ऋच्छति

Sanskrit

Alternative scripts

ᬋᬘ᭄ᬙᬢᬶ (Balinese script)
ঋচ্ছতি (Assamese script)
ঋচ্ছতি (Bengali script)
𑰆𑰓𑰿𑰔𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀋𑀘𑁆𑀙𑀢𑀺 (Brahmi script)
𑌋𑌚𑍍𑌛𑌤𑌿 (Grantha script)
ઋચ્છતિ (Gujarati script)
ਰਚੑਛਤਿ (Gurmukhi script)
ꦉꦕ꧀ꦖꦠꦶ (Javanese script)
ឫច្ឆតិ (Khmer script)
ಋಚ್ಛತಿ (Kannada script)
ຣິຈ຺ຉຕິ (Lao script)
ഋച്ഛതി (Malayalam script)
𑘆𑘓𑘿𑘔𑘝𑘱 (Modi script)
ᠷᢈᢋᠼᠠᢐᢈ (Mongolian script)
ᡵᡳᢜᡮᠠᢠᡳ (Manchu script)
ၒစ္ဆတိ (Burmese script)
𑦦𑦳𑧠𑦴𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐆𑐔𑑂𑐕𑐟𑐶 (Newa script)
ଋଚ୍ଛତି (Oriya script)
ꢈꢗ꣄ꢘꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆉𑆖𑇀𑆗𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖆𑖓𑖿𑖔𑖝𑖰 (Siddham script)
ඍච්ඡති (Sinhalese script)
ఋచ్ఛతి (Telugu script)
ฤจฺฉติ (Thai script)
རྀ་ཙྪ་ཏི (Tibetan script)
𑒇𑒔𑓂𑒕𑒞𑒱 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-European *h₃r̥sḱéti.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /r̩t.t͡ɕʰɐ.ti/, [r̩t̚.t͡ɕʰɐ.ti]
(Classical) IPA^(key): /ˈr̩t̪.t͡ɕʰɐ.t̪i/, [ˈr̩t̪̚.t͡ɕʰɐ.t̪i]

Verb

ऋच्छति • (ṛccháti) (root ऋ, class 1, type P)

to go, move, rise
Synonyms: गच्छति (gacchati), ऋणोति (ṛṇoti), इयर्ति (iyarti), याति (yāti), एति (eti)

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: अर्तुम् (ártum)
	Undeclinable
Infinitive	अर्तुम् ártum
Gerund	ऋत्वा ṛtvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	अर्य / अर्तव्य / अरणीय árya / artavya / araṇīya
Feminine Gerundive	अर्या / अर्तव्या / अरणीया áryā / artavyā / araṇīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	ऋत ṛtá
Feminine Past Passive Participle	ऋता ṛtā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	ऋतवत् ṛtávat
Feminine Past Active Participle	ऋतवती ṛtávatī

Present: ऋच्छति (ṛccháti), ऋच्छते (ṛccháte), अर्यते (aryáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	ऋच्छति ṛccháti	ऋच्छतः ṛcchátaḥ	ऋच्छन्ति ṛcchánti	ऋच्छते ṛccháte	ऋच्छेते ṛcchéte	ऋच्छन्ते ṛcchánte	अर्यते aryáte	अर्येते aryéte	अर्यन्ते aryánte
Second	ऋच्छसि ṛcchási	ऋच्छथः ṛccháthaḥ	ऋच्छथ ṛcchátha	ऋच्छसे ṛccháse	ऋच्छेथे ṛcchéthe	ऋच्छध्वे ṛcchádhve	अर्यसे aryáse	अर्येथे aryéthe	अर्यध्वे aryádhve
First	ऋच्छामि ṛcchā́mi	ऋच्छावः ṛcchā́vaḥ	ऋच्छामः ṛcchā́maḥ	ऋच्छे ṛcché	ऋच्छावहे ṛcchā́vahe	ऋच्छामहे ṛcchā́mahe	अर्ये aryé	अर्यावहे aryā́vahe	अर्यामहे aryā́mahe
Imperative
Third	ऋच्छतु / ऋच्छतात् ṛcchátu / ṛcchátāt	ऋच्छताम् ṛcchátām	ऋच्छन्तु ṛcchántu	ऋच्छताम् ṛcchátām	ऋच्छेताम् ṛcchétām	ऋच्छन्तम् ṛcchántam	अर्यताम् aryátām	अर्येताम् aryétām	अर्यन्तम् aryántam
Second	ऋच्छ / ऋच्छतात् ṛcchá / ṛcchátāt	ऋच्छतम् ṛcchátam	ऋच्छत ṛccháta	ऋच्छस्व ṛcchásva	ऋच्छेथाम् ṛcchéthām	ऋच्छध्वम् ṛcchádhvam	अर्यस्व aryásva	अर्येथाम् aryéthām	अर्यध्वम् aryádhvam
First	ऋच्छानि ṛcchā́ni	ऋच्छाव ṛcchā́va	ऋच्छाम ṛcchā́ma	ऋच्छै ṛcchaí	ऋच्छावहै ṛcchā́vahai	ऋच्छामहै ṛcchā́mahai	अर्यै aryaí	अर्यावहै aryā́vahai	अर्यामहै aryā́mahai
Optative/Potential
Third	ऋच्छेत् ṛcchét	ऋच्छेताम् ṛcchétām	ऋच्छेयुः ṛcchéyuḥ	ऋच्छेत ṛcchéta	ऋच्छेयाताम् ṛcchéyātām	ऋच्छेरन् ṛcchéran	अर्येत aryéta	अर्येयाताम् aryéyātām	अर्येरन् aryéran
Second	ऋच्छेः ṛcchéḥ	ऋच्छेतम् ṛcchétam	ऋच्छेत ṛcchéta	ऋच्छेथाः ṛcchéthāḥ	ऋच्छेयाथाम् ṛcchéyāthām	ऋच्छेध्वम् ṛcchédhvam	अर्येथाः aryéthāḥ	अर्येयाथाम् aryéyāthām	अर्येध्वम् aryédhvam
First	ऋच्छेयम् ṛcchéyam	ऋच्छेव ṛcchéva	ऋच्छेमः ṛcchémaḥ	ऋच्छेय ṛcchéya	ऋच्छेवहि ṛcchévahi	ऋच्छेमहि ṛcchémahi	अर्येय aryéya	अर्येवहि aryévahi	अर्येमहि aryémahi
Participles
	ऋच्छत् ṛcchát			ऋच्छमान ṛcchámāna			अर्यमाण aryámāṇa

Imperfect: आर्च्छत् (ā́rcchat), आर्च्छत (ā́rcchata), आर्यत (ā́ryata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	आर्च्छत् ā́rcchat	आर्च्छताम् ā́rcchatām	आर्च्छन् ā́rcchan	आर्च्छत ā́rcchata	आर्च्छेताम् ā́rcchetām	आर्च्छन्त ā́rcchanta	आर्यत ā́ryata	आर्येताम् ā́ryetām	आर्यन्त ā́ryanta
Second	आर्च्छः ā́rcchaḥ	आर्च्छतम् ā́rcchatam	आर्च्छत ā́rcchata	आर्च्छथाः ā́rcchathāḥ	आर्च्छेथाम् ā́rcchethām	आर्च्छध्वम् ā́rcchadhvam	आर्यथाः ā́ryathāḥ	आर्येथाम् ā́ryethām	आर्यध्वम् ā́ryadhvam
First	आर्च्छम् ā́rccham	आर्च्छाव ā́rcchāva	आर्च्छाम ā́rcchāma	आर्च्छे ā́rcche	आर्च्छावहि ā́rcchāvahi	आर्च्छामहि ā́rcchāmahi	आर्ये ā́rye	आर्यावहि ā́ryāvahi	आर्यामहि ā́ryāmahi

Future: अरिष्यति (ariṣyáti), अरिष्यते (ariṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	अरिष्यति ariṣyáti	अरिष्यतः ariṣyátaḥ	अरिष्यन्ति ariṣyánti	अरिष्यते ariṣyáte	अरिष्येते ariṣyéte	अरिष्यन्ते ariṣyánte
Second	अरिष्यसि ariṣyási	अरिष्यथः ariṣyáthaḥ	अरिष्यथ ariṣyátha	अरिष्यसे ariṣyáse	अरिष्येथे ariṣyéthe	अरिष्यध्वे ariṣyádhve
First	अरिष्यामि ariṣyā́mi	अरिष्यावः ariṣyā́vaḥ	अरिष्यामः ariṣyā́maḥ	अरिष्ये ariṣyé	अरिष्यावहे ariṣyā́vahe	अरिष्यामहे ariṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	अर्ता artā́	अर्तारौ artā́rau	अर्तारः artā́raḥ	अर्ता artā́	अर्तारौ artā́rau	अर्तारः artā́raḥ
Second	अर्तासि artā́si	अर्तास्थः artā́sthaḥ	अर्तास्थ artā́stha	अर्तासे artā́se	अर्तासाथे artā́sāthe	अर्ताध्वे artā́dhve
First	अर्तास्मि artā́smi	अर्तास्वः artā́svaḥ	अर्तास्मः artā́smaḥ	अर्ताहे artā́he	अर्तास्वहे artā́svahe	अर्तास्महे artā́smahe
Participles
	अरिष्यत् ariṣyát			अरिष्याण ariṣyā́ṇa

Conditional: आरिष्यत् (ā́riṣyat), आरिष्यत (ā́riṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	आरिष्यत् ā́riṣyat	आरिष्यताम् ā́riṣyatām	आरिष्यन् ā́riṣyan	आरिष्यत ā́riṣyata	आरिष्येताम् ā́riṣyetām	आरिष्यन्त ā́riṣyanta
Second	आरिष्यः ā́riṣyaḥ	आरिष्यतम् ā́riṣyatam	आरिष्यत ā́riṣyata	आरिष्यथाः ā́riṣyathāḥ	आरिष्येथाम् ā́riṣyethām	आरिष्यध्वम् ā́riṣyadhvam
First	आरिष्यम् ā́riṣyam	आरिष्याव ā́riṣyāva	आरिष्याम ā́riṣyāma	आरिष्ये ā́riṣye	आरिष्यावहि ā́riṣyāvahi	आरिष्यामहि ā́riṣyāmahi

Aorist: आर्षीत् (ā́rṣīt), आर्ष्ट (ā́rṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	आर्षीत् ā́rṣīt	आर्ष्टाम् ā́rṣṭām	आर्षुः ā́rṣuḥ	आर्ष्ट ā́rṣṭa	आर्षाताम् ā́rṣātām	आर्षत ā́rṣata
Second	आर्षीः ā́rṣīḥ	आर्ष्टम् ā́rṣṭam	आर्ष्ट ā́rṣṭa	आर्ष्ठाः ā́rṣṭhāḥ	आर्षाथाम् ā́rṣāthām	आर्ध्वम् ā́rdhvam
First	आर्षम् ā́rṣam	आर्ष्व ā́rṣva	आर्ष्म ā́rṣma	आर्षि ā́rṣi	आर्ष्वहि ā́rṣvahi	आर्ष्महि ā́rṣmahi

Benedictive/Precative: अर्यात् (aryā́t), आरिषीष्ट (āriṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	अर्यात् aryā́t	अर्यास्ताम् aryā́stām	अर्यासुः aryā́suḥ	आरिषीष्ट āriṣīṣṭá	आरिषीयास्ताम् āriṣīyā́stām	आरिषीरन् āriṣīrán
Second	अर्याः aryā́ḥ	अर्यास्तम् aryā́stam	अर्यास्त aryā́sta	आरिषीष्ठाः āriṣīṣṭhā́ḥ	आरिषीयास्थाम् āriṣīyā́sthām	आरिषीध्वम् āriṣīdhvám
First	अर्यासम् aryā́sam	अर्यास्व aryā́sva	अर्यास्म aryā́sma	आरिषीय āriṣīyá	आरिषीवहि āriṣīváhi	आरिषीमहि āriṣīmáhi

Perfect: आर (ā́ra), आरे (āré)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	आर ā́ra	आरतुः ārátuḥ	आरुः ārúḥ	आरे āré	आराते ārā́te	आरिरे āriré
Second	आरिथ ā́ritha	आरथुः āráthuḥ	आर ārá	आरिषे āriṣé	आराथे ārā́the	आरिध्वे āridhvé
First	आर ā́ra	आरिव ārivá	आरिम ārimá	आरे āré	आरिवहे āriváhe	आरिमाहे ārimā́he
Participles
	आरिवांस् ārivā́ṃs			आराण ārāṇá

References

Monier Williams (1899), “ऋच्छति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 233, column 2.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.