam	नीयास्व nīyā́sva	नीयास्म nīyā́sma	नेषीय neṣīyá	नेषीवहि neṣīváhi	नेषीमहि neṣīmáhi

Perfect: निनाय (ninā́ya), निन्ये (ninyé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	निनाय ninā́ya	निन्यतुः ninyátuḥ	निन्युः ninyúḥ	निन्ये ninyé	निन्याते ninyā́te	निनीरे ninīré
Second	निनयिथ nináyitha	निन्यथुः ninyáthuḥ	निन्य ninyá	निनीसे ninīsé	निन्याथे ninyā́the	निनीध्वे ninīdhvé
First	निनय nináya	निनीव ninīvá	निनीम ninīmá	निन्ये ninyé	निनीवहे ninīváhe	निनीमाहे ninīmā́he
Participles
	निनीवांस् ninīvā́ṃs			निन्यान ninyāná

Derived terms

आनयति (ānayati)

Descendants

Dardic:
- Khowar: [script needed] (neik)
- Kashmiri: نیُن‎ (nyun) 'to take'
- Torwali: [script needed] (nei)
Magadhi Prakrit:
- Assamese: নিয়া (nia)
- Bengali: নেওয়া (neoya)
- Oriya: ନେବା (neba)
Maharastri Prakrit: 𑀡𑁂𑀇 (ṇei)
Pali: nayati, neti
Sauraseni Prakrit: 𑀡𑁂𑀤𑀺 (ṇedi)

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.